75 rocznica mordu katyńskiego

Ryszard Kwiryn Leon Wierzbicki urodził się 30.03.1898 r.(05.04.1898 r. wg. kalendarza rosyjskiego i polskiego) w Żelechowie powiat garwoliński, syn Antoniego Adama Wierzbickiego i Emilii Rozalii z Chabrowskich. Wyznanie rzymsko-katolickie. Wykształcenie 7 klas, Gimnazjum. Przed wybuchem II wojny światowej pracował w Urzędzie Wojewódzkim –REFERENT w Okręgowym Urzędzie Ziemskim w Lublinie. Ożeniony z Lucyną Dobrzycką.

Do Gimnazjum uczęszczał w Lublinie skąd w 1915 roku zmuszony warunkami rodzinnymi, konspiracyjnymi i materialnymi wyjechał do Moskwy, gdzie kontynuował naukę w 8 klasowym polskim Gimnazjum Centralnego Komitetu Obywatelskiego. W 1918 roku powrócił do kraju. W listopadzie 1918 roku brał udział w rozbrajaniu austryjaków w Lublinie, po czym ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego.

Od 1910 roku brał udział w pracach Organizacji Młodzieży Narodowej/O.M.N,w okresie od 1912-1914 r w harcerstwie/skautingu. Od początku 1915 roku należał do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) w Lublinie, skąd został ewakuowany do zaboru rosyjskiego- do Moskwy.

Po wstąpieniu do Wojska Polskiego brał udział w kampanii frontu ukraińskiego i litewsko-białoruskiego -wojna hajdamacka-18.XI.1918 do 24.03.1919 r., wojna bolszewicka 12 lipiec 1919 r. do 15.02.1921 r. początkowo jako szeregowiec liniowy, później podoficer.

Jako Wachmistrz - Szef Szwadronu był jednocześnie referentem oświatowym oraz Kierownikiem Szkoły żołnierskiej dla analfabetów i dokształcania żołnierzy - 7 Pułku Ułanów, następnie awansowany na stopień podporucznika 24 Pułku Ułanów.

Odznaczony odznaką honorową „Orlęta” przez Dowódcę Armii „Wschód” gen. Tadeusza Rozwadowskiego - „Za dzielność i wieczną służbę Ojczyźnie ku pamięci przebytych bojów w obronie Lwowa i kresów wschodnich w latach 1918-1919". Ponadto odznaczony Krzyżem Wschodu, Krzyżem Frontu litewsko-białoruskiego oraz Medalem Niepodległości.

W 1923 roku odbył 6-tygodniowe przeszkolenie w 9 Pułku Strzelców Konnych, a w 1931 roku 5- tygodniowe ćwiczenia rezerwy w Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie. Kampanię wrześniową odbył w 24 Pułku Ułanów pod dowództwem płk. Kazimierza Dworaka. Pułk wchodził w skład Zmotoryzowanej 10 Brygady Kawalerii dowodzonej przez płk. dypl. Stanisława Maczka. Jednym z najcięższych bojów Pułku był bój pod Kasiną Wielką 4 września 1939 r. Po napaści Związku Sowieckiego na Polskę 17 września 1939 r. część pułku przedostała się na teren Węgier, a część żołnierzy dostała się do niewoli sowieckiej. Ryszard Wierzbicki został uwięziony w obozie w Kozielsku, następnie 9 kwietnia 1940 roku zamordowany w lesie katyńskim. Cześć Jego Pamięci i Wszystkich pomordowanych!

„KATYŃ ………. OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA”

5 marca 1940 roku Biuro Polityczne Komitetu Centralnego WKP(b) Związku Sowieckiego podjęło decyzję o wymordowaniu 25 700 obywateli polskich, oficerów WP, policjantów, księży, urzędników państwowych II Rzeczypospolitej Polskiej, którzy po 17 września 1939 roku znaleźli się w niewoli sowieckiej. Umieszczeni zostali w trzech obozach specjalnych NKWD; KOZIELSK, OSTASZKÓW, STAROBIELSK oraz w więzieniach utworzonych przez NKWD na terenach wschodnich II RP wcielonych do Związku Sowieckiego jako zachodnie obwody republik Ukraińskiej i Białoruskiej.

Z pisma Przewodniczącego Komitetu Bezpieczeństwa Publicznego (KGB) przy Radzie Ministrów Związku Sowieckiego Aleksandra Szelepina skierowanego 3 marca 1959 roku na ręce Nikity Chruszczowa, ówczesnego I Sekretarza Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego wynika iż wiosną 1940 roku na mocy decyzji z 5 marca 1940 r. zgładzono łącznie 21 857 osób. Decyzje, w wyniku której uśmiercono strzałem w tył głowy tak ogromną liczbę obywateli polskich- jeńców wojennych i więźniów podjęły najwyższe władze państwowe i partyjne Związku Sowieckiego.

Przed rozpoczęciem wywózek na śmierć, 1 kwietnia 1940 roku w obozie w Kozielsku znajdowało się (wg. danych NKWD) 4599 jeńców, w tym 4 generałów, 1 kontradmirał, 98 pułkowników i podpułkowników, 232 majorów, 664 kapitanów, 3480 innych oficerów, 8 duchownych, 9 ziemian, 61 wyższych urzędników państwowych. Do Smoleńska i Lasu Katyńskiego wysłano 4406 jeńców w tym gen. dywizji Henryka Odrowąż - Minkiewicza, gen. bryg. Mieczysława Makarego Smorawińskiego, kontradmirała Ksawerego Czernickiego, pilot Janinę Lewandowską córkę generała Józefa Dowbór – Muśnickiego.

Zdecydowaną większość stanowili oficerowie rezerwy w tym; lekarze, nauczyciele, prawnicy, naukowcy, artyści, duchowni i inni. 205 jeńców wywieziono do obozu juchnowskiego i do Moskwy Uroczysko „Kozie Góry” jak nazywano naddnieprzańską część Lasu Katyńskiego, złą sławę uzyskało już w czasie rewolucji bolszewickiej. Od 1918 roku rozstrzeliwano i grzebano tu przeciwników nowej rzeczywistości.

W 1940 roku ogrodzony wysokim płotem las, teren należący do NKWD stał się miejscem kaźni polskich oficerów. Ciała zamordowanych wrzucono do ośmiu specjalnie przygotowanych „dołów śmierci”, przysypano ziemią i posadzono drzewa, aby zatrzeć ślady zbrodniczych działań NKWD i ukryć przed światem zbrodnię ludobójstwa na polskich jeńcach. Las Katyński miał być jedynie miejscem ukrycia zwłok ofiar zbrodni, a nie cmentarzem. Od 1995 roku po uzgodnieniu ze stroną rosyjską podjęto decyzję o budowie w Katyniu Polskiego Cmentarz Wojennego. Otwarcie i poświęcenie odbyło się 28 lipca 2000 roku.

tekst dotyczący polskiego cmentarza wojennego w Katyniu pochodzi z materiałów publikowanych przez radę ochrony pamięci walk i męczeństwa.

Opracował: Jan Domański-stryjeczny wnuk Ryszarda Wierzbickiego, członek Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Olsztynie

Czytaj e-wydanie
">kliknij
Problem z założeniem profilu? Potrzebujesz porady, jak napisać tekst? Napisz do mnie. Pomogę: Igor Hrywna
Czytaj e-wydanie