Historia Szczytna i okolic. Od pradziejów do współczesności

Na wystawę składać się będą trzy stałe ekspozycje:

1. Ekspozycja pierwsza - dotycząca pradziejów, na której prezentowane będą cenne muzealia przedstawiające pradzieje ziemi szczycieńskiej. Są to przede wszystkim obiekty pochodzące ze zbiorów dawnego Heimat Museum Kreis Ortelsburg. Składają się na nie muzealia z epoki: neolitu, brązu, żelaza, okresu wpływów rzymskich oraz wczesnego średniowiecza. Ekspozycję dopełnią postery oraz plansze edukacyjne.

2. Ekspozycja druga – tworzyć ją będą obiekty przedstawiające okres późnego średniowiecza ze zbiorów Muzeum Mazurskiego a także specjalnie wykonane repliki uzbrojenia, strojów z epoki oraz kopie rycin i dokumenty. Na ekspozycji znajdą się m.in. plansze edukacyjne, mapa Komturii Krzyżackich, oryginalne wydanie Historii Ziemi Pruskiej Caspra Schütza z 1592 r. oraz makieta zamku wykonana w 1936 r. Anturaż ekspozycji stanowić będzie imitacja wnętrz gotyckiego, krzyżackiego zamku. Tę część wystawy wzbogacą ryciny z oryginalnego wydania słynnej powieści Henryka Sienkiewicza z 1910 roku.

3. Ekspozycja trzecia – będzie prezentować okres nowożytny od Prus Książęcych do zakończenia II wojny światowej. Na początku tej części wystawy zaprezentowana zostanie kopia Traktatu Krakowskiego wraz portrety ówczesnych władców Alebrechta Hohenzolerna i Zygmunta Starego. W dalszej części wystawy znajdą się ważne informacje związane najpierw z uzyskaniem mniejszych praw miejskich w 23 marca 1616 r., następnie na mocy edyktu z 12 czerwca 1723 roku wydanego przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma I pełnych praw miejskich.
Kolejne eksponaty będą podkreślać rozwój gospodarczy miasta. Zostaną zaprezentowane dokumenty świadczące o rozwoju rzemiosła jak również wyroby rzemieślnicze. Kolejną część wystawy wypełniają wydawnictwa religijne w języku polskim, kancjonały z przełomu XVIII i XIX wieku. W związku z nasileniem procesów germanizacyjnych w XIX wieku pokazana będzie działalność Mazurskiego Ruchu Ludowego a w szczególności Mazurskiej Partii Ludowej. Ten zakres wystawy wypełnią zdjęcia i krótkie życiorysy działaczy mazurskich, dokumenty, prasa mazurska zwłaszcza związana ze Szczytnem.

Kolejne materiały zaprezentowane na wystawie to zdjęcia ukazujące m.in. wielkie zniszczenia miasta w czasie I wojny światowej, jego odbudowę oraz dokumenty z przeprowadzonego plebiscytu na Warmii i Mazurach.
Kolejne zdjęcia pokażą zniszczenia miasta oraz jego odbudowę po II wojnie światowej W ostatniej części wystawy znajdą się informacje o nowej, powojennej sytuacji, kiedy Szczytno wróciło do swojej słowiańskiej nazwy i znalazło się w nowej geopolitycznej rzeczywistości - w granicach Państwa Polskiego.

Wystawa stanowić będzie wyjątkową, ważną ekspozycję zbiorów szczycieńskiego muzeum, która zarazem poprzez ciekawą i atrakcyjną prezentację cennych muzealiów, plansz informacyjnych powinna dostarczyć wszystkim odwiedzającym szerokiej wiedzy historycznej o Szczytnie i jego okolicach.