Wielkanoc to w każdej kulturze czas radości

2022-04-16 12:00:00(ost. akt: 2022-04-17 08:12:08)

Autor zdjęcia: Wojciech Caruk

Wielkanoc to jedno z najważniejszych świąt nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Ciekawymi tradycjami może się poszczycić nasz kraj i region. Warto jednak zwrócić uwagę na zwyczaje pochodzące z barwnych kultur innych krajów.
Wycieczkę po wielkanocnych tradycjach zaczniemy od tak bliskiego nam Polakom kraju, jakim jest Irlandia. Tam można spotkać jeden z najciekawszych zwyczajów. W Wielką Sobotę ulicami miast przechodzi pochód w czasie którego ludzie demonstrują swoje zmęczenie długim postem i chęć rozpoczęcia świętowania. Śledź, symbol postu, jest okładany kijami, pałkami oraz czym się da. Po takim zmaltretowaniu zostaje wrzucony do rzeki. Rzeźnik wkłada na kij barani udziec ozdobiony kwiatami, co symbolizuje rozpoczęcie czasu ucztowania. Z Francji pochodzi zwyczaj ukrywania w ogrodzie czekoladowych jajek dla dzieci. Konkurs wygrywa to dziecko, które znajdzie ich najwięcej. Jajka są chowane przez wielkanocnego królika. Zwyczaj ten przeniósł się też do Australii, tam jednak ze względu na antykróliczą kampanię wprowadzono pewne zmiany. Króliki czynią tam duże szkody w uprawach i nie są „mile” widzianym zwierzęciem, dlatego też odpowiedzialnym za chowanie wielkanocnych jajek uczyniono Wielkoucha Króliczego.

W Armenii tradycją jest wypiekanie chlebka zwanego „cheorek”. Jest to związane z wierzeniem, że Maria pod krzyżem Chrystusa miała ze sobą chleb, który został zabarwiony na czerwono krwią Zbawiciela. Włosi kochają jeść. Najważniejszą częścią Świąt Wielkanocnych jest obiad. Przed nim serwowane są przystawki w postaci plastrów salami, szynki i jajek na twardo. Tradycyjnym daniem jest rosół barani z pierożkami cappelletti. Najbardziej popularnym zwyczajem jest tzw. Derby Easter. Polega to na tym, że uczestnicy konkursu muszą w ciągu 3 minut zjeść jak najwięcej jaj. Niemcy nie znają zwyczaju dzielenia się jajkiem przy składaniu życzeń, czy polewania wodą w Poniedziałek Wielkanocny. Po śniadaniu wielkanocnym najmłodsi mogą rozpocząć poszukiwanie prezentów, które przynosi Zając Wielkanocny popularny w tym kraju równie jak Święty Mikołaj. Tysiące osób gromadzą się co roku w Traunstein, gdzie organizowana jest konna procesja Świętego Jerzego. Procesja jest prowadzona przez herolda za którym wędrują przebrani w historyczne stroje jeźdźcy. Udział biorą również przebrane w ludowe stroje kobiety oraz lokalne władze zasiadające w otwartych powozach. Odbywa się również przy tej okazji tzw. „taniec mieczy”, podczas którego mężczyźni uzbrojeni w broń białą odgrywają scenkę mającą symbolizować zwycięstwo wiosny nad zimą.

W Finlandii Niedziela Palmowa i Wielka Sobota przypominają trochę... Halloween. Dzieci przebierają się za czarownice i odwiedzają sąsiadów rzucając na nich czary - życzą zdrowego i szczęśliwego roku. Oferują dekoracyjną gałązkę w zamian oczekując np. pisanki lub czekolady. Na strój czarownicy składa się m.in. miotła, wiązka wierzbowych gałązek i ozdobne pióra. Atrakcją, która ściąga w Wielkanocny Poniedziałek do francuskiego Haux tłumy turystów jest... gigantyczny omlet. Robi się go w centrum miasta z ok. 4500 jaj i jest zjadany przez ok 1000 osób. Z kolei w Wielki Czwartek w Hiszpanii, w katalońskim mieście Vergas odbywa się taniec kościotrupów - "dansa de la mort". Uczestnicy zakładają kostiumy szkieletów i paradują ulicami odtwarzając sceny z Pasji. Taniec jest związany z epidemią dżumy z XIV wieku. Ma przypominać o upływie czasu i nieuchronności śmierci.

W Stanach Zjednoczonych uwagę przykuwa zwyczaj noszenia bardzo dużych, udekorowanych świątecznie kapeluszy. Kobiety i dzieci biorą udział w corocznych konkursach na najciekawsze nakrycie głowy. W państwach afrykańskich w tym okresie można spotkać kościoły i domy modlitwy udekorowane ozdobami zwanymi „vitenge” i „kanga”. Wykonywane są z kwiatów i liści bananowca i układane są w kształty motyli. Śpiewane są międzynarodowe hymny chrześcijańskie, jednak uzupełnione jest to też elementami lokalnej kultury jak np. bicie bębnów czy śpiewy kobiet w wysokich rejestrach.

Warto pamiętać, że wierni kościołów wschodnich Wielkanoc obchodzą tydzień później. W tym roku wypadnie ona 24 kwietnia. O ich tradycjach napiszemy w kolejnym wydaniu Kuriera Mrągowskiego.

Praktycznie w każdym kraju chrześcijańskim można znaleźć wiele ciekawych elementów kulturowych. Często wybiegają one jednak poza chrześcijańskie znaczenie, a bazują na tradycji wywodzącej się jeszcze z czasów pogańskich, związanych z lokalnymi wierzeniami. W każdej jednak kulturze jest to czas radości. Warto jednak w przerwie pomiędzy kolejnymi wielkanocnymi daniami, czy bieganiem z jajkami, palmami, wiadrami z wodą przystanąć na chwilę i zastanowić się z czego ta wielkanocna radość wynika.

Wojciech Caruk



2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5