Co zrobić w przypadku spotkania żmii zygzakowatej? Ten wąż licznie występuje na Warmii i Mazurach

2023-06-27 14:00:05(ost. akt: 2023-06-27 14:12:15)
Żmija zygzakowata - forma barwna srebrzysta

Żmija zygzakowata - forma barwna srebrzysta

Autor zdjęcia: Maria Olszowska

Żmija zygzakowata to jedyny przypadek jadowitego węża występującego w Polsce. Od lat był owiany złą sławą "bezlitosnego zabójcy" a dzieci były straszone tym Bogu ducha winnym zwierzakiem. Wyjaśniamy co zrobić, jeśli podczas spaceru po warmińskich lasach spotkamy żmiję.
Warmia i Mazury to doskonałe miejsce na leśne spacery, podczas których możemy natknąć się na wiele zwierząt. Wśród nich jest również żmija zygzakowata, wokół której narosło wiele legend i mitów, które postaramy się wyjaśnić.

Jak wygląda żmija zygzakowata?


Żmija zygzakowata jest stosunkowo mała wężem, dorastającą zwykle do długości 50-75 centymetrów, choć niekiedy osobniki osiągające nawet 90 centymetrów również się zdarzają. Samice są zazwyczaj większe od samców. Jej ciało jest grube i krępe, pokryte gładką i jedwabistą skórą. Kolor żmii zygzakowatej może być bardzo zróżnicowany, ale najczęściej występuje w odcieniach brązu, szarości i czerni. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest charakterystyczny wzór zygzaków na grzbiecie, który daje mu rozpoznawalny wygląd (jednak nie zawsze jest on wyraźny, zdarzają się również osobniki jednolite).

Fot. Stefan Łuczak

Głowa żmii zygzakowatej jest trójkątna i dość szeroka. Na końcu pyska znajduje się wyraźnie zaznaczony, stożkowaty kształt, który stanowi unikalną cechę tego gatunku. Oczy żmii zygzakowatej mają pionowe źrenice, co jest charakterystyczne dla jadowitych węży.

Jeśli chodzi o środowisko naturalne, żmija zygzakowata preferuje wilgotne tereny, takie jak bagna, torfowiska, łąki i lasy. Może być spotykana zarówno na nizinach, jak i w górach, w zależności od regionu występowania. Jest gatunkiem spotykanym również w Polsce, zwłaszcza w północnej i wschodniej części kraju.

Żmija zygzakowata jest drapieżnikiem, żywi się przede wszystkim małymi gryzoniami, takimi jak myszy i nornice.

Fot. Andrzej Grabowski

Czy żmija jest niebezpieczna?


Tak, ale tylko i wyłącznie wtedy, kiedy my jesteśmy niebezpieczni dla niej. Dla własnego bezpieczeństwa powinniśmy unikać wchodzenia w wysoką roślinność, jeśli mamy odsłonięte stopy, kostki lub łydki.

Węże lubią teren obfitujący w kryjówki – chaszcze, pryzmy kompostu, sterty gruzu lub drewna. Na otwartym terenie nie czują się bezpiecznie i z reguły nie zapuszczają się w takie miejsca. Chcąc zminimalizować ryzyko spotkania ze żmiją należy zadbać o porządek w swoim obejściu. Jeśli miejsce będzie zachęcające dla węży to nawet odłowienie ich i przeniesienie w inne miejsce (zgodnie z prawem wyłącznie za zgodą Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska) nie będzie skuteczne bo pojawią się inne z okolicy.

Prawdopodobieństwo, że żmija ukąsi nas sama z siebie jest bardzo niskie. Jeśli nie będziemy próbować dotykać żmii, przenosić jej lub w jakikolwiek sposób jej zagrażać, nasze spotkanie prawdopodobnie skończy się na wymianie spojrzeń.

Jeśli już jednak dojdzie do ukąszenia musimy pamiętać, że jej jad nie jest taki groźny jak się wydaje i bardzo rzadko zagraża zdrowiu lub życiu.

W przypadku ukąszenia należy przede wszystkim zachować spokój, ograniczyć wysiłek i wezwać fachową pomoc. Wskazane jest trzymanie pokąsanego miejsca
poniżej poziomu serca, ewentualnie obłożenie miejsca pokąsania lodem.

Wszelkie dodatkowe interwencje, np. zakładania opaski uciskowej, nacinanie rany, wysysanie jadu, są niewskazane, ponieważ same w sobie mogą być szkodliwe.

Miejsce ukąszenia najczęściej przypomina dwa ślady po wbiciu igły, ukąszeniu może towarzyszyć miejscowy ból i zawroty głowy.

Żmija zygzakowata nie jest szczególnie jadowita, ale jej ukąszenie może powodować komplikacje
Fot. Paweł Stankiewicz
Żmija zygzakowata nie jest szczególnie jadowita, ale jej ukąszenie może powodować komplikacje

Jednym z mitów na temat ukąszeń żmij jest konieczność podania antytoksyny potocznie zwanej surowicą. Jest to jedna z metod zapobiegania skutkom ukąszenia, jednak podanie surowicy zwykle nie jest konieczne a decyzję o jej zastosowaniu podejmuje lekarz.

Karol Grosz


We wtorkowym (27 czerwca) wydaniu Gazety Olsztyńskiej m.in.

W tej szkole każdy uczeń otrzymał świadectwo z paskiem
Zakończenie roku szkolnego dla uczniów i uczennic AZPO było niesamowite. Młodzi ludzie nie tylko cieszą się z rozpoczęcia wakacji, ale także odbierają świadectwa, na które pracowali przez cały rok. Aby docenić ich wysiłki, Katarzyna Miąskowska, dyrektor AZPO, zdecydowała o tym, że nie tylko rozda świadectwa z wyróżnieniem („z czerwonym paskiem”), ale każdy z uczennic i uczniów AZPO otrzyma świadectwo z paskiem.

W Olsztynie będzie bezpieczniej
Czasy są niepewne, a w niepewnych czasach wymaga się podejmowania pewnych decyzji. Jedną z podstawowych potrzeb Polek i Polaków w 2023 roku jest bezpieczeństwo, dlatego w odpowiedzi na nią w Olsztynie został ukończony projekt „Bezpieczny MOF”, który pozwoli nam spać spokojniej.

Konfederacja partią obrotową?
Jeśli obie partie, czy to PiS, czy PO zgodzą się realizować nasz program, to wszystko jest na stole – powiedział w wywiadzie dla „Super Expressu” współprzewodniczący Konfederacji Sławomir Mentzen, odpowiadając na pytanie o ewentualną koalicję z Jarosławem Kaczyńskim lub Donaldem Tuskiem.

Jak kupić e-wydanie? Wystarczy kliknąć w zdjęcie jedynki poniżej, lub wejść na kupgazete.pl