4 tys. drapieżników i garść mitów. Gdzie naprawdę żyją wilki, kogo atakują i dlaczego znów budzą gorące emocje?

Rosnąca populacja podnosi temperaturę publicznej debaty: rolnicy alarmują o zagryzionych owcach i psach, media opisują rzadkie incydenty z udziałem ludzi, a politycy ‒ z Brukselą w tle ‒ dyskutują o „rozluźnieniu” ochrony gatunku. Jak wygląda sytuacja naprawdę? Sprawdziliśmy oficjalne liczby, najgłośniejsze ataki i decyzje urzędów.

Ile wilków żyje dziś w Polsce?

Najnowszy raport Large Carnivore Initiative for Europe (LCIE/IUCN) podaje, że w sezonie 2022/2023 populacja wahała się od 2 866 do 4 270 osobników; około 20 proc. z nich rezyduje w woj. podlaskim. Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych ‒ bazując na lokalnych obserwacjach ‒ wciąż operują starszą, ostrożniejszą liczbą ok. 1 200 wilków, zaznaczając jednak stały trend wzrostowy. Dla porównania: ogólnopolska inwentaryzacja z 2001 r. szacowała jedynie 463-564 osobniki. Rozbieżności wynikają z metodologii: LCIE korzysta z danych genetycznych i telemetrycznych, RDLP głównie z tropień terenowych. Niemniej oba źródła wskazują, że wilk powrócił na większość historycznych terenów Polski.

Czy drapieżniki naprawdę zagrażają ludziom?

Przypadki bezpośredniego ataku na człowieka są skrajnie rzadkie – i często niepotwierdzone. W kwietniu 2025 głośno było o rzekomym pogryzieniu mężczyzny we wsi Przystawka (Podlaskie). Po analizie śladów Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska nie potwierdziła, by sprawcami były wilki.
Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”, które od lat weryfikuje takie zgłoszenia, podkreśla, że od objęcia gatunku ochroną (1998 r.) nie udokumentowano w Polsce ani jednego śmiertelnego ataku wilka na człowieka. Statystycznie ‒ jak zwraca uwagę portal „InfoWet” ‒ „więcej ludzi ginie z rąk myśliwych niż od zębów wilków”.
Zwierzęta gospodarskie i psy – tu konflikty są realne. Wilki częściej niż ludzi atakują niepilnowane psy oraz źle zabezpieczone stada owiec.

Polityka i emocje: dlaczego znów mówi się o polowaniach?

Rosnąca liczebność drapieżnika nakłada się na unijną dyskusję o zmianie statusu ochronnego wilka z „ściśle chronionego” na „chroniony”. Rząd na razie deklaruje, że „nie widzi takiej konieczności”, ale presja organizacji rolniczych rośnie.
Z kolei ekologowie ostrzegają przed „antywilczą histerią”, zwracając uwagę na przypadki fake-newsów – jak niedawne wykorzystanie zdjęć wilków wygenerowanych przez AI w mediach społecznościowych, by podsycić strach na Podlasiu.

Jak żyć obok wilka?

Zabezpieczaj zwierzęta hodowlane – sprawny pastuch elektryczny i nocne zagony to wciąż najskuteczniejsze sposoby. Nie karm wilków pośrednio – resztki jedzenia, padlina przy lesie czy kompostownik bez ogrodzenia to zaproszenie. Na spacerze z psem trzymaj go na smyczy; wilki traktują psa jak rywala lub potencjalną zdobycz. Gdy spotkasz wilka zachowaj spokój, unieś ręce, klaskaj, mów głośno – zwierzę z reguły ustąpi.

Wilk – sąsiad na dłużej

Wilcza populacja w Polsce przekroczyła symboliczną barierę czterech tysięcy i nadal rośnie. Konflikty z hodowcami i właścicielami psów są realne, ale ataki na ludzi pozostają incydentalne ‒ i najczęściej niepotwierdzone. Kluczowe będzie więc nie „odstrzeliwanie na zapas”, lecz mądre zarządzanie: prewencja szkód, szybkie odszkodowania i edukacja. Bo wilk już tu jest – i wygląda na to, że zostanie.

red.
lubawa@gazetaolsztynska.pl