Wyrok w sprawie ustawienia przetargu na UWM

Wyrok w tej sprawie jest nieprawomocny.

Karol R., Aneta P.-R. I Iwona P. w 2020 zostali oskarżeni o popełnienie przestępstw dotyczących m. in. ustawiania przetargów publicznych i prania brudnych pieniędzy. Zasłoną dymną dla ich działalności było organizowanie szkoleń i konferencji na UWM w ramach projektów unijnych. Akt oskarżenia aż liczył 45 zarzutów, z których 18 zostało przypisanych Karolowi R., 14 zarzutów – Anecie P.-R., a 13 – Iwonie P.

Prawie wszystkie zarzuty miały związek z kilkoma przetargami publicznymi realizowanymi w latach 2014-2015 na rzecz olsztyńskiego uniwersytetu. Karol R. prowadził w tym czasie działalność gospodarczą, ale podobnie jak jego małżonka Aneta P.-R. był także zatrudniony na UWM jako pracownik administracyjny. Ich wspólną znajomą była Iwona P., która prowadziła firmę eventową w Warszawie.

Oskarżeni wiedzieli, że UWM realizuje ze środków publicznych różne projekty i mając dostęp do dokumentów przetargowych i możliwość ich stworzenia oraz przygotowania, postanowili wykorzystać tę sytuację na swoją korzyść. Uzgodnili między sobą, że oferty w przetargach będzie składać firma Iwony P., a po uzyskaniu zamówienia publicznego organizacją szkoleń i konferencji w rzeczywistości zajmą się Karol R. ze swoją spółką i jego żona Aneta P.-R. Uzyskane w ten sposób korzyści majątkowe miały trafiać przede wszystkim do oskarżonych małżonków.

W trakcie śledztwa ustalono, że oskarżeni mieli w tym celu wykorzystać m. in. projekt pt. „Dobre prawo – sprawne rządzenie” realizowany przez Międzynarodowe Centrum Biznesu i Administracji Publicznej UWM, a finansowany przez ówczesne Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji oraz ze środków Unii Europejskiej. Aneta P.-R. była w tym czasie asystentem koordynatora tego projektu. UWM udzielił firmie Iwony P. sześciu zamówień na prowadzenie szkoleń w ramach właśnie tego projektu.

Udało się ustalić, że Karol R. chcąc uzyskać od UWM te zamówienia, wspólnie z żoną uzgadniał warunki przetargu, specyfikacje istotnych warunków zamówień oraz opisy przedmiotów zamówień, jak również miał uzyskać od małżonki informacje o wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację tych zadań. Później wspólnie z Iwoną P. miał przygotować nierzetelną dokumentację dostosowaną do uzgodnionych uprzednio wymagań i warunków przetargów, zawierającą przy tym okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania tych zamówień.

Według prokuratury, firma Iwony P. faktycznie nie zrealizowała tych zamówień, lecz uczynili to za nią Karol R. i Aneta P.-R. I pracownicy firmy oskarżonego. Mimo to Iwona P. wystawiała faktury, za które otrzymywała płatności od UWM w kwotach od kilkudziesięciu do blisko 150 tys. zł, które to następnie miała przekazywać Karolowi R. i Anecie P.-R., działając na szkodę UWM oraz Skarbu Państwa.

Małżonkowie Karol R. i Aneta P.-R., aby ukryć przestępstwo, wystawiali faktury na firmę Iwony P., która później realizowała te faktury i robiła przelewy na rachunki bankowe Karola R. oraz Anety P.-R. (znajdujące się także poza granicami RP – na Cyprze).

Trojgu oskarżonym zostały przedstawione również zarzuty doprowadzenia UWM do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie ponad 375 tys. zł w związku z realizacją zamówienia publicznego na przeprowadzenie konferencji podsumowującej projekt pt. „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w JST (jednostek samorządu terytorialnego)”. W tym przypadku także miało dojść do zmowy przetargowej. Konferencja się nie odbyła, ale firma Iwony P. wystawiła fakturę na kwotę 375 501 zł, za którą otrzymała od UWM płatność w całości.

W związku z realizacją powyższego zamówienia publicznego Karolowi R. przedstawiono również zarzut podrobienia listy obecności uczestników konferencji. Mężczyzna zlecił innym sporządzenie fikcyjnej listy 198 uczestników konferencji i podrobienie podpisów 180 z nich. Dlatego na Karolu R. i Anecie P.-R. ciążyły także zarzuty nakłaniania innych osób do złożenia fałszywych zeznań.
Proces w tej sprawie rozpoczął się w dniu 27 października 2020 r. przed Sądem Okręgowym w Olsztynie. Łącznie odbyło się ponad 30 terminów rozprawy, w trakcie których m.in. przesłuchano blisko 50 świadków. Oskarżeni nie przyznali się do większości przedstawionych im zarzutów oraz złożyli obszerne wyjaśnienia.
Wyrok w tej sprawie zapadł w dniu 16 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie uznał troje oskarżonych za winnych popełnienia tylko części przedstawionych im zarzutów i skazał ich za to na kary łączne pozbawienia wolności oraz grzywny: Karola R. na karę 2 lat pozbawienia wolności oraz 45 tys. zł grzywny, Anetę P.-R. na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz 25 tys. zł grzywny, a Iwonę P. na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz 7,5 tys. zł grzywny. Z tym, że wykonanie kar pozbawienia wolności orzeczonych wobec Anety P.-R. i Iwony P. Sąd zawiesił na okres 3 lat próby.

Oskarżeni nie byli wcześniej karani. Ważną okolicznością łagodzącą wyrok był fakt, że podczas postępowania doszło do mediacji, w wyniku której zawarto ugodę, a oskarżeni naprawili szkodę wyrządzoną UWM przy organizacji konferencji, wpłacając kwotę ponad 400 tys. zł. Iwona P. również złożyła wyjaśnienia, które ułatwiły ustalenie stanu faktycznego w tej sprawie.