Od września nowy przedmiot w szkołach. Na czym polega zmiana?

Do nowego roku szkolnego zostały około trzy miesiące, więc fundacje Zwolnieni z Teorii oraz Empiria i Wiedza wysyłają zestaw materiałów pt. “Narzędziownik nauczyciela przedmiotu biznes i zarządzanie”, który ma w tym zakresie wesprzeć kadrę w całej Polsce.

Nauczycielka z warszawskiego liceum z 23-letnim doświadczeniem, Agnieszka Dyńska uczy podstaw przedsiębiorczości i kiedy usłyszała, że od nowego roku szkolnego będzie wprowadzony przedmiot biznes i zarządzanie, była zadowolona. Zgłębiając nowy plan tego przedmiotu zauważyła, że zmiany nie dotyczą tylko nazwy, ale de facto pozwalają na nowy sposób prowadzenia zajęć.

— Super, że młodzież będzie się uczyć o projektach i realizować je. Uważam, że nareszcie ktoś pomyślał i dodał obszar zarządzania projektem i projekt zespołowy — mówi Agnieszka Dyńska.

Z badań przeprowadzonych przez niezależną agencję badawczą na zlecenie Fundacji Zwolnieni z Teorii wynika, że ponad 72 proc. nauczycieli jako największe wyzwanie postrzega nowy sposób nauczania przedmiotu tj. zarządzanie projektami i projekt zespołowy. Skąd biorą się te obawy?

— Jeśli nauczyciele nie mieli do czynienia z zarządzaniem projektami wcześniej, będą musieli się tego nauczyć. Natomiast z mojego doświadczenia wiem, że nie jest to nic trudnego, ponieważ to są życiowe kwestie, których doświadczamy w codziennym życiu. Dodatkowo ta forma włącza młodzież do działania i dzięki temu angażuje ich w sposób naturalny, ucząc sensownych kompetencji. Zarządzanie projektami i realizacja projektów zespołowych to świetna forma przekazu wiedzy, ale też ogromne ułatwienie dla nauczyciela z korzyścią dla ucznia, bo to nie sama sucha wiedza, ale praktyczne działanie — dodaje Agnieszka Dyńska.

Co dokładnie się zmienia?

Jak deklaruje ministerstwo zakres treści kształcenia przedmiotu ma dotyczyć nie tylko zarządzania projektami, ale także ekonomii, finansów osobistych, funkcjonowania rynku pracy, socjologii, psychologii i prawa. W ramach przedmiotu uczniowie będą poznawać podstawowe kategorie, mechanizmy i procesy ekonomiczne oraz czynniki, które na nie wpływają.

— To, co najbardziej wybrzmiewa z lektury ramy programowej to praca zespołowa realizowana przy długofalowym projekcie, czego dotychczas w wielu szkołach brakowało. A szkoda, bo potem w życiu dorosłym okazuje się, że ta umiejętność pracy z innymi, tłumaczenia im swoich racji, przekonywania czy negocjowania ma ogromne znaczenie. Z mojej perspektywy wprowadzenie do podstawy programowej prawdziwej pracy projektowej uczniów to przełomowy moment dla polskiego systemu edukacji — ocenia Marcin Bruszewski, ekspert ds. edukacji, wiceprezes Fundacji Zwolnieni z Teorii, która od blisko 10 lat wspiera uczniów w realizacji zespołowych projektów społecznych oraz nauczycieli towarzyszących im na każdym etapie projektu.

Jak zauważa ekspert, obecnie nawet nagrody Nobla zdobywane są zespołowo, a nie w pojedynkę, więc ważne, aby młodzież uczyła się pracować w grupach już na etapie szkoły. Wraz z wejściem nowego przedmiotu do szkół pracy zespołowej dla uczniów będzie coraz więcej. Do września tysiące nauczycieli ma przed sobą zadanie przygotowania nowych scenariuszy lekcji i programu nauczania uwzględniającego zupełnie nowe komponenty, m.in.: zarządzanie projektami i projekt zespołowy. Wiele z nich zadaje sobie pytanie, jak wspierać młodzież bez nadmiernej kontroli, jak zachęcić ich do pracy z kolegami i koleżankami czy jak radzić sobie z wyzwaniami w trakcie trwania projektu.

Wiele pytań do nowych metod

W odpowiedzi na to wyzwanie fundacje Empiria i Wiedza oraz Zwolnieni z Teorii wraz z partnerami: uczelniami, firmami i instytucją publiczną stworzyły dla nauczycieli nowego przedmiotu narzędziownik. Opracowane materiały zawierają gotowe już szkolenie online dla nauczycieli w formie e-learningu, narzędzie edukacyjne, które służy do monitorowania efektów pracy uczniów i jest wyposażone w materiały na lekcje dla prowadzących, w tym przykłady już zrealizowanych projektów oraz pakiet fizycznych materiałów, które wysyłane będą przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Jak twierdzą organizatorzy, w materiałach tych wiedza z zarządzania projektami uzupełniona jest o doświadczenia nauczycieli od lat wspierających uczniów w realizacji projektów. Oprócz teorii nauczyciele otrzymają też praktyczne wskazówki pomocne w motywowaniu uczniów i radzeniu sobie w wyzwaniami zespołowymi.

— Fundacja Empiria i Wiedza poprzez swoje programy i finansowanie projektów, zapewnia Polakom edukację wysokiej jakości oraz promuje uczenie się przez całe życie. Poprzez odpowiedź na potrzeby edukacyjne, budujemy kapitał społeczny Polski. Programy fundacji wyrównują szanse edukacyjne, przygotowują do egzaminów, podnoszą umiejętności w dziedzinie matematyki, ekonomii i finansów, a także kształtują i rozwijają kompetencje społeczne. Dostarczając tak opracowane materiały do nauczycieli chcemy wyjść naprzeciw potrzebie wspierania rozwoju właśnie tych kompetencji — mówi Zuzanna Piasecka, prezes Fundacji Empiria i Wiedza.

Część materiałów narzędziownika jest dostępnych już, a drukowane materiały będą w sierpniu wysyłane do szkół. W paczkach z pakietami materiałów znajdą się m.in. program nauczania przedmiotu w zakresie podstawowym, zgodny z podstawą ministerstwa, opracowany cały dział zarządzania projektami ze scenariuszami lekcji i grami edukacyjnymi, które angażują uczniów bez użycia komputerów oraz scenariusze lekcji do wszystkich 6 części przedmiotu z zakresu podstawowego. Wszystkie materiały i narzędzia są darmowe. Liczba narzędziowników jest ograniczona, a o możliwości ich otrzymania decyduje kolejność zgłoszeń. Aby je otrzymać przed początkiem roku szkolnego wystarczy zarejestrować się do na stronie internetowej biz.zwzt.pl.

Twórcy “Narzędziownika nauczyciela przedmiotu biznes i zarządzanie” chcą dostarczyć materiały nauczycielom w całej Polsce, aby pomóc im sprawnie przygotować się do nauczania nowego przedmiotu. Dr hab. Piotr Wachowiak, rektor i profesor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie twierdzi, że tak przygotowany pakiet materiałów to krok w kierunku nowoczesnego i praktycznego nauczania, bardzo potrzebny w rozwijaniu kompetencji przyszłości młodego pokolenia.

— Materiały przetestowane w warunkach lekcyjnych przez nauczycieli z uczniami i program nauczania przedmiotu dopasowany do każdego rodzaju klasy będą dużym wsparciem dla nauczycieli i ogromnym zasobem dla uczniów w procesie wchodzenia w dorosłość i przygotowania się na studia — mówi dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH.

Z czego wynika zmiana?

Nowy przedmiot według rozporządzenia ministra edukacji (z lutego br.) ma być odpowiedzią na zmienność i złożoność współczesnego świata, które stawiają szczególne wyzwania przed młodzieżą. Kompetencje takie jak krytyczne myślenie, kreatywność, umiejętność współpracy i komunikowania się z innymi mają pomóc sprostać tym wyzwaniom. Głównym celem przedmiotu jest wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności oraz kształtowanie postaw, które pozwolą na aktywne działanie i odnoszenie sukcesów na różnych polach – biznesowym, prywatnym, rodzinnym, zawodowym i społecznym. Plany tych zmian pozytywnie ocenia ekspert, Marcin Bruszewski.

— Najsensowniejszy ruch polega na zmianie techniki uczenia z trybu wykładniczego na pracę zespołową i realizację zadań metodą projektową. Z doświadczenia wiemy, że nic tak nie uczy, jak własne sukcesy i porażki. Widzą to tysiące młodych ludzi, którzy co roku realizują zespołowe projekty społeczne ze wsparciem naszej platformy internetowej, która krok po kroku prowadzi ich przez te doświadczenie. Najsilniejszym nośnikiem wiedzy są emocje, które towarzyszą właśnie takim zdarzeniom — komentuje Marcin Bruszewski.

Współorganizatorami narzędziownika są Fundacja Zwolnieni z Teorii oraz Fundacja Empiria i Wiedza. Partnerami są ING, Pracuj.pl i Polska Rada Biznesu. Patronami medialnym są Rzeczpospolita, Wirtualna Polska oraz Money.pl. Patronat honorowy objęły Centrum GovTech działające w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Akademia Leona Koźmińskiego oraz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Więcej informacji o akcji na stronie biz.zwzt.pl.