Europa wita superkomputer!

2024-01-10 07:18:37(ost. akt: 2024-01-11 16:07:00)

Autor zdjęcia: https://www.facebook.com/pedro.sanchezperezcastejon/?locale=pl_PL

Krótko przed Bożym Narodzeniem Pedro Sánchez, prezydent rządu Hiszpanii, dokonał w Barcelonie oficjalnej inauguracji MareNostrum 5, superkomputera Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC JU), zlokalizowanego w Hiszpanii.
W wydarzeniu uczestniczyli także Rafał Duczmal — przewodniczący Rady Zarządzającej Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC, Anders Jensen — dyrektor wykonawczy Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC, i Roberto Viola — dyrektor generalny ds. sieci komunikacyjnych, treści i technologii Komisji Europejskiej (CNECT).

Dlaczego taki super?

MareNostrum 5 to superkomputer przedeksaskalowy oparty na rozwiązaniu Bull Sequana XH3000, dostarczonym przez architektury Eviden i Lenovo ThinkSystem, zapewniający maksymalną wydajność 314 petaflopów, czyli 314 milionów miliardów obliczeń na sekundę. System jest hostowany i obsługiwany przez Barcelona Supercomputing Center (BSC).

W listopadzie 2023 roku MareNostrum 5 znalazł się na liście Top500 najpotężniejszych superkomputerów na świecie, zajmując 8. miejsce. MareNostrum 5 to nie tylko bardzo wydajny, ale także najbardziej ekologiczny superkomputer w Europie i szósty najbardziej ekologiczny superkomputer na świecie według najnowszej listy Green500. Wykorzystując najnowocześniejsze, energooszczędne technologie HPC, system będzie również w pełni zasilany energią odnawialną i chłodzony wodą, podobnie jak wszystkie superkomputery EuroHPC. A do tego ciepło, które wytworzy, będzie wykorzystywane do ogrzewania budynku, w którym się znajduje.

Do badań medycznych — i nie tylko

MareNostrum 5 wyróżnia się także wyjątkową architekturą. Łączy w sobie potężną partycję ogólnego przeznaczenia, działającą bez żadnych akceleratorów i dedykowaną do klasycznych obliczeń oraz partycję akcelerowaną, zaprojektowaną do przesuwania granic wiedzy w zakresie sztucznej inteligencji.

Superkomputer MareNostrum 5

Zaprojektowany ze szczególnym naciskiem na usprawnienie europejskich badań medycznych, MareNostrum 5 może wzmocnić badania w zakresie opracowywania leków i szczepionek, symulacji rozprzestrzeniania się wirusów, sztucznej inteligencji i aplikacji do przetwarzania dużych zbiorów danych. Maszyna będzie także obsługiwać tradycyjne zastosowania HPC, takie jak badania klimatyczne, inżynieria, materiałoznawstwo i nauki o Ziemi.

— Cieszę się, że MareNostrum 5 został zainaugurowany i gotowy do służby w europejskich badaniach w nowym roku. Ten dzień oznacza kolejne ważne osiągnięcie europejskich superkomputerów, a dla nas, Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC, oznacza koniec naszego pierwszego rozdziału zamówień na europejskie superkomputery. Wszystkie osiem maszyn pierwszej generacji systemów EuroHPC jest już dostępnych na świecie i jest dostępnych dla europejskich badaczy, którzy będą mogli przesuwać granice innowacji naukowych i technologicznych — w czasie inauguracji mówił Anders Dam Jensen, dyrektor wykonawczy Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC.

Jako jeden z najpotężniejszych superkomputerów na świecie MareNostrum 5 zapewnia idealne środowisko dla najnowocześniejszych badań i ma napędzać rozwój europejskich badań i przemysłu.

— Superkomputery to instrumenty służące nauce i inżynierii, akceleratory teorii, które umożliwiają rozwój cyfrowych bliźniaków w bardzo różnorodnych i istotnych dla społeczeństwa dziedzinach, takich jak zmiany klimatyczne czy medycyna precyzyjna — uważa Mateo Valero, dyrektor BSC. — Jesteśmy bardzo dumni z pojawienia się nowej MareNostrum 5, jednej z najważniejszych maszyn w Europie i na świecie, która pomaga sprostać wielkim wyzwaniom nauki, takich jak cyfrowy bliźniak Ziemi, który staramy się rozwijać w ramach projekt Destination Earth, jeden z największych europejskich pomysłów na walkę ze zmianami klimatycznymi; czy ludzkie cyfrowe bliźniaki, które posłużą do stworzenia m.in. skuteczniejszych leków na choroby trudne obecnie do leczenia.

Prezentacja MareNostrum 5 toruje drogę kolejnemu MareNostrum 6, który, mamy nadzieję, będzie zawierał europejską technologię, co będzie kamieniem milowym, który może stać się rzeczywistością za 5 lub 6 lat.

Wspólnie

Mare Nostrum 5 jest własnością Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC i jest zarządzane przez wiodące konsorcjum z Hiszpanii, w skład którego wchodzą także Portugalia i Turcja. Superkomputer jest współfinansowany, a całkowity budżet wynosi około 151 mln EUR przez Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC i konsorcjum Mare Nostrum 5.

Europejscy naukowcy i użytkownicy z sektora publicznego i przemysłu będą mogli uzyskać dostęp do tego nowego systemu już na początku przyszłego roku za pośrednictwem różnych zaproszeń dostępowych oferowanych i zarządzanych przez Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC.

Wspólne przedsięwzięcie EuroHPC (EuroHPC JU) to podmiot prawny i finansujący utworzony w 2018 r., aby umożliwić Unii Europejskiej i krajom uczestniczącym w EuroHPC koordynację wysiłków i łączenie zasobów w celu uczynienia Europy światowym liderem w dziedzinie obliczeń superkomputerowych.

Misją Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC jest opracowanie, wdrożenie, rozszerzenie i utrzymanie w UE stowarzyszonego, bezpiecznego, hiperpołączonego ekosystemu superkomputerów, obliczeń kwantowych, usług i infrastruktury danych. Do zadań EuroHPC należy także rozwój i wdrażanie innowacyjnych i konkurencyjnych systemów superkomputerowych i obliczeń kwantowych zorientowanych na popyt i użytkowników, opartych na łańcuchu dostaw, który zapewni dostępność komponentów, technologii i wiedzy, oraz poszerzenie wykorzystania tej infrastruktury obliczeń superkomputerowych i kwantowych na dużą liczbę użytkowników publicznych i prywatnych.
Aby wyposażyć Europę w wiodącą na świecie infrastrukturę superkomputerową, Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC zakupiło już dziewięć superkomputerów zlokalizowanych w całej Europie. Trzy z tych superkomputerów EuroHPC znajdują się obecnie w pierwszej dziesiątce najpotężniejszych superkomputerów na świecie: LUMI w Finlandii, Leonardo we Włoszech i MareNostrum 5 w Hiszpanii.

Bez względu na to, gdzie w Europie się znajdują, europejscy naukowcy oraz użytkownicy z sektora publicznego i przemysłu mogą korzystać z superkomputerów EuroHPC, które należą do najpotężniejszych na świecie.
Równolegle Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC rozwija wiodącą europejską infrastrukturę obliczeń kwantowych. W czerwcu 2023 r. Wspólne Przedsięwzięcie EuroHPC podpisało umowy o hosting z sześcioma lokalizacjami w całej Europie w celu hostowania i obsługi komputerów kwantowych EuroHPC: jednym z tych podmiotów hostingowych będzie spółka BSC w Hiszpanii.

Kto wie? Może kolejny taki superkomputer trafi także do Polski…?

oprac. mmb