Nowa inwestycja na cmentarzu komunalnym w Olsztynie

Na cmentarzu w Dywitach kończą się prace związane z budową wielofunkcyjnego domu przedpogrzebowego. Oczekiwana od ponad 25 lat inwestycja jest obecnie realizowana. Długo szukano formuły, która umożliwiłaby jej rozpoczęcie. W początkowym zamyśle przedsięwzięcie miało być sfinansowane przez gminę Olsztyn, potem ze względu na brak środków podjęta została próba jego realizacji w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Do przetargu stanęło wówczas trzech oferentów, którzy wycofali się jednak w ostatniej fazie. Ostatecznie zastosowano prostszą formułę wieloletniej dzierżawy.

Projekt obejmuje nie tylko krematorium. Powstaną również dwie kaplice ceremonialne, przechowalnia zwłok i prosektorium, w którym będą przeprowadzane m.in. sekcje prokuratorskie, a także biuro cmentarza, poczekalnie i publiczne toalety. Inwestycja obejmuje również zagospodarowanie terenu w postaci wykonania sieci i instalacji, uzbrojenia terenu, dróg, parkingów i chodników, posadzenia zieleni oraz ustawienia małej architektury. Wielofunkcyjny dom przedpogrzebowy ma zapewnić kompleksową obsługę czynności pogrzebowych w zakresie przygotowania zmarłego do pochówku, począwszy od przechowania i przygotowania zwłok, a skończywszy na samym ceremoniale.
Teraz Zakład Cmentarzy Komunalnych szykuje się do kolejnej inwestycji. W planach jest budowa nowych kolumbariów. W tej sprawie właśnie został rozpisany przetarg.

Zgodnie z jego specyfikacją przedmiotem zamówienia jest budowa dwóch kolumbariów nr 17 i 19 na terenie cmentarza komunalnego przy ul. Poprzecznej 9B w Olsztynie, która obejmuje roboty ziemne, wykonanie płyty fundamentowej i ścian fundamentowych, oczyszczenie, naprawę i modernizację dostarczonych stalowych form, wykonanie żelbetowych prefabrykatów wg projektu budowlanego, roboty montażowe i wykończeniowe oraz wykonanie nawierzchni chodnikowej wokół kolumbariów.

Zbigniew Kot, dyrektor Zakładu Cmentarzy Komunalnych w Olsztynie, informuje, że nowe kolumbaria zostaną oddane do użytku jesienią 2025 roku.

– Znajdą się w nich łącznie 104 miejsca – wyjaśnia.

Kolumbarium to zbiorowy grobowiec do pokremacyjnego pochówku. Składa się z nisz wykonanych w ścianie pamięci na cmentarzu. Nisza to odpowiednik tradycyjnego grobu, w której znajduje się kilka miejsc na urny z prochami.

– Pochówki urnowe w Olsztynie cieszą się dużą popularnością i jest coraz większe przyzwolenie na nie wśród mieszkańców – informuje Zbigniew Kot. – W przypadku cmentarza komunalnego przy ul. Poprzecznej stanowią one już ponad 50 proc. wszystkich pochówków.

ZCK w Olsztynie szykuje nowe formy pochówków. Mają być ekologiczne.

– Właśnie w tej sprawie prowadzimy rozmowy z projektantami – mówi dyrektor Kot.
Urny muszą być wykonane z naturalnych surowców, np. drewna lub wikliny. Takie rozwiązanie to nowość w kraju. Kraków i Łódź jako jedne z pierwszych miast w Polsce posiadają ekologiczne kwatery pochówkowe. Do upamiętnienia zmarłych nie mogą tam zostać użyte jakiekolwiek elementy betonowe czy stalowe. Na grobach można składać wyłącznie prawdziwe kwiaty – cięte lub w ekologicznych donicach. Także znicze muszą być biodegradowalne.

Jak poinformował Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie, takie kwatery są odpowiedzią na problemy sygnalizowane w ostatnich latach przez cmentarze komunalne. Chodzi nie tylko o brak miejsc na nekropoliach, ale i o rosnącą ilość odpadów. Zarządcy cmentarzy komunalnych co roku apelują o skromne dekorowanie grobów, zwłaszcza w okresach świątecznych.

30 października 2024 roku w Łodzi, na cmentarzu ewangelicko-augsburskim otwarto pierwszą w Polsce ekologiczną kwaterę umożliwiającą pochówki w biodegradowalnych trumnach. Kwatera jest wyłożona matą rozchodnikową, którą stosuje się m.in. na zielonych dachach. Mata pochłania wodę deszczową, wspierając ekosystem i minimalizując potrzebę dodatkowej pielęgnacji terenu.

Na obu olsztyńskich cmentarzach komunalnych spoczęły w 2021 roku 2073 osoby. W 2020 roku było tych osób 1730, a w 2019 roku — 1694.
ZCK zarządza dwoma cmentarzami. Pierwszy, w Dywitach, od 1982 roku pełni funkcję głównej nekropolii Olsztyna. W sierpniu 2024 roku ZCK w Olsztynie zakończył powiększanie terenu cmentarza o pięć kolejnych hektarów. Powstały miejsca na nowe kwatery, co rozwiąże sprawę pochówków na najbliższych 10 lat. Urządzono także nowe aleje.