Z potrzeby serca dzielił się z innymi. Kim był św. Mikołaj?

2016-12-06 08:00:00(ost. akt: 2016-12-06 08:42:06)

Autor zdjęcia: organizator

Dzieciom kojarzy się z sympatycznym staruszkiem z drapiąca długą brodą, w czerwonym płaszczu i czapce. W okresie Bożego Narodzenia przynosi nam prezenty, rozwozi je jadąc na saniach, ciągnięty przez renifery. Zamieszkuje biegun północny, częściej Laponię. Ten powszechny, skomercjalizowany obraz, zastąpił prawdziwy wizerunek świętego Mikołaja, biskupa Miry. Chcielibyśmy zatem przypomnieć kim był ten pierwszy i dlaczego dzisiaj obdarowujemy się prezentami w rocznicę jego śmierci.
Kim był święty Mikołaj
Urodził się prawdopodobnie ok. 270 r. w Licji (Azji Mniejszej) w miejscowości Patara jako jedyne dziecko zamożnego małżeństwa chrześcijańskiego. Od młodości wyróżniał się pobożnością i był bardzo wrażliwy na ludzkie nieszczęścia. Wybrany biskupem Miry (Demre w dzisiejszej Turcji), Mikołaj podbił serca wiernych nie tylko gorliwością pasterską, ale także troską o potrzeby materialne wiernych. Zmarł, jak mówi tradycja, 6 grudnia między rokiem 345 a 352 r. w wieku prawie 70 lat. Podobno w chwili jego śmierci ukazały się anioły i rozbrzmiały chóry anielskie. Ciało Świętego zostało pochowane ze czcią w Mirze.

Wokół postaci św. Mikołaja narosło wiele legend
Jedna z legend opowiada o trzech ubogich pannach, które wyszły za mąż dzięki dyskretnemu dostarczeniu posagu przez Świętego. O tym wydarzeniu wspomina Dante w swoim eposie. Inna mówi, że uratował przed śmiercią trzech młodzieńców skazanych na karę śmierci za jakieś wykroczenie, nieproporcjonalne do aż tak surowego wyroku, upraszając w Konstantynopolu cesarza Konstantyna I Wielkiego o darowanie im życia. Podobno w czasie zarazy usługiwał zarażonym z narażeniem własnego życia. Legenda głosi, że św. Mikołaj wskrzesił trzech ludzi, zamordowanych w złości przez hotelarza za to, że mu nie mogli wypłacić należności.
Te, i wiele innych cudownych historii o życiu biskupa Miry przyczyniły się do jego beatyfikacji i na zawsze rozsławiły jego imię jako orędownika biednych i potrzebujących pomocy. Niewiele osób wie, że św. Mikołaj jest także patronem marynarzy. Podczas jego pielgrzymki do Jerozolimy na morzu rozpętała się potężna burza. Wokół biskupa zgromadziła się cała załoga prosząc o wstawiennictwo do Boga.Ten wysłuchał modlitw i statek ocalał.

Kult świętego Mikołaja

Najstarsze ślady kultu św. Mikołaja napotykamy w wieku VI, kiedy to cesarz Justynian wystawił Świętemu w Konstantynopolu jedną z najwspanialszych bazylik. Relikwie z Miry przywieźli 9 maja w 1087 r. do włoskiego Bari tamtejsi marynarze, chroniąc je przed muzułmanami, którzy podbili biskupią stolicę św. Mikołaja. Pamiątkę tego dnia odnotowano także w kalendarzach jako wspomnienie świętego. W całym chrześcijańskim świecie kult świętego Mikołaja bardzo szybko się rozpowszechnił. Świadczy o tym przede wszystkim liczba kościołów, które nazywane były jego imieniem. W samym Rzymie jest ich jedenaście, w Polsce 327. Popularyzację wizerunku świętego Mikołaja zawdzięczamy Holendrom, był on patronem Amsterdamu i otaczano go tam szczególną czcią. Przedstawiany był jako stary człowiek w szatach biskupa, który jeździł na ośle. Święty Mikołaj jest bardzo szanowany w Kościele Prawosławnym, zwłaszcza na terenach dawnej Rusi. Wiele cerkwi posiada ikonę z jego wizerunkiem.

Skąd wziął się zwyczaj dawania sobie prezentów?

Od XIII wieku z kultem św. Mikołaja łączono udzielanie stypendiów dla ubogiej młodzieży. Zwyczaj ten przekształcił się później w tradycję ofiarowywania prezentów, zwłaszcza dzieciom. Wzmianki o tej tradycji w Polsce można znaleźć w tekstach z XVIII wieku.Najprawdopodobniej 6 grudnia 1804 roku urządzono pierwsze Mikołajki. Ówczesne podarki były skromniejsze od dzisiejszych. Grzeczne dzieci dostawały jabłka, złocone orzechy, pierniki i drewniane krzyżyki. Jednak w miarę upływu czasu Mikołajki coraz mniej były kojarzone z rocznicą śmierci świętego, a coraz bardziej z wizerunkiem świętego Mikołaja, który narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 30. ubiegłego wieku i przetrwał do dzisiaj.

Św. Mikołaj jest patronem
Dziewcząt pragnących wyjść za mąż, kobiet chcących urodzić dziecko, noworodków, ludzi morza, flisaków, dokerów, kupców, młynarzy, pasterzy, rybaków, piekarzy, rzeźników, krawców, tkaczy, podróżnych i pielgrzymów, więźniów, adwokatów, notariuszy, handlarzy winem i zbożem, właścicieli i żebraków. Zaliczany był do Czternastu Świętych Wspomożycieli.



2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5