Atrakcja na sobotę: wielka wyspa +18

Jeziorak to najdłuższe jezioro w Polsce (największe to Śniardwy). Jest na nim 16 wysp, w tym Wielka Żuława, największa wyspa śródlądowa w Polsce. I jedna z największych w Europie.

Jednak dla starszego pokolenia Jeziorak kojarzy się nie tyle z wspomnianą długością i wielkością, co z naładowana seksem (wielu twierdziło, że to wręcz pornografia) książką Zbigniewa Nienackiego “Raz w roku w Skiroławkach”. Tą erotyczną baśń dla dorosłych wydano ją w 1983 roku. I od razu zniknęła z księgarskich półek.

Szok był tym większy, że Nienacki sławę zdobył jako pisarz dla młodzieży kultowa serią “Pana Samochodzika”. W filmowej adaptacji zagrał go Stanisław Mikulski.

Niech ten łagodniejszy fragment wprowadzi państwa w klimaty “Skiroławek”:

“Powiedziałbym nawet, że w naszej wiosce starsze niewiasty szaleją bardziej niż te młode. I większe bywa na nie wzięcie, jak to pani słusznie zauważyła, mają większe doświadczenie i są mniej wstydliwe… ech pani Heniu - westchnął doktor- swój tyłek pani w fotel przed telewizorem usadza, zamiast z nim między ludzi pójść… bo tyłek babski, pani Heniu, to nie skarbonka, chociaż ją trochę przypomina...”

A swoją droga to ciekawe, jakie zdanie na temat tego fragmentu mają feministki? Dla historycznego porządku dodajmy jeszcze, że Nienacki był gorącym zwolennikiem PRL i bez wahania poparł wprowadzenie stanu wojennego.

Dlaczego wspominam tutaj Nienackiego? Bo mieszkał przez prawie 30 lat nad Jeziorakiem, w Jerzwałdzie. I to ta wieś w dużym stopniu była pierwowzorem wsi Skiroławki.


Wracajmy zatem do Wielkiej Żuławy. Jej powierzchnia wynosi 82,4 ha. Co prawda nie jest największą “jeziorną” wyspa w Europie, ale jest największa tego typu wyspą w Europie, która leży w granicach jednego miasta czyli Iławy.

Dawno temu na wyspie stał pruski gród. Potem gródek krzyżacki. Po wojnie działało Gospodarstwo Rybackie. Teraz jest tam kilka ośrodków wypoczynkowych. Wyspa nie ma stałego połączenia z lądem. Miała takowe w średniowieczu. W 2012 roku na dnie Jezioraka archeolodzy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odnaleźli resztki drewnianego most z XIII wieku.

Drugi drewniany most powstał 700 lat później, bo na początku lat siedemdziesiątych XX wieku. Wtedy na Wielkiej Żuławie Jan Rybkowski (reżyser kultowego serialu “Kariera Nikodema Dyzmy” z Romanem Wilhelmim w roli głównej z 1980 roku) kręcił film “Gniazdo” opowiadający o pierwszych latach państwa polskiego.

Na potrzeby filmu wybudowano na wyspie drewniany gród oraz most prowadzący na wyspę. Niestety gród i most zostały kilka lat później rozebrane.

W tym samym czasie (1973) kajakiem na Wielką Żuławę przypłynął Karol Wojtyła - późniejszy papież Jan Paweł II. Spotkał znajomego księdza, z którym się zagadał. Kiedy wrócił na brzeg, nie odnalazł kajaka. Ktoś go sobie "wziął".

Dzisiaj w sezonie za sprawa ośrodków wypoczynkowych wyspa tętni życiem. Kilkadziesiąt lat temu zamieszkiwało ją jednak kilka osób. Jak wyglądało wtedy życie na wyspie? O tym przeczytacie tutaj:
Emilia, dziewczyna z wyspy Wielka Żuławaa.

Igor Hrywna

Inne atrakcje: kliknij tutaj