Olsztyn: Pożegnajcie się z taką Kolejową... [ZDJĘCIA]
2020-10-30 07:11:00(ost. akt: 2020-10-29 16:46:57)
Tak. To już koniec tego kultowego dla starszych olsztynian miejsca. Teraz musimy zastanowić się, co ma powstać w miejsce handlowych budek. Jakaś ich nowsza wersja, ulica czy może to, co proponuje jeden z olsztyńskich radnych?
Zacznijmy jednak od łyka historii związanej z „Kolejowym Pewexem”, zwanym też „Pewexem na Kolejowej”. Na naszych oczach skończyła żywot jedna z ostatnich pamiątek po pionierskich czasach olsztyńskiego kapitalizmu. Zacznijmy od rzeczy, której pokoleniu 50+ wyjaśniać nie trzeba, ale młodszym tak. Co to takiego był ten Pewex?
Sklepy Peweksu powstały na początku lat 70. XX wieku. Można było w nich było kupić za dolary, marki czy funty niedostępne za złotówki zagraniczne towary lub trudno dostępne polskie produkty. Mało kto już o tym pamięta, ale w latach 70. na wranglery czy rifle trzeba było wydać w prawdziwym Pewexie nieco ponad 10 dolarów. Wtedy dolar kosztował około 150 zł. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 1975 roku wynosiło nieco ponad 3900 zł. Czyli na dżinsy trzeba było wydać jakieś 40 proc. pensji. Niewielu było na to stać.
I tu z pomocą mniej zasobnym Polakom na pomoc przyszła tzw. prywatna inicjatywa. „Pewex na Kolejowej” zaczął powstawać w 1976 roku. Trafiali tam głównie — jak się wtedy na nich mówiło — prywaciarze, którzy do tego czasu handlowali w budkach w miejscu, gdzie teraz stoi Zatorzanka. Handlowano tam głównie ciuchami, np. dżinsami produkowanymi przez innych prywaciarzy. Towary w tych pawilonach były droższe i lepszej jakości niż te z państwowych sklepów. Często zresztą było to jedyne miejsce, gdzie jakąś część ubrania można było kupić.
To dlatego ten rząd pawilonów mieszkańcy Olsztyna nazywali „Kolejowym Pewexem”. Prawdziwy Pewex w Olsztynie powstał w 1973 r. na ówczesnej ul. Marchlewskiego, a dzisiaj Prostej. Złote czasy pawilonów na Kolejowej minęły wraz z nadejściem kapitalizmu.
W tym roku kończy się 3-letnia umowa na dzierżawę, jaką kupcy z Kolejowej podpisali z ratuszem w 2017 roku. Niedawno zamknięto ostatnie obiekty handlowe. Ich właściciele przebranżowili się lub przenieśli swoje biznesy w inne miejsca. Co stanie się z tym terenem po usunięciu pustych lokali? Dzisiaj odpowiedź brzmi: nie wiadomo, choć w ratuszu życzliwym okiem spoglądają na koncepcję zakładającą powstanie na tym odcinku Kolejowej ciągu pieszo-rowerowego, z funkcjami rekreacyjnymi i usługowymi.
— Pozostało tam już tylko kilka pawilonów. A przypomnę, że w okresie największego rozkwitu, były tu 74 obiekty. Okazuje się, że rynek weryfikuje takie miejsca i coraz mniej osób tu zagląda. Pawilony w naturalny sposób są likwidowane, gdy ich właściciele przechodzą na emeryturę lub z powodów ekonomicznych postanawiają zamknąć te obiekty — wyjaśnia rzeczniczka ratusza Marta Bartoszewicz. — Docelowo o przeznaczeniu tego terenu zdecydują konsultacje społeczne. Obecnie opracowujemy program Zatorze, który pokaże, jak powinna wyglądać ta część Olsztyna. Wstępnie chcemy tu stworzyć ciąg pieszo-rowerowy z funkcjami rekreacyjnymi i usługowymi, ale ostatecznie o kształcie tego miejsca zdecydują mieszkańcy.
— Z tego co wiem, ratusz nie podejmował na razie konkretnych decyzji — mówi Tomasz Janus, przewodniczący rady osiedla Zatorze. — Według nieoficjalnych źródeł, Wydział Urbanistyki i Architektury ma już jakiś plan, jednak informacja ta nie została na razie potwierdzona.
— Z tego co wiem, ratusz nie podejmował na razie konkretnych decyzji — mówi Tomasz Janus, przewodniczący rady osiedla Zatorze. — Według nieoficjalnych źródeł, Wydział Urbanistyki i Architektury ma już jakiś plan, jednak informacja ta nie została na razie potwierdzona.
Zdaniem przewodniczącego obszar przy torach kolejowych musi być zagospodarowany na kilku płaszczyznach. — Przede wszystkim powinien tam powstać atrakcyjny ciąg komunikacyjny dla pieszych i kierowców z zielenią i dobrym oświetleniem. Ponadto należałoby zadbać o rozbudowę infrastruktury gastronomicznej oraz kulturalnej z kawiarniami, galeriami sztuki czy punktami handlowymi — wyjaśnia.
O opinię poprosiliśmy Tomasza Głażewskiego, radnego Koalicji Obywatelskiej i przewodniczącego Komisji Inwestycji i Rozwoju.
— Ta forma handlu, jaką kiedyś żyła Kolejowa, jak widać się kończy — przyznaje radny. — Są to tereny miejskie, więc decyzja należy do władz miasta. Najpierw trzeba jednak zacząć od konsultacji z mieszkańcami Zatorza. Żeby poznać ich oczekiwania i pomysły. Co jakiś czas pojawiają się głosy, aby Kolejowa była ulicą łączącą al. Wojska Polskiego z Limanowskiego. Ale zapewne mieszkańcy ulicy nie pochodzą do tego z entuzjazmem
Przypomnijmy tylko, że w starych planach teren, na którym stoją pawilony, był zarezerwowany pod przedłużenie Kolejowej do Wojska Polskiego. Ba, w planach była nawet budowa kładki lub tunelu łączącego Śródmieście z Zatorzem i wychodzącej na Partyzantów na wysokości ul. Kajki. Dzisiaj to już raczej nieaktualne.
— Ta forma handlu, jaką kiedyś żyła Kolejowa, jak widać się kończy — przyznaje radny. — Są to tereny miejskie, więc decyzja należy do władz miasta. Najpierw trzeba jednak zacząć od konsultacji z mieszkańcami Zatorza. Żeby poznać ich oczekiwania i pomysły. Co jakiś czas pojawiają się głosy, aby Kolejowa była ulicą łączącą al. Wojska Polskiego z Limanowskiego. Ale zapewne mieszkańcy ulicy nie pochodzą do tego z entuzjazmem
Przypomnijmy tylko, że w starych planach teren, na którym stoją pawilony, był zarezerwowany pod przedłużenie Kolejowej do Wojska Polskiego. Ba, w planach była nawet budowa kładki lub tunelu łączącego Śródmieście z Zatorzem i wychodzącej na Partyzantów na wysokości ul. Kajki. Dzisiaj to już raczej nieaktualne.
Losami ulicy Kolejowej od dawna interesuje się Mirosław Arczak. Olsztyński radny wystosował w tej sprawie interpelację, w której pyta prezydenta Olsztyna m.in. o działania, jakie zamierza podjąć gmina Olsztyn na działkach, z których zostaną usunięte obiekty handlowe.
Radnemu podoba się pomysł, jaki już pięć lat temu zgłosili studenci UWM. — Koncepcja bazowała na rozwiązaniach z Warszawy, Gdańska czy Łodzi — przypomina radny Arczak. — Chodziło o to, by zachować tradycyjny charakter tego miejsca, opartego na działalności handlowej. I jednocześnie wzbogacić go o ofertę kulturowo-usługową. Zamiast starych bud postawić nowoczesne, pięknie przeszklone mobilne kontenery. Stworzyć punkty, gdzie powstaną pracownie artystyczne, centra kultury alternatywnej, mikrokafejki, a nawet squaty — wylicza. — Zyskałyby obie strony: zarówno młodzi artyści, jak i handlowcy. Prężne centrum przyciągałoby nie tylko mieszkańców miasta, ale także turystów. Ulica Kolejowa znajduje się w atrakcyjnej lokalizacji, tuż przy stacji Olsztyn Śródmieście — zauważa radny.
Jak widać jego propozycja w dużym stopniu współgra z pomysłami olsztyńskiego ratusza. Nie należy jednak spodziewać się jakichś gwałtownych ruchów ze strony miasta.
Jak widać jego propozycja w dużym stopniu współgra z pomysłami olsztyńskiego ratusza. Nie należy jednak spodziewać się jakichś gwałtownych ruchów ze strony miasta.
— Nie będziemy tu nic zmieniać na siłę, robić rewolucji. Dopóki przychodzą klienci i interes się kręci, nie ingerujemy w ten teren — mówi Marta Bartoszewicz.
Paweł Snopkow, Igor Hrywna
Czytaj e-wydanie
Gazeta Olsztyńska zawsze pod ręką w Twoim smartfonie, tablecie i komputerze. Codzienne e-wydanie Gazety Olsztyńskiej, a w piątek z tygodnikiem lokalnym tylko 2,46 zł.
Kliknij w załączony PDF lub wejdź na stronę >>>kupgazete.pl
Komentarze (19) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
-
-
-
-
-
Pokaż wszystkie komentarze (19)kici #2997210 | 5.173.*.* 30 paź 2020 08:16
Przybyłem do olsztyna w 68 roku i ten „pewex” już tam istniał a o miejscu mówiło się „koński rynek” (zapewne z powodów historycznych). a 76 to powstały te pawilony ale tam była juź tylko prywaciarska szmira, a na końskim rynku można było też kupić przemycanie towary z zachodu o lepszej jakości (wg ówczesnych standardów). A co do możliwości nabywczych: jako student przez miesiąc wakacji pracowałem na budowie, dostałem za to 1100 zł i za tę sumę, w tym „peweksie” kupiłem sobie ..... koszulkę polo z zachodu! Poza tym, dzińsy „rifle” kosztowały w prawdziwym peweksie 20$ a nie 10$ a dolar był po 100 zł. Widać autor jest młodszy i ma prawo się mylić.
Ocena komentarza: warty uwagi (16) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (3)
? #2997317 | 94.176.*.* 30 paź 2020 10:06
Squat? Radny chce za pieniądze sprowadzić do Olsztyna bandę agresywnych lewackich cpunow? Za mało patologii mamy w Olsztynie?
Ocena komentarza: warty uwagi (10) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (2)
droga #2997252 | 178.235.*.* 30 paź 2020 08:54
Zdecydowanie powinna powstać tu jezdnia, chociażby jednokierunkowa z miejscami parkingowymi wzdłuż jej biegu.
Ocena komentarza: warty uwagi (10) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (2)
maras #2997259 | 188.146.*.* 30 paź 2020 08:59
A może by tak zrobić tam plac protestów na którym gromadziliby sie demonstrujący i lewicowcy i prawicowcy i komu sie podoba. Nie byłoby blokad ulic i tak już przez arbuza zakorkowanych.
Ocena komentarza: warty uwagi (9) odpowiedz na ten komentarz
kolejny durny artykuł o niczym #2997180 | 37.8.*.* 30 paź 2020 07:31
miasto powinno tu przede wszystkim wybudować parking dla okolicznych bloków. Przy budowie Wojska Polskiego zlikwidowano te miejsca. Gdzie mają parkować bloki od 80 do 83 oraz Prusa 6/8/10? Gdzie mają parkować klienci Baru Rodzynek oraz pacjenci dwóch przychodni? A tu ktoś jeszcze myśli o jakimś centrum handlowych? Zdrowo was dopadł te (ś)wirus...
Ocena komentarza: warty uwagi (9) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (3)