Na Warmii i Mazurach jest coraz mniej bocianów. RDOŚ wdraża specjalny plan ratowania ich populacji

2023-06-17 15:28:51(ost. akt: 2023-06-16 12:12:33)
Żywkowo nazywane jest bocianią stolicą Polski

Żywkowo nazywane jest bocianią stolicą Polski

Autor zdjęcia: Ferdynand Sosnowski

Gdy je widzimy po długiej zimie, mimowolnie się uśmiechamy. Są zwiastunami wiosny. Niestety, na Warmii i Mazurach bocianów jest coraz mniej. Dlatego krajobraz regionu wzbogacą specjalne słupy, na których te ptaki będą mogły budować gniazda.
Bociany stały się nieodzownym elementem polskich – zwłaszcza tych na Warmii i Mazurach – wsi. Ich charakterystyczny klekot ubogaca wiosenny czas spędzany poza miastami. W Polsce najwięcej bocianów białych zasiedla właśnie nasze województwo. Tutaj, na powierzchni prawie 150 tys. hektarów, rozciąga się specjalny obszar ochrony ptaków Natura 2000 Ostoja Warmińska. Populacja bociana na terenie ostoi jest szacowana na 800-900 osobników. Jedną z najliczniej zasiedlonych miejscowości jest podgórowskie Żywkowo, często nazywane „stolicą bocianów”. W ubiegłym roku w tej wsi było 36 bocianich par.
Drugą, licznie zasiedloną przez bociany miejscowością, jest Lwowiec w gminie Sępopol. We wsi znajduje się kościół gotycki z XIV w., którego dach szczególnie upodobały sobie bociany, corocznie wyprowadzając lęgi w kilku gniazdach.
Niestety, przyrodnicy w ostatnich latach obserwują, że populacja bociana białego się zmniejsza, co związane jest ze zmianami w rolnictwie polskim. Osuszanie terenów podmokłych i zarastanie łąk na skutek braku ich użytkowania powoduje zanikanie bocianich żerowisk.

Fot. Alicja Fevrier

— Ponadto warmińsko-mazurska populacja bociana białego związana jest w znacznym stopniu z budynkami gospodarczymi. W związku z remontami tych budynków oraz zmianą pokryć dachowych ogranicza się miejsca lęgowe tego gatunku. Zdarzają się także przypadki losowe, takie jak spadek gniazda w wyniku przeciążenia czy też pękające mury budynków i uszkodzenia konstrukcji dachu spowodowane ciężarem bocianiego gniazda, co stwarza duże zagrożenie bezpieczeństwa. Dla zobrazowania tej sytuacji warto przypomnieć, że według szacunków naukowców gniazda bocianów białych ważą średnio około 300 kg, bywają jednak takie, które ważą nawet 700 kilogramów — podkreśla Justyna Januszewicz, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie.

Dlatego RDOŚ postanowiła ułatwić ptakom budowę „domów”. Aby nie doprowadzić do utraty stanowisk lęgowych, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie stworzy alternatywne miejsca gniazdowania – słupy z platformami wypełnionymi materiałem gniazdowym. Dzięki temu ptaki będą mogły korzystać z bezpiecznych stanowisk lęgowych.

Bociany z Żywkowa
Fot. Jarosław Pastuła
Bociany z Żywkowa

— Czterdzieści słupów wolno stojących z platformami gniazdowymi i dwadzieścia platform dachowych – tyle nowych siedlisk lęgowych zyska do 2025 r. warmińsko-mazurska populacja bociana białego. Projekt, który realizuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie, zakłada także zmniejszenie istniejących gniazd, których rozmiary zagrażają konstrukcjom budynków — informuje przedstawicielka olsztyńskiego RDOŚ.

Prace będą prowadzone na terenie całego województwa warmińsko-mazurskiego i będą miały charakter interwencyjny – w pierwszej kolejności działania będą realizowane w miejscach, w których istnieje pilna potrzeba przeniesienia dotychczasowego miejsca lęgowego lub utworzenie nowego.
Warto dodać, że w Polsce bociany podlegają ochronie ścisłej i należą do gatunków wymagających ochrony czynnej.

Projekt pn. „Poprawa warunków gniazdowania bociana białego w województwie warmińsko-mazurskim”, który potrwa do 2025 roku, jest realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Koszt całego projektu to 410 000 zł.

Opr. RAZ

Sianokosy pod Jezioranami
Jarosław Zglejc
Fot. Jarosław Zglejc
Sianokosy pod Jezioranami Jarosław Zglejc