Upałty: kwatery wojenne na starym cmentarzu ewangelickim

2015-04-17 15:42:30 (ost. akt: 2015-06-04 23:28:34)

Na cmentarzu zachowała się kwatera wojenna z grobami żołnierzy niemieckich oraz mogiła zbiorowa żołnierzy rosyjskich poległych w latach 1914-1915.

Upałty: kwatery wojenne na starym cmentarzu ewangelickim

Autor zdjęcia: Igor Hrywna

Upałty (niem. Upalten) leża 10 kilometrów na południowy-wschód od Giżycka, nad jeziorami Upałckie Wielkie i Upałckie Małe.

Wieś założona w 1471 r. W czasie "Potopu", w 1656 roku, spalili ją będący w polskiej służbie Tatarzy , którzy spustoszyli wtedy wiele mazurskich wsi. - Tej samej nocy jeszcze, w której Tatarzy minęli słup graniczny, niebo zaczerwieniło się łunami, rozległy się wrzaski i płacz ludzi deptanych stopą wojny. Kto polską mową o litość umiał prosić, ten z rozkazu wodza był oszczędzany, ale natomiast niemieckie osady, kolonie, wsie i miasteczka zmieniały się w rzekę ognia, a przerażony mieszkaniec szedł pod nóż - tak w "Potopie" opisał działania tatarskich podkomendnych Kmicica Henryk Sienkiewicz. Problem w tym, że w rzeczywistości większość wymordowanych przez Tatarów to byli Mazurzy, którzy w tym czasie nie znali niemieckiego. Tak było na przykład właśnie w Upałtach.

Upałty po raz drugi zostały zniszczone w czasie I wojny światowej. Podczas działań wojennych w 1914 roku spłonęło tu 14 zagród chłopskich.


W 1939 roku we wsi mieszkało 548 mieszkańców. W 1945 roku większość mieszkańców pozostała we wsi. Część potem wysiedlono, inni wyjechali mając dość rabunków a potem represji ze strony nowej władzy.

Igor Hrywna


Cmentarz znajduje się za Upałtami, przy drodze do Siedlisk/Wydmin/Olecka.