Studenci też napędzają rozwój Olsztyna

2021-08-10 09:03:30(ost. akt: 2021-08-10 16:03:31)

Autor zdjęcia: Pixabay

Studenci mają duży wpływ na rozwój miast akademickich. Rocznie wydają miliony złotych. Czas pandemii oznaczał dla tych ośrodków ogromne straty. Badania na ten temat prowadzą właśnie naukowcy Wydziału Nauk Ekonomicznych UWM.
Raport wyników badań naukowców Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego ma dwie części. Pierwsza, wciąż jeszcze tworzona, nad którą badacze pracowali od września 2019 r. do kwietnia 2021 r., nosi nazwę „Uwarunkowania procesów decyzyjnych, zachowań rynkowych oraz postaw i preferencji pokolenia Z”. Pokolenie Z to pokolenie ludzi urodzonych od końca lat 90. XX wieku do początku pierwszej dekady XXI wieku, dopiero wkraczających na rynek pracy.
„Generacja Z to bardzo ciekawa i często nie dość rozumiana grupa konsumentów, bardzo zróżnicowana, nieprzewidywalna, kreatywna, rozwijająca się i dynamicznie zmieniająca swoje preferencje. Dlatego ważne jest podejmowanie prób jej poznawania w celu usprawnienia współpracy, budowania relacji i profilowania segmentów klientów, którzy są reprezentantami tego pokolenia” – piszą olsztyńscy naukowcy.

W badaniach wzięło udział 1120 przedstawicieli pokolenia Z. Z analizy wyników badań realizowanych na Wydziale Nauk Ekonomicznych UWM, które dotyczą uwarunkowań zachowań rynkowych pokolenia Z, w tym preferencji konsumpcji, akceptacji i realizacji trendów, zachowań na rynku pracy, nieruchomości, również  skali i struktury kosztów związanych z wydatkami m.in. na konsumpcję czy mieszkanie, także studentów UWM studiujących w Olsztynie i na czas studiów przebywających w tym mieście wynika, że koszty miesięcznych wydatków badanych studentów, to średnio 1470 zł. Można dokonać ostrożnego szacunku, że w ciągu roku studenci Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego mogą dostarczać budżetom różnych podmiotów w mieście ponad 160 milionów złotych, są więc bardzo istotnym segmentem klientów.

Realizację badań w ramach II części raportu naukowcy zakończyli w maju 2021, teraz zaś spisują rezultaty swojej pracy. Badania dotyczyły diagnozy jakości życia studentów UWM i wpływu pandemii — zdalnego kształcenia na tę jakość. Realizowano je na próbie 391 studentów.

prof. Mariola Grzybowska-Brzezińska
Fot. Janusz Pająk
prof. Mariola Grzybowska-Brzezińska
Na tę chwilę analizy wyników badań nie upoważniają do jednoznacznych szacunków. Należy również pamiętać, że są to deklaracje wydatków, preferencji, zachowań studentów i nie zawsze muszą być zgodne z rzeczywistymi decyzjami rynkowymi — mówi profesor Mariola Grzybowska-Brzezińska, kierownik obydwu zespołów badawczych. — Uwzględniając wyniki, można jednak zaobserwować pewne zjawiska. Problemy przedstawione w drugiej części raportu oraz wyniki cyklicznych badań, realizowanych w Katedrze Rynku i Konsumpcji, dają przesłanki do wniosków, które wskazują na znaczenie obecności studentów w Olsztynie – szczególnie w rozwoju gospodarczym i społecznym miasta. Jest to powszechnie wiadome, jednak należy diagnozować skalę i zmiany tego zjawiska, szczególnie w kontekście uwarunkowań rozwoju miasta, choć z pewnością jest to wyzwanie.

W drugiej części raportu zaprezentowano:

— Ocenę sytuacji na rynku nieruchomości i usług najmu mieszkań w Olsztynie w latach 2019-2021 (I kwartał)
— Sytuację mieszkaniową w Olsztynie w latach 2019-2021(I kwartał)
— Sytuację mieszkaniową badanych studentów UWM przed pandemią
— Zmiany na rynku pracy w Polsce w latach 2019-2021(I kwartał)
— Aktywność badanych studentów UWM na rynku pracy
— Zachowania badanych studentów UWM w zakresie miejsca zakupów i częstotliwość ich dokonywania
— Zachowania konsumpcyjne studentów UWM związane z wydatkami na kulturę i rekreację, usługi medyczne i upiększające i edukację

Ważną składową szacunku strat, które wynikają ze zmniejszonej liczby studentów przebywających w mieście z tytułu zdalnej nauki, jest sektor usług i podmiotów, które zapewniają zasób mieszkaniowy. Na UWM w Olsztynie miejscami w domach studenckich administruje fundacja ŻAK. W olsztyńskich domach studenckich zamieszkuje ponad 2000 studentów. Akademiki mają dwa standardy: wyższy, w którym miesięczny koszt życia to 450-500 złotych i podstawowy – 360-550 złotych. Na mieszkanie w akademikach, rozrywkę oraz usługi gastronomiczne oferowane w kampusie akademickim studenci wydają w roku akademickim około 15 milionów złotych.

Ile w czasie roku akademickiego wydają studenci w Olsztynie?

Ok. 15 mln zł — na mieszkanie w akademikach, rozrywkę oraz usługi gastronomiczne w kampusie akademickim.
Ponad 60 mln zł — na najem nieruchomości.
Ponad 50 mln zł rocznie — na żywność i napoje (różne), kosmetyki, chemię gospodarczą oraz artykuły higieny osobistej.

Współczesny trend jest taki, że mieszkanie w akademikach zanika kosztem wynajmu bądź zakupu mieszkania na rynku wtórnym. W ośrodkach akademickich istotną część rynku nieruchomości stanowią więc mieszkania najmowane. Koszty wynajmu to średnio 28 zł miesięcznie za metr. Dochody z tego tytułu są ważną częścią budżetu osób prywatnych oraz instytucji publicznych Olsztyna. Studenci wydają w ciągu roku akademickiego na najem nieruchomości ponad 60 milionów złotych. Pandemiczny spadek liczby żaków w mieście będzie miał istotny wpływ na funkcjonowanie rynku nieruchomości oraz jego rozwój.

Blisko połowa studentów zdecydowała wrócić – na czas zdalnej edukacji – do domów rodzinnych. Miało to przełożenie na przepływ pieniędzy i obrót podmiotów gospodarczych w mieście. Ubytek ten miał wpływ na różne gałęzie gospodarki, zwłaszcza w pierwszej fazie lockdownu. Największe zmiany stały się udziałem olsztyńskich osiedli: Jaroty, Kortowo i Podgrodzie.

Uczestniczący w badaniach studenci byli aktywni zawodowo. W miastach uniwersyteckich jest to częste, gdyż przepisy prawa dają młodym zatrudnianym i zatrudniającym wymierne korzyści. 40 proc. badanych podejmowało pracę. Głównymi branżami, w których pracowali studenci – zarówno przed pandemią, jak i w jej trakcie – była gastronomia oraz handel detaliczny. Trzeba wspomnieć, iż w wyniku epidemii pracę utraciło aż 52 proc. studentów. Warto też nadmienić, że studenci zarabiali nawet powyżej 1500 złotych miesięcznie.

Ze względu na przezorność oraz bezpieczeństwo zdrowotne respondenci rezygnowali z zakupów w hiper- i supermarketach, czyli placówkach wielkopowierzchniowych. Prawie 70 proc. badanych wydaje na żywność i napoje bezalkoholowe do 500 złotych miesięcznie. Z kolei na napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe, kosmetyki, chemię gospodarczą oraz artykuły higieny osobistej  studenci wydają 100 złotych miesięcznie. Te zachowania konsumpcyjne generują wydatki na poziomie ponad 50 milionów złotych rocznie.

Na kulturę, rozrywkę i rekreację studenci wydawali 50 złotych miesięcznie; również 50 złotych miesięcznie przeznaczali na usługi medyczne i upiększające. Pandemia nie zmieniła poziomu wydatków na usługi upiększające oraz medyczne.

Zamknięcie gospodarki i związana z nim niepewność wpływa na konsumentów. Brak usług w niektórych branżach zmienił koszyki zakupowe studentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Studenci wpływają na rynek usług i towarów, w trakcie edukacji korzystają z usług rozrywkowych, handlowych i mieszkaniowych. Pobyt studentów w mieście powoduje także wzrost obrotu firm, które zajmują się gospodarką odpadami. Żacy są również docelowymi konsumentami pubów, gastronomii i handlu. Dzięki ich obecności miasto i region rozwijają się – następuje rozwój kapitału społecznego, potencjału gospodarczego oraz demograficznego. Gdy zabrakło studentów i wprowadzono obostrzenia w związku z sytuacją pandemiczną, życie ośrodka akademickiego, jak również całego miasta, zostały zaburzone.

Michał Kotliński