Jeden schron budowy dworca w Olsztynie nam nie zatrzyma. A jeśli?

2022-02-23 19:50:38(ost. akt: 2022-02-23 15:46:40)

Autor zdjęcia: Zbigniew Woźniak

Czy trzy schrony mogą zatrzymać budowę nowego dworca i modernizację stacji Olsztyn Główny? Teoretycznie tak, ale w praktyce jest to mało prawdopodobne. Choć w przypadku akurat tych dwóch inwestycji kolejowych, jak pokazało życie, nie ma nic pewnego.
Nie bez kozery dwie największe kolejowe inwestycje w Olsztynie, a więc budowa nowego dworca oraz modernizacja stacji Olsztyn Gł. przykuły uwagę bukmacherów, bo też zawirowań, które towarzyszą tym dwóm inwestycjom dawno nie oglądaliśmy. Ostanie odsłona to wniosek do wojewódzkiego konserwatora zabytków o objęcie ochroną schronów na olsztyńskim dworcu. Wystąpiła o to Fundacja Instytut Zrównoważonej Przestrzeni w Warszawie, o której pewnie niewielu słyszało a która chce być też strona postępowania, które miałby wszcząć konserwator.

Na razie konserwator nie podjął decyzji, czy wszcząć postępowanie w sprawie objęcia ochroną schronów na olsztyńskim dworcu. Co jeśli to zrobi?

— Z mocy prawa prace muszą zostać wtedy wstrzymane — tłumaczy Andrzej Kaliczyński, zastępca warmińsko-mazurskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Według opracowania, które fundacja dołączyła do wniosku, na dworcu są trzy schrony. Dwa poniemieckie, które znajdują się na peronach trzecim i czwartym. To betonowe budowle, które w jednym przypadku dawały schronienie przed nadlatującymi odłamkami, a drugi to punkt obserwacyjno- bojowy. Natomiast typowy schron dla ludności znajduje się pod holem dworca, a wejście do niego znajduje się za metalowymi drzwiami w tunelu.

Militarne budowle nie są objęte ochroną konserwatorską i kolejarze mogą zrobić z nimi wszystko. Zapytaliśmy ich o plany wobec schronów.

— Poza wiatami, na stacji Olsztyn Główny nie ma obiektów zabytkowych — przypomina Martyn Janduła z zespołu prasowego PKP PLK.— Wiaty na stacji Olsztyn Główny zostaną w całości zachowane i odrestaurowane, zachowując historyczne walory obiektu. Sposób postępowania i lokalizacja zostały ustalone z wojewódzkim warmińsko-mazurskim konserwatorem zabytków.

Jak dodał pozyskaniem obiektu dawnego schronu z peronu nr 3 jest zainteresowane Stowarzyszenie Historyczne Piska Pozycja Ryglowa.
Schron na peronie to mała budowla, łatwo ją przenieść, ale gorzej już ze schronem dla ludności pod holem olsztyńskiego dworca? Co z nim? Wydaje się, że jego los jest przesądzony.

— Uzyskaliśmy wszystkie niezbędne decyzje administracyjne pozwalające na rozpoczęcie budowy nowego Olsztyna Głównego, która zakłada wyburzenie starego budynku dworca i wszystkich elementów składowych budynku poza dwoma, których zachowanie nakazał wojewódzki konserwator zabytków — podkreśla Bartłomiej Sarna z Biura Komercjalizacji, Komunikacji i Promocji PKP SA. — Są to mozaika znajdująca się w holu pomiędzy kasami i podświetlany napis przestrzenny, czyli neon "Dworzec Kolejowy". Wnioskowanie na tym etapie przez fundację o zachowanie jakichkolwiek nowych elementów obecnego budynku jest niedorzeczne z uwagi na to, że dokładna kwerenda w tym zakresie została przeprowadzona przy okazji ewentualnego wpisu dworca do rejestru zabytków i wskazała na wartościowe elementy dworca, które inwestor jest zobowiązany do zachowania.

Fot. Zbigniew Woźniak

— Schrony obrony cywilnej na dworcach były budowane powszechnie na dworcach kolejowych budowanych w tych latach, co było pokłosiem powojennej sytuacji międzynarodowej oraz tarć pomiędzy "Zachodem" i "Wschodem" w okresie tzw. zimnej wojny — dodaje Sarna.

Dziś czasy są też niepewne, szczególnie patrząc na to, co dzieje się na wschodzie, groźby wojny w Euopie zwraca uwagę Rafał Twarowski, prezes spółki Retail Provider, do której należy część autobusowa dworca.

— Czy przypadkiem nie sensowne byłoby, aby rządzący zadbali o to, aby takich schronów nie likwidować lekką ręką. Bo za chwilę będziemy je ,nie daj Boże, na gwałt budować — przestrzega prezes Twarowski.

Zdaniem prezesa Retail Provider sprawa wniosku fundacji w kwestii schronów jest na pewno poważna i z pewnością wojewódzki konserwator poważnie ją potraktuje i dogłębnie zbada zasadność objęcia ochroną tych trzech potencjalnych zabytków.

Fot. Zbigniew Woźniak

Retail Provider po sąsiedzku nowego dworca chce wybudować kompleks usługowo-handlowy wraz z funkcją dworca autobusowego o nazwie Synergia. A między sąsiadami od dawna nie ma tej synergii. Spółka uważa, że wybudowanie dworca PKP w zaproponowanym kształcie, uniemożliwi połączenie dworca kolejowego i autobusowego oraz Zatorza z Zintegrowanym Centrum Komunikacyjnym.

Zgodnie z planami kolejarzy nowy dworzec ma być gotowy ok. lipca 2023 roku, a modernizacja stacji ma zakończyć się w 2024 roku.

Jak widać nie bez przyczyny dwie największe kolejowe inwestycje w Olsztynie przykuły uwagę znanej firmy bukmacherskiej, która przyjmuje zakłady, kiedy ruszy budowa dworca, modernizacja stacji Olsztyn Główny. Kiedy zakończą się roboty? Bo perturbacji aż nadto, a pewności mało. Najpierw dwa lata zajęło ustalenie, czy dworzec w Olsztynie jest zabytkiem. Uznania kompleksu dworcowego (dwóch dworców i biurowca) za zabytek domagały się trzy niewielkie stowarzyszenia. Kiedy po długich przepychankach w urzędach stanęło na tym, że zabytkowe są tylko XIX-wieczne wiaty peronowe, dwie mozaiki i dwa neony, wydawało się, że inwestycje ruszą z miejsca. Ale znowu uciekł nam rok, bo były poślizgi z kolejowymi przetargami. Kiedy tuż przed Bożym Narodzeniem wojewoda wydał pozwolenie na budowę, a później kolejarze podpisali umowę z wykonawcą, którym jest poznański Torpol, wydawało się, że już nic nie zakłóci prac. A tu wyszła sprawa schronów.

Andrzej Mielnicki


Komentarze (2) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. dis #3093293 24 lut 2022 08:34

    Autorka pisze: "Militarne budowle nie są objęte ochroną konserwatorską i kolejarze mogą zrobić z nimi wszystko." W takim razie po co te całe dywagacje? Po co czekać na konserwatora zabytków?

    Ocena komentarza: warty uwagi (9) odpowiedz na ten komentarz

  2. meandme #3093251 23 lut 2022 23:15

    Jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Jeden wielki sabotaż! Mieszkańcy i przyjezdni od lat nie mogą doczekać się nowego dworca. Wszędzie w mały miejscowościach poremontowane dworce, nawet nasz Zachodni, a tu - miasto wojewódzkie a dworzec w tak opłakanym stanie, że aż wstyd. Dość tych przepychanek! Zróbcie w końcu coś dla LUDZI!

    Ocena komentarza: warty uwagi (16) odpowiedz na ten komentarz