Jak rozpoznać syndrom wypalenia zawodowego?

Wypalenie zawodowe to stan fizycznego, umysłowego i emocjonalnego wyczerpania. Wtedy praca przestaje dawać satysfakcję, pracownik zaniedbuje swój rozwój zawodowy, czuje się przepracowany i niezadowolony z wykonywanego zajęcia. A przecież do niedawna sprawiało mu ono przyjemność.

Minusy pracy z ludźmi
Syndromy wypalenia mogą dopaść każdego, bez względu na wiek i stanowisko. Najczęściej jednak występują u osób na stanowiskach kierowniczych oraz w zawodach wymagających intensywnych kontaktów z ludźmi. W grupie ryzyka są więc nauczyciele, lekarze, pielęgniarki, handlowcy, psycholodzy itp.
— Wypalenie zawodowe może być reakcją na długotrwałe przeciążenie obowiązkami, zbyt odpowiedzialne lub trudne zadania, a także na pracę nudną, monotonną lub wyczerpującą — wylicza psycholog Jakub Kusiorski. — Pojawia się, gdy mamy do czynienia z zadaniami, których wykonanie jest dla nas nierealne albo gdy dążymy do perfekcji i poświęcamy pracy zbyt wiele czasu, także prywatnego. Jednym słowem zawsze wtedy, gdy zapominamy, że zasoby naszej energii psychicznej są ograniczone i mogą ulec wyczerpaniu.

Przyczyny szukaj w pracy
Wypalenie często daje objawy, których nie łączymy z pracą. Pojawiają się bóle głowy, żołądka, zaburzenia snu, poczucie osłabienia lub ustawicznego zmęczenia. Na poziomie emocjonalnym dopada nas apatia, przygnębienie, zmienność nastrojów, obniżenie samooceny, narastająca złość i irytacja.
— Osoba wypalona zawodowo ma problemy z mobilizacją do pracy, coraz częściej ją opuszcza, staje się obojętna wobec klientów — mówi Jakub Kusiorski. — Wydajność pracy spada, jesteśmy bardziej konfliktowi, znudzeni pracą i niechętni do dalszego rozwoju zawodowego. Jeżeli ktoś dostrzega podobne objawy, a ich pojawienie wiąże się z prac, prawdopodobnie jest to właśnie wypalenie zawodowe.

Praca nie jest najważniejsza
Przed wypaleniem zawodowym trzeba się bronić jeszcze zanim się pojawi. Bardzo ważne jest, by podejmować pracę zgodną ze zdobytą wiedzą i umiejętnościami albo chociaż z zainteresowaniami. Trzeba nauczyć się asertywności oraz zdrowych sposobów radzenia sobie z nadmiernym stresem. Pomocne może być hobby i aktywność fizyczna, a także wypoczynek, relaks i inne przyjemności. Bo przecież nie można funkcjonować wyłącznie w wymiarze pracy. Jeżeli poczucie wypalenia jest mocno nasilone, nie mamy motywacji, wycofujemy się z życia towarzyskiego i zawodowego, wtedy warto skonsultować się z psychologiem.
— Jeśli poczucie braku motywacji i ogólne zniechęcenie nie pozwala na kontynuowanie dotychczasowych zajęć, można skorzystać z dłuższego urlopu lub spróbować zmienić obszar swoich zainteresowań — radzi psycholog. — Jeśli jednak zainteresowanie zajęciem całkowicie wygasło, jedynym sposobem na wypalenie jest zmiana pracy.
Anna Banaszkiewicz

Gdy dopada nas wypalenie zawodowe, warto rozpoznać jego pierwsze symptomy:
— utrata energii i pustka emocjonalna, frustracja i przygnębienie
— problemy z koncentracją
— coraz częstsze popełnianie błędów
— brak chęci i motywacji do pracy
— problemy z podejmowaniem decyzji, odróżnianiem spraw ważnych od mniej istotnych
— niepewność i niskie poczucie własnej wartości
— zakłócenia snu, problemy z zaśnięciem lub przespaniem całej nocy
— pogorszenie kondycji fizycznej, bóle głowy, skłonność do przeziębień i infekcji