O demoscenie w Białej Piskiej

Demoscena to kultura tworzenia dzieł cyfrowych, eksperymentująca z granicami artystycznymi i technicznymi. Dziełami demoscenowymi są grafika pikselowa i wektorowa, muzyka elektroniczna oraz programy wykonywalne liczone w czasie rzeczywistym, łączące różne dziedziny sztuki cyfrowej w spójne prezentacje (tzw. dema/intra). Prace te są tworzone indywidualnie i w grupach, rozpowszechniane za darmo i bez ograniczeń licencyjnych.

Tradycje i dzieła polskiej demosceny wpisano w grudniu 2021 r. na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Osoby zaangażowane w demoscenę spotykają się na festiwalach, na których organizowane są konkursy prac w różnych kategoriach sprzętowych. Każdego roku w Europie odbywa się kilkaset imprez demoscenowych.

Konkursy mają ścisłe zasady – każda praca może zostać złożona tylko raz oraz musi spełniać konkretne warunki techniczne i uruchomić się na określonej platformie sprzętowej. Prace są oceniane na żywo przez publiczność, a zwycięskie dzieła są nagradzane podczas ceremonii pod koniec festiwalu.

Narzędziami artystów i artystek są urządzenia elektroniczne. Programy, muzyka i grafika powstają na najróżniejszym sprzęcie komputerowym, od maszyn dostępnych w latach 80. zeszłego wieku po wszelkie współczesne urządzenia elektroniczne. W Polsce najpopularniejszymi platformami demoscenowymi są komputery Amiga, Atari, Commodore i ZX Spectrum.

W celu tworzenia większych prac osoby działające na demoscenie łączą się w grupy, m.in. Lamers (aktywna od 1992), Samar Productions (od 1994), Floppy (od 1994), Amnesty (od 1995), Nah-Kolor (od 1995), Altair (od 1997), Futuris (od 2004) i Elude (od 2008).

Dla wielu osób dorastających pod koniec zeszłego wieku w Polsce udział w demoscenie był doświadczeniem kształtującym podejście do technologii będących teraz w powszechnym użyciu. Wiele osób „wychowanych na demoscenie” pracuje dziś w branży gier, produkcji audio, wideo i telewizyjnej i ogólnie pojętych nowych mediach.

Artyści tworzący na demoscenie są znani także z sukcesów poza środowiskiem demoscenowym, na przykład Michał Staniszewski, nagrodzony Paszportem Polityki w kategorii „Kultura Cyfrowa” w 2017 r., Adam Skorupa, uznany przez magazyn IGN za twórcę najlepszej oryginalnej muzyki do gier komputerowych w 2007 r., laureat nagrody Golden Pixel za wyjątkowy wkład w rozwój polskiej branży gier wideo w 2017 r., Andrzej Dragan, fizyk, reżyser, fotograf, twórca techniki retuszu światłem zwanej „efektem Dragana”, twórca krótkometrażowych filmów inspirowanych teoriami fizycznymi.
Kaja „kya” Mikoszewska

Kaja „kya” Mikoszewska (fot. Michał Krawczyk) O historii i współczesności najstarszej polskiej kultury cyfrowej, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki powstającej na demoscenie, będzie można posłuchać na spotkaniu w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Białej Piskiej w sobotę, 19 listopada o godzinie 18:00. W polską demoscenę wprowadzi słuchaczy Kaja „kya” Mikoszewska, z wykształcenia informatyk, z zawodu grafik wydawniczy, z zamiłowania popularyzatorka nauki. Autorka poradników i artykułów o technologii, motoryzacji i kulturze sieciowej. Tworzy podcast Nerdy Nocą, archiwizuje festiwale sztuki cyfrowej. Na demoscenie działa od ponad 25 lat, jest współzałożycielką Kroniki Polskiej Demosceny [kskpd.pl].