Ochrona przed rakiem skóry. Jak powinni o siebie dbać mieszkańcy Warmii i Mazur?

Czerniak to nowotwór złośliwy wywodzący się z komórek barwnikowych skóry – melanocytów. Jest nowotworem agresywnym, ponieważ szybko rozwija się, tworzy przerzuty i często jest odporny na leczenie. Najczęściej pojawia się na skórze narażonej na słońce, ale może się pojawić także w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, nosa czy gałki ocznej.

— Obecnie w naszym regionie z powodu czerniaka leczy się 404 pacjentów — podaje Magdalena Mil, rzeczniczka prasowa W-M OW NFZ.

Zagrożenie zachorowaniem na czerniaka wzrasta m.in. u osób o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, mających dużą liczbę znamion barwnikowych, które doznały oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie, słabo tolerują słońce, opalających się z dużym trudem, przebywających w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie, a także tych osób, u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry oraz opalających się w solarium.

Czerniak wykryty we wczesnym stadium w większości jest możliwy do wyleczenia. Dlatego tak ważne jest szybkie rozpoznanie tego nowotworu. Profilaktyka to skuteczna broń w walce z czerniakiem.

— Uważnie przyglądajmy się naszej skórze, przynajmniej raz w miesiącu sami sprawdźmy swoje znamiona, pieprzyki. Warto obserwować czy nie pojawiają się jakieś niepokojące zmiany — dodaje Mil.

Jak to robić? Można skorzystać ze specjalnej ściągi czerniaka - metody ABCDE, w której bierzemy pod uwagę pięć kryteriów zmian na skórze: asymetrię, brzegi, kolor, duży rozmiar i ewolucja.

• A (asymmetry) – asymetria, np. znamię „wylewające się” na jedną stronę
• B (borders) – brzegi poszarpane, mające zgrubienia, nieregularne, nierównomierne
• C (color) – nierównomiernie rozłożony, nierzadko z punktowym skupieniem barwnika, wiele kolorów od czerwonego po czarny
• D (diameter) – duży rozmiar, zmiana o średnicy powyżej 6 mm
• E (evolution) – ewolucja, zmiany zachodzące w pieprzyku, tj. zmieniający się rozmiar, kolor, uwypuklenie dotychczas płaskiej zmiany, krwawienie, świąd czy powstawanie.

Pamiętaj! Jeżeli jakieś znamię Cię niepokoi, pilnie pokaż je swojemu lekarzowi POZ. W razie potrzeby dalszej diagnostyki otrzymasz skierowanie do dermatologa lub chirurga-onkologa.

Najważniejsze zasady profilaktyki
— Unikaj słońca w godzinach szczytu (10:00 – 16:00) – wtedy promieniowanie jest najsilniejsze.
— Stosuj kremy z filtrem UV – minimum SPF 30, a najlepiej SPF 50, szczególnie przy jasnej karnacji.
— Noś ochronną odzież, kapelusze i okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV.
— Regularnie badaj skórę – obserwuj znamiona i wszelkie zmiany skórne.
— Raz w roku odwiedzaj dermatologa na kontrolne badanie skóry, najlepiej z użyciem dermatoskopu.

Profilaktyka ratuje życie
Czerniak wykryty we wczesnym stadium daje duże szanse na wyleczenie. Kluczem jest jednak szybka reakcja i świadomość zagrożeń. Pamiętaj, że opalona skóra to efekt uszkodzenia komórek, a nie zdrowy wygląd. Dbając o swoją skórę latem i zabezpieczając ją w odpowiedni sposób – inwestujesz w dobre zdrowie na długie lata. Lepiej zapobiegać niż leczyć, szczególnie w przypadku chorób nowotworowych.

Zostań naszym Patronem! Twoje wsparcie ma znaczenie!