Jaką piłką zagrają na mistrzostwach świata?

Nazwę Trionda można przetłumaczyć z hiszpańskiego jako „trzy fale”. Projekt piłki cechuje się czerwono-zielono-niebieską kolorystyką, która stanowi hołd dla trzech państw gospodarzy.

Prezentacja oficjalnej piłki meczowej wpisała się w promocję przygotowań do światowego wydarzenia, a emocje przed losowaniem finałowych grup, zaplanowanym na 5 grudnia w Waszyngtonie, z każdym dniem rosną.

Nawiązuje również do innych niedawnych ważnych wydarzeń związanych z turniejem, w tym prezentacji oficjalnych trzech maskotek, informacji, że FIFA przekaże jednego dolara amerykańskiego na specjalny fundusz edukacyjny FIFA z każdego sprzedanego biletu na mundial 2026. Istotne jest, że ponad 4,5 miliona kibiców z 216 krajów wzięło udział w losowaniu przedsprzedaży kart wstępu – pierwszej z kilku przygotowanych faz.

- Oficjalna piłka meczowa mistrzostw świata jest już dostępna i jest przepiękna! – powiedział prezydent FIFA Gianni Infantino.

- Z radością i dumą prezentuję Triondę. Firma Adidas stworzyła kolejną kultową piłkę na mundial, której projekt ucieleśnia jedność i pasję przyszłorocznych gospodarzy: Kanady, Meksyku i Stanów Zjednoczonych. Nie mogę się doczekać, aż zobaczę, jak ta piękna piłka ląduje w siatce. Odliczanie do najwspanialszych mistrzostw świata w historii rozpoczęte – i piłka leci! - dodał prezydent.

Każda kolejna piłka zaprojektowana na mundial w ostatnich latach to skok technologiczny w porównaniu z pierwszymi mistrzostwami świata. W 1930 roku grano skórzaną futbolówką, która była wypełniona dętką. Nie miała nazwy, podobnie jak w trakcie wielu kolejnych turniejów.

Dopiero w 1970 roku organizatorzy MŚ postanowili pozbawić ją anonimowości. Pojawiła się nazwa Telstar, a zszyta 32 szwami czarno-biała piłka stała się bardziej widoczna - za sprawą wymogów telewizji. Na mundialu w Niemczech w 1974 roku drużyny miały do dyspozycji dwie piłki - biało-czarnego Telstara i białą wersję Telstar Chile.

W 1978 roku w Argentynie nie mogło być innej piłki niż Tango. Była od poprzedniczek bardziej odporna na wodę, a jej wizualną oprawę stanowiło 20 trójkątów wpisanych w 12 kół. Tango Espana w 1982 roku - to zmodernizowany model piłki argentyńskiej, jednak jeszcze bardziej wodoodporny. Meksyk w 1986 roku dysponował piłką Azteca, ze względu na specyfikę geograficzną kraju, po raz pierwszy wyprodukowaną z tworzyw syntetycznych. Miała być bardziej przydatna do gry na znacznych wysokościach, jeszcze bardziej odporna na wodę.

W 1990 roku Włosi postawili na czarny poliuretan, nakładany warstwami. Questra to piłka, jaką grano w 1994 roku na stadionach USA, szybsza i podobno ułatwiająca kontrolę poczynań gracza. Cztery lata później syntetyczna pianka pozwoliła Francuzom na posługiwanie się wielokolorową piłką o oczywistej nazwie Tricolore. Podczas MŚ w Korei Płd. i Japonii spotkania rozgrywano piłką Fevernova, w porównaniu z poprzednią wzbogaconą w produkcji nowymi technologiami.

W 2006 roku w Niemczech przyszedł czas „ducha drużyny”, czyli Teamgeist. To piłka, która po raz pierwszy została pozbawiona szwów, a organizatorzy mistrzostw chwalili się, że jest „najbardziej okrągłą piłką świata”.

Kolorystyka piłki związana była z barwami reprezentacji Niemiec, zaś dodatkowy kolor złoty - na finał - odnosił się do 18-karatowego Pucharu Świata, o który walczą uczestnicy mundialu. Na piłce umieszczono elementy w kształcie śmigła i turbiny. Po raz pierwszy w historii zastosowano w niej nowatorską konfigurację 14, a nie ponad 30 paneli, co pozwoliło na uzyskanie niespotykanej wcześniej gładkości i idealnej kulistości piłki.

Cztery lata później uczestnicy MŚ kopali Jabulani. Składała się tylko z ośmiu „łatek”, ale za to było na niej aż 11 kolorów, inspirowanych barwami RPA. Tyle wykorzystanych barw symbolizowało też skład futbolowej drużyny, ale także liczbę oficjalnych języków używanych w kraju-gospodarzu oraz afrykańskich społeczności zamieszkujących to państwo. „Jabulani” w języku Zulu oznacza „świętować, bawić się, celebrować”.

Przed ośmioma laty w centrum uwagi była Brazuca. Ważąca 437 gramów biała piłka posiadała kolorowy wzór, układający się tak, że przypominał popularne w Brazylii bransoletki życzeń (fita do Senhor do Bonfim da Bahia) oraz nawiązywał do energii prezentowanej przez mieszkańców tego kraju. Brazuca to termin używany w slangu, którym w żartobliwym tonie Brazylijczycy określają samych siebie.

W jej trwających ponad dwa i pół roku testach wzięło udział 600 zawodników i 30 drużyn z 10 krajów na trzech kontynentach. Prób takiej skali nie przeprowadzono przed żadnym wcześniejszym mundialem. By poprawić przyczepność, stabilność i aerodynamikę zdecydowano się „złożyć" ją zaledwie z sześciu paneli-łatek i zmieniono strukturę powierzchni.

Mundial w Rosji w 2018 roku to powrót Telstara. Piłka była biała, miała czarne plamy, logo turnieju i napisy „Official Match Ball" oraz „Russia 2018”. Twórcy zapewniali, że przy produkcji Telstara 18 zastosowano nowoczesne rozwiązania technologiczne. Absolutną nowością był montaż czipa, z którym można „skomunikować się" za pomocą smartfona. Na ekranie wyświetlały się szczegółowe parametry.

MŚ 2022 w Katarze rozgrywanę było piłką o nazwię Al Rihla, czyli po arabsku „podróż”. Była testowana w tunelach aerodynamicznych w laboratoriach Adidasa, ale też w warunkach codziennych na boiskach.

Mundial 2026 rozpocznie się 11 czerwca, a finał zostanie rozegrany 19 lipca.

Nazwy piłek używanych w MŚ od 1970 roku:

1970, Meksyk - Telstar
1974, RFN - Telstar
1978, Argentyna - Tango
1982, Hiszpania - Tango
1986, Meksyk - Azteca
1990, Włochy - Etrusco Unico
1994, USA - Questra
1998, Francja - Tricolore
2002, Japonia/Korea Płd. - Fevernova
2006, Niemcy - Teamgeist
2010, RPA - Jabulani
2014, Brazylia - Brazuca
2018, Rosja - Telstar 18
2022, Katar - Al Rihla
2026, Kanada, Meksyk, USA - Trionda