13 grudnia 1981 roku wszystko się zmieniło

2023-12-13 09:45:43(ost. akt: 2023-12-13 10:02:34)

Autor zdjęcia: Archiwum IPN

Stan wojenny w Polsce był jednym z najbardziej dramatycznych i kontrowersyjnych momentów w nowoczesnej historii kraju. Rząd uzasadniał decyzję troską o stabilność państwa i utrzymanie porządku publicznego. Czy naprawdę zagrożenie było realne?
Obchodzimy dziś 42. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Decyzję o jego ogłoszeniu podjął generał Wojciech Jaruzelski, ówczesny pierwszy sekretarz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku. Głównym pretekstem były obawy komunistycznego reżimu przed destabilizacją w kraju i ingerencją z zewnątrz, szczególnie ze strony Związku Radzieckiego, jednak wielu historyków jest zdania, że decyzja ta była bardziej skierowana przeciwko rosnącej opozycji solidarnościowej i dążeniom do demokratycznych przemian w Polsce.

Stan wojenny skutkował masowymi aresztowaniami działaczy opozycji, w tym członków Solidarności. Były to represje wobec społeczeństwa obywatelskiego, co wywołało sprzeciw zarówno w kraju, jak i za granicą. Naruszenia praw człowieka były powszechne, obejmując ograniczenia swobód obywatelskich, cenzurę mediów i brutalne represje wobec protestujących.

Wielu obywateli aktywnie opierało się reżimowi, stosując różne formy protestu, takie jak strajki, nielegalne wydawnictwa czy działalność konspiracyjną. Solidarność pozostawała silną siłą społeczną, mimo formalnego zdelegalizowania.

Strajki były brutalnie pacyfikowane, a oskarżeni o działalność wywrotową byli więzieni i często torturowani.

Dokładna liczba osób, które zginęły w wyniku wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, jest trudna do ustalenia, ponieważ wiele faktów związanych z tym okresem było trzymanych w tajemnicy przez władze komunistyczne. Niemniej jednak, różne źródła podają różne szacunki liczby ofiar.

Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a zniesiono go 22 lipca 1983 roku. W trakcie jego trwania internowano łącznie 10 131 działaczy związanych z Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym „Solidarność”, a życie straciło około 40 osób, w tym 9 górników z Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach podczas pacyfikacji strajku.

tom


2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5