W Olsztynie budują krematorium. Czekano na to kilkadziesiąt lat [ZDJĘCIA]

Pochówki urnowe są w Olsztynie coraz popularniejsze i w tym roku ich liczba to już ponad 50 proc. To wyjątkowo dużo jak na polskie warunki.

Do tej pory zwłoki trzeba było jednak spopielać poza Olsztynem, a choć miast starało się przyciągnąć inwestora, który zbuduje stosowny obiekt, to kolejne podejścia do tej inwestycji kończyły się fiaskiem i ostatecznie przedsiębiorcy nie decydowali się budowę.

Żmudne szukanie wykonawcy

Koncepcja powstania krematorium dla Olsztyna wraz z infrastrukturą liczy sobie już wiele lat. Jednak kolejne podejścia kończyły się fiaskiem.

W 2021 roku, miasto rozpisało zamówienie w tej sprawie, a budową domu przedpogrzebowego z krematorium były zainteresowane trzy podmioty. Ostatecznie jednak nic z tego nie wyszło i nikt nie podjął się uczestnictwa w projekcie.

To była już druga próba budowy krematorium. Pierwszy projekt okazał się zbyt rozbudowany, a przez to drogi. Za drugim razem, w wyniku sugestii firm, które starały się o kontrakt, zmieniono nieco wymagania. Jednak i to nie przyniosło ostatecznie rezultatu.

Dopiero, kiedy przygotowano bardziej elastyczną ofertę, pozwalającą wykonawcy na wprowadzenie własnych rozwiązań, zainteresowanie przedsiębiorców wzrosło.
Wybrany wykonawca miał przygotować koncepcję obiektu i uzgodnić go z gminą. Potem powstał projekt, na podstawie którego rozpoczęła się budowa.

W planowanym kompleksie pogrzebowym mają powstać m.in. sale ceremonialne (jedna lub dwie) wraz z zespołem sanitarnym, krematorium oraz zespół pomieszczeń służących do przechowywania zwłok w chłodniach (na raz mają one pomieścić do ok. 30 ciał). W tym ostatnim kompleksie ma się znaleźć także pomieszczenia do celów sądowo-lekarskich oraz sala oględzin.

W osobnej części znajdzie się część administracyjna.

— Budowa Wielofunkcyjnego Domu Przedpogrzebowego właśnie się rozpoczęła. Na plac budowy wkroczyła już ekipa pracowników. Wykonywane są prace ziemne — mówi Zbigniew Kot, dyrektor Zakładu Cmentarzy Komunalnych w Olsztynie.

Wielofunkcyjny Dom Przedpogrzebowy powstaje na cmentarzu w Dywitach, a dokładnie we wschodniej części tej nekropolii.

Znajdzie się w nim m.in. krematorium, którego dotąd nie ma ani w Olsztynie, ani na Warmii i Mazurach. Rodziny, które chcą spopielić bliskich zmarłych organizują transporty zwłok m. in. do krematoriów w Gdańsku, czy Przasnyszu.

Obiekt wyczekiwany od dziesiątków lat

— W planowanym kompleksie pogrzebowym mają powstać m.in. sale ceremonialne (jedna lub dwie) wraz z zespołem sanitarnym, krematorium oraz zespół pomieszczeń służących do przechowywania zwłok w chłodniach (na raz mają one pomieścić do ok. 30 ciał). W tym ostatnim kompleksie ma się znaleźć także pomieszczenia do celów sądowo-lekarskich oraz sala oględzin — informuje dyrektor Kot.

W osobnej części znajdzie się część administracyjna. Dyrektor Kot dodaje, że próby wybudowania takiego obiektu trwają już około 20 lat.

— Jego powstanie znacznie ułatwi proces pogrzebowy. Dodatkowo uruchomienie krematorium będzie oznaczać, że ciała zmarłych nie będą musiały być wożone do spopielenia poza nasze województwo — podkreśla dyrektor Zakładu Cmentarzy Komunalnych w Olsztynie.

W myśl podpisanej umowy, spółka Krematorium Polska będzie administrować domami przedpogrzebowymi na cmentarzu przy ul. Poprzecznej oraz przy ul. Mariańskiej.

Budowa Wielofunkcyjnego Domu Przedpogrzebowego to nie jedyna inwestycja prowadzona przez ZCK na cmentarzu w Dywitach.

— Rozbudowujemy cmentarz w Dywitach o pięć kolejnych hektarów powierzchni — mówi dyrektor Kot. — Powstaną miejsca na nowe kwatery, które rozwiążą sprawy pochówków na najbliższe 10 lat. Urządzamy nowe także nowe aleje. Zakończenie praca zaplanowano na sierpień, ale tempo jest na tyle dobre, że na pewno nastąpi to wcześniej.

Rośnie liczba pochówków

Przypomnijmy, że jak wynika z jednych z ostatnich statystyk, to łącznie na obu olsztyńskich cmentarzach, czyli przy ulicy Poprzecznej oraz w Dywitach spoczęły w 2021 roku 2073 osoby. W roku 2020 było to natomiast 1730 osób. Oznaczało to zwiększenie liczby pochówków aż o 343 (19,6 proc.). W 2019 roku były natomiast 1694 pochówki.

ZCK zarządza dwoma cmentarzami. Pierwszy znajduje się w Dywitach. Funkcję głównej nekropolii Olsztyna pełni od 1982r. Ma około 40 ha. Znani pochowani to m.in. Bohdan Arciszewski (1924-2002) pdpr. rezerwy, były żołnierz AK, Lech Dunajewski(1922-2008) pilot, pionier lotnictwa cywilnego na Warmii i mazurach, wieloletni szef wyszkolenia i instruktor aeroklubu olsztyńskiego, podczas II wojny światowej był pilotem Królewskich Sił Powietrznych, służył w dywizjonach myśliwskich i bombowych.

Cmentarz komunalny przy ul. Poprzecznej założony został w 1962 r. Powstał po zamknięciu cmentarza św. Józefa. Tutaj powstała pierwsza w historii miasta aleja zasłużonych. Początkowo nazywana była przez olsztynian aleją słuszną. W latach PRL chowano tam bowiem przede wszystkim działaczy partyjnych. Od lat 80. odbywają się tam praktycznie tylko pogrzeby w miejscach zarezerwowanych wcześniej lub w grobowcach rodzinnych.