To ważne, żeby pamiętać

2025-08-22 18:30:00(ost. akt: 2025-08-22 13:46:43)
Na tydzień przed ogólnopolskimi obchodami 45. rocznicy powstania Solidarności Olsztyn przygotowuje się do uczczenia tego wielkiego wydarzenia, które zapoczątkowało upadek komunizmu w bloku wschodnim. Uroczystości odbędą się u nas 23 sierpnia.
Olsztyn szykuje się do wielkiego święta. Już 23 sierpnia na placu Solidarności odbędą się uroczystości związane z 45. rocznicą powstania NSZZ „Solidarność”. To szczególny moment, bo mówimy o ruchu, który nie tylko zmienił Polskę, ale w znacznym stopniu przyczynił się do rozpadu bloku sowieckiego i końca komunizmu w tej części Europy.

Jedną z legend tego ruchu jest olsztynianin Wojciech Ciesielski — postać, która zapisała się w historii zarówno jako współtwórca pierwszej Solidarności w naszym regionie, jak i aktywny uczestnik jej odrodzenia po stanie wojennym. Solidarność zakładał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie, współorganizował Międzyzakładowy Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” Olsztyn, który powstał w połowie września 1980 roku.

Ciesielski był też jedną z osób, których zaangażowanie w 1989 roku przyczyniło się do bezprecedensowego zwycięstwa w wyborach kontraktowych, znacznie przekraczającego ustalenia Okrągłego Stołu. W tym roku nie będzie mógł wziąć udziału w obchodach z powodu pogorszenia się stanu zdrowia i pobytu w szpitalu. Ale nawet ze szpitalnego łóżka wysyła do przyjaciół i znajomych wiadomości, przypominając o konieczności udziału w uroczystościach.

— To ważne, żeby pamiętać o historii, to ważne wydarzenie. Ważne też, żebyśmy tę prawdziwą Solidarność mieli cały czas w swoim sercu. A to zakłada codzienną aktywność, codzienne działanie, codzienne sprzeciwianie się temu, co złe — powiedział nam Wojciech Ciesielski.

Sprawdziliśmy także wypowiedzi innych uczestników i świadków tamtych wydarzeń, udzielane lokalnym mediom z okazji wcześniejszych rocznic. To głosy, które pokazują, jak powstawała Solidarność na Warmii i Mazurach 45 lat temu.
„Solidarność to zryw narodowy, który dał nam wolność. Powinniśmy ją szanować, a różnice w poglądach nie powinny nas dzielić, a łączyć” — mówił pięć lat temu Radiu Olsztyn Władysław Kałudziński.

„Przez te lata dużo się zmieniło. Wtedy wiedzieliśmy, z kim walczymy. Z wrogiem, imperialistą, który zagarnął nasz kraj. Dziś jesteśmy wolni, a wewnątrz toczy się brudna walka polityczna” — podkreślał Józef Dziki w rozmowie z „Gazetą Olsztyńską” dekadę temu.

„Walczyliśmy głównie o godność ludzi, o ich bezpieczeństwo i odpowiednie warunki pracy, ale też o ich sprawiedliwą ocenę” — wspominał Zbigniew Przewłocki, współzałożyciel Solidarności na Warmii i Mazurach.

„Solidarność to małżeństwo z prawdą i wiarą w jej siłę” — podkreślał Wojciech Ciesielski w jednym z wywiadów udzielonych przy okazji rocznicy Porozumień Sierpniowych.

Wspomnienia tamtego czasu są wciąż żywe także wśród osób, które przez lata propagowały historię ruchu. Co roku w Olsztynie podczas uroczystości spotkać można Annę Niszczak, Władysława Kałudzińskiego czy Irenę Telesz. Każde z nich przypomina, że w 1980 roku w Solidarności byli ludzie o różnych światopoglądach i politycznych sympatiach, których łączył sprzeciw wobec komunizmu. Dziś niektórzy są w odmiennych formacjach politycznych, ale data założenia Solidarności wciąż ich jednoczy.

Jan Berdycki

Solidarność powstała w 1980 roku w wyniku strajków robotniczych na Wybrzeżu, które rozlały się na całą Polskę. Zakończyły się wraz z podpisaniem 31 sierpnia Porozumień Sierpniowych. Był to pierwszy niezależny związek zawodowy w bloku wschodnim. Szybko objął miliony członków i stał się symbolem wolności, jedności oraz sprzeciwu wobec komunistycznego reżimu. To on zapoczątkował procesy, które ostatecznie doprowadziły do upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.

Pierwsze znaczące protesty robotnicze na Warmii i Mazurach miały miejsce w sierpniu 1980 roku. Już 22-25 sierpnia strajk zorganizowali pracownicy Olsztyńskich Zakładów Opon Samochodowych „Stomil”, powołując komitet strajkowy pod przewodnictwem Marka Piątka. W kolejnych dniach protesty objęły zakłady w Mrągowie, Dobrym Mieście i Ostródzie. Jesienią 1980 roku powołano w Olsztynie Międzyzakładowy Komitet Założycielski NSZZ „Solidarność” (MKZ) z Edmundem Łukomskim na czele, co dało początek strukturze związkowej regionu.


Zapraszamy mieszkańwraz z dziećmi oraz mieszkańców Olsztyna na "Święto Solidarności" na Placu Solidarności przy ul. Marsz. Józefa Piłsudskiego, 23 sierpnia w godzinach 13:00-15:00. W programie: Polonez w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca "Warmia" - wraz z uczestnikami pikniku, występ artystyczny młodzieży z olsztyńskich szkół średnich, dmuchańce, namiot plastyczny, animatorzy, wata cukrowa, popcorn, pokazy pierwszej pomocy, punkty medyczne, stoiska służb mundurowych.

Obchody uświetni też wystawa delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Olsztynie, którą można będzie obejrzeć przy parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie, przy ul. Mickiewicza, od 23 sierpnia.