Giżycko mówi NIE! Patotreści

– Rzeczywiście, sytuacja epidemiczna wymusiła na nas szukanie zupełnie innych form realizacji działań. Nauka zdalna spowodowała, że wiele zajęć profilaktycznych nie mogło być przeprowadzonych w bezpośrednim kontakcie, a taki jest najbardziej skuteczny. W ubiegłym roku skupiliśmy się więc przede wszystkim na edukacji profilaktycznej za pomocą mediów elektronicznych, ogłaszaliśmy także konkursy dla dzieci i młodzieży. W drugiej połowie roku nastawiliśmy się na szkolenia nauczycieli, wychowawców i opiekunów w formie online i muszę przyznać, że bardzo dobrze nam się to sprawdziło. Również kadra Centrum Profilaktyki Uzależnień i Integracji Społecznej wykorzystała czas, kiedy nie można było prowadzić zajęć w naszych placówkach, na doskonalenie się i oczywiście naukę pracy poprzez internet. Z naszymi wychowankami ze Świetlicy Socjoterapeutycznej, Klubu Pełna Chata i Streetworking Giżycko utrzymujemy stały kontakt, zorganizowaliśmy także bezpieczne zajęcia wakacyjne, dzieci aktywizujemy poprzez zajęcia interakcyjne i konkursy, przygotowaliśmy też paczki świąteczne i żywnościowe. Z rozmów z dziećmi wynika jednakże, że bardzo potrzebują normalnych spotkań i zajęć.

Centrum Profilaktyki Uzależnień i Integracji Społecznej w Giżycku zaprasza dzieci i młodzież do udziału w konkursie pod hasłem: "Ślepy przekaz, niebezpieczne treści - Giżycko mówi NIE! Patotreści”. Na czym polega ta akcja?
– Do konkursu zapraszamy dzieci i młodzież z giżyckich szkół. Zdaniem uczestników konkursu jest wykonanie jednej lub więcej prac w trzech kategoriach: komiks, plakat, piosenka/wiersz, nawiązujących do hasła ”Ślepy przekaz, niebezpieczne treści - Giżycko mówi NIE! Patotreści”. Na prace czekamy do 18.03.2021. Przewidzieliśmy atrakcyjne nagrody: słuchawki, power banki i pendrive. Szczegóły konkursu są na stronie www.centrumprofilaktyki.pl, informacji można zasięgnąć także u pedagogów szkolnych, którzy tradycyjnie koordynują konkursy na terenie swoich placówek.

Patotreści to pokazywanie w internecie przemocy i wulgarnych treści, niekiedy będących łamaniem prawa. Zdarza się też, że nadawcy tych treści zarabiają na nich. Internauci wpłacają im też pieniądze za to, że zrobią coś odrażającego czy okrutnego np. znęcanie się nad osobą bliską, bicie, poniżanie. Zjawisko coraz bardziej powszechne. Dlaczego dzieci oglądają patotreści w internecie? Przez przypadek, z ciekawości, dla zabawy?
– Zjawisko rzeczywiście jest duże – ok. 37 % nastolatków regularnie ogląda patotreści, a zdecydowana większość – 84 % o nich słyszała. Najczęstszy powód do oglądania to ciekawość, ale także sposób na nudę, chęć rozrywki czy chęć bycia na czasie. Z rozmów z młodzieżą wynika, że wybrane fragmenty i cytaty z tego typu przekazów trafiają wręcz do języka potocznego. Wtedy przez jakiś czas funkcjonują jako modne teksty na czasie, zrozumiałe dla innych rówieśników. Więc młodzież „musi” wręcz się zapoznać z filmami, z których pochodzą dane określenia. Jak wynika z badań, dla zdecydowanej większości oglądanie patotreści było niepokojącym doświadczeniem . 82% uważa, że tego typu treści powinny być zakazane. Z drugiej strony ponad jedna trzecia badanych sądzi, że patotreści pokazują prawdziwe życie. Niepokojąco wysoki jest odsetek osób (38%), które zgadzają się z tym, że zamieszczanie takich nagrań w sieci to dobry sposób na zarabianie pieniędzy.

Przestępstwa patostreamerów to głównie sprawy ścigane z oskarżenia prywatnego albo na wniosek. Prokuratura może objąć takie sprawy ściganiem, jeśli przemawia za tym interes społeczny. Można ścigać te przestępstwa, ale ktoś musi o nich najpierw zawiadomić. Tu się liczy szybkość, bo dowody mogą być usunięte. Co należy zrobić po natrafieniu na patotreści? Jak zareagować, kogo w pierwszej kolejności zawiadomić?
– Jeśli napotkamy w sieci na patotreści, bardzo ważna jest szybka reakcja. Pomocna w tym jest platforma zglos.to, utworzona przez Rzecznika Praw Obywatelskich i Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Szczegółowo zostały na niej pokazane instytucje, do których należy zgłosić niebezpieczne treści. A zawiadomienie takie możemy złożyć do Prokuratury, na Policję czy bezpośrednio do Youtube czy innego serwisu społecznościowego. Na platformie są gotowe wzory zawiadomień. Zachęcam do zgłaszania niebezpiecznych treści, chodzi przecież o dobro naszych dzieci.

Według terapeutów patotreści wpływają na to, jak młodzi ludzie postrzegają świat. Oni mogą przyjmować prezentowane w sieci postawy jako coś obowiązującego. Kluczowa jest tu rola rodziców, którzy powinni o tym rozmawiać ze swoimi dziećmi. Niestety, rodzice często tego nie potrafią.
– Patotreści prezentują przemoc fizyczną, psychiczną, seksualną, promują zażywanie substancji psychoaktywnych, gloryfikują poniżanie, lekceważenie innych. Demoralizujący przekaz tego typu materiałów nie podlega dyskusji. Rola rodziców rzeczywiście jest tu ogromna, powinni być czujni na wszelkie niepokojące sygnały i odpowiednio szybko reagować. Częste rozmowy powinny być normą, ale w mojej ocenie, rodzice stanowczo zbyt mało rozmawiają ze swoimi dziećmi. W przypadku problemów, warto skorzystać z pomocy specjalistów. Przypominam, że pedagog, psycholog, terapeuta i prawnik są dostępni nieodpłatnie w naszym punkcie konsultacyjnym CPUIS na ul. Sikorskiego 3 b, można także skorzystać z pomocy ogólnopolskiego Telefonu dla Rodziców i Profesjonalistów 800 100 100. Linia wsparcia jest czynna od poniedziałku do piątku, w godzinach 12.00-15.00.

Konkurs został ogłoszony w ramach kampanii. Jakie będą kolejne działania Centrum?
– Działania w zakresie profilaktyki patotreści zamierzamy kontynuować. Mamy wydane specjalne ulotki edukacyjne dla rodziców, profesjonalistów i dzieci, będziemy je kolportować poprzez szkoły i inne instytucje. Przeszkolimy kolejnych nauczycieli (pierwsze szkolenie robiliśmy w drugiej połowie 2020 r.), ale także rodziców. Liczymy, że uda się nam po zniesieniu obostrzeń zorganizować konferencję poświęconą tej tematyce. I oczywiście dalsza kampania w mediach lokalnych i elektronicznych.
Dziękuję za rozmowę
Renata Szczepanik