Pułkownik Leon Silicki – zapomniany polski bohater

Najstarszym mieszkańcom Pisza nazwisko Silicki kojarzone jest najczęściej ze ś.p. Włodzimierzem Silickim – zmarłym w połowie lat siedemdziesiątych ub. w. — długoletnim, bardzo zasłużonym piskim lekarzem weterynarii. Tylko nieliczni pamiętają jego ojca - ś.p. Leona Silickiego - i wszystko wskazuje na to, że tylko nieliczni wiedzieli kim był. Niestety, w świadomości społecznej dnia dzisiejszego pamięć o Leonie Silickim nie zachowała się w naszym mieście...

Kim był? Leon Silicki był pułkownikiem Wojska Polskiego II Rzeczpospolitej, polskim bohaterem, którego czyny zostały zapisane na kartach historii Polski. Już pierwsza znaleziona informacja robi ogromne wrażenie. W najbardziej dramatycznym i najtrudniejszym momencie wojny polsko – bolszewickiej 1920 roku był dowódcą VII Brygady Piechoty Wojska Polskiego, która pod jego dowództwem walczyła na Froncie Galicyjskim i wzięła udział w Bitwie Warszawskiej.

Wraz z odsłanianiem kolejnych kart historii życia pułkownika Silickiego narastało we mnie uczucie smutku i goryczy, bowiem na podstawie zachowanych archiwalnych dokumentów i książek wynika, że był on wybitnym oficerem /określenie z dok. archiwalnych/, frontowym dowódcą, twardym żołnierzem, piękną i bohaterską postacią, która mieszkańcom Pisza jest zupełnie nieznana.

Od 1917 r. uczestniczył w tworzeniu Wojska Polskiego na Wschodzie w I Korpusie gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego (w jego skład wchodził 10 Pułk Piechoty Strzelców Polskich), którym w stopniu podpułkownika dowodził. Za osobiste męstwo w walkach z bolszewikami pod Bobrujskiem w lutym 1918 r. otrzymał Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari V klasy. Jest to najwyższe polskie odznaczenie za zasługi wojenne. Tylko nieliczni dostąpili zaszczytu i honoru takiego wyróżnienia.

Pułkownik Silicki w latach 1945-54 był mieszkańcem naszego miasta. W tym czasie on i jego rodzina byli przez komunistyczne władze zaciekle prześladowani i inwigilowani. Oboje z żoną nie mogli w Piszu podjąć żadnej pracy. Żyli w biedzie i upokorzeniu, bez emerytury i żadnych środków na utrzymanie.

Leon Silicki w pamięci najstarszych mieszkańców Pisza został zapamiętany jako dumny i pełen godności starszy mężczyzna, którego komunizm nie zdołał złamać. Zawsze chodził w polskim przedwojennym mundurze bez dystynkcji. Pułkownik zmarł w Piszu, w 1954 r. Został pochowany w mundurze, na cmentarzu przy ul. Dworcowej.

W okresie późniejszym szczątki pułkownika rodzina przeniosła na cmentarz przy ul. Warszawskiej. Piękna postać. Zgromadzony bogaty, archiwalny materiał faktograficzny nie pozwala w krótkiej „zajawce” prasowej przedstawić kariery wojskowej, czynów i szlaku bojowego oraz wojennych i powojennych losów pułkownika i jego rodziny oraz całego kontekstu historycznego. Będziemy czynić starania, żeby w odrębnej, dużej publikacji przedstawić społeczeństwu poruszającą, gorzką i piękną historię „Naszego Pułkownika”.

Przez cały okres PRL-u robiono wszystko by wymazać bohaterów z lat 1918 - 1920 r. ze świadomości Polaków. Jednak w społeczeństwie pamięć cały czas trwała. Po 1989 r. III Rzeczpospolita wyraziła cześć oraz okazała wdzięczność swoim bohaterom z tamtych lat, również społeczności lokalne to uczyniły.

Niestety w Piszu w przypadku pułkownika Silickiego tak się nie stało. Jego postać w dalszym ciągu pozostaje zapomniana, nieznana, wyparta ze świadomości społecznej, a jego czyny i pamięć do dnia dzisiejszego nie istnieją w naszym mieście w żadnym wymiarze.

Jako Komitet uważamy, że wobec pułkownika mamy niespłacony, ogromny dług wdzięczności. Zobowiązanie to w 100 rocznicę niepodległości Polski musimy jako państwo i społeczność lokalna wypełnić serdeczną pamięcią i przywrócić pułkownika Leona Silickiego do panteonu bohaterów walk o niepodległość Polski i chwały polskiego oręża. To po prostu jest nasz obowiązek.