Spichlerz to czy młyn? — historia odrestaurowanego zabytku z ul. Jana III Sobieskiego
2016-02-08 18:01:59(ost. akt: 2016-02-08 18:44:18)
"Obecnie budynek młyna jest wtopiony w nowowybudowane obiekty, posiada zmienioną funkcję, a co za tym idzie także elementy wystroju zewnętrznego". Tu widok z ulicy Mickiewicza
Po gruntownym remoncie stała się jedną z wizytówek Iławy. To akurat nie dziwi: po odrestaurowaniu wygląda pięknie, do tego położona jest tuż nad jeziorem. Mowa oczywiście o rezydencji Stary Spichlerz, która kiedyś była... młynem.
Dawny młyn elektryczny przy ul. Jana III Sobieskiego jest jednym z ostatnich punktów naszego cyklu, w którym prezentujemy wpisane na listę i objęte prawną ochroną konserwatora zabytki Iławy.
Historię i funkcję budynku przybliża tradycyjnie Dariusz Paczkowski, iławski przewodnik miejski, znawca naszej lokalnej historii, który współtworzy cykl o zabytkach. Natomiast opis konserwatorski pochodzi z dokumentu "Aktualizacja raportu: Gminna ewidencja zabytków Gminy Miejskiej Iława" stworzonego w 2013 roku.
Spichlerz to czy młyn?
Opowiada Dariusz Paczkowski
Pierwsza informacja o młynie w Iławie jest starsza niż informacja o samym mieście. Młyn na Iławce jest wzmiankowany już w źródłach z XIII wieku.
Zakonnicy krzyżaccy bardzo dbali o to, by byli monopolistami jeśli chodzi o mielenie zboża. Prawo surowo zabraniało posiadania choćby najmniejszych własnych żaren, każdy musiał swoje zboże mielić /i płacić!!!/ w młynie zakonnym.
Opowiada Dariusz Paczkowski
Pierwsza informacja o młynie w Iławie jest starsza niż informacja o samym mieście. Młyn na Iławce jest wzmiankowany już w źródłach z XIII wieku.
Zakonnicy krzyżaccy bardzo dbali o to, by byli monopolistami jeśli chodzi o mielenie zboża. Prawo surowo zabraniało posiadania choćby najmniejszych własnych żaren, każdy musiał swoje zboże mielić /i płacić!!!/ w młynie zakonnym.
Usytuowany na Iławce, a ściśle na jej odnodze młyn, był zależny od poziomu wody w Jezioraku i rzece, toteż nie zawsze był czynny. Pod koniec XIX wieku w samym centrum Iławy powstaje drugi młyn. Tym razem był to już obiekt, którego działanie nie było uzależnione od kaprysów aury.
Powstaje młyn elektryczny przy dzisiejszej ulicy Jana III Sobieskiego, wówczas była to Bahnhofstrasse. Młyn ten /opis konserwatorski poniżej/ pracował pełną parą aż do zakończenia II wojny. W czasie działań wojennych pozostał nietknięty i pewnie dalej by pełnił swoją funkcję gdyby nie... Armia Czerwona.
Zajęcie miasta przez wojska sowieckie spowodowało, że młyn jak i inne obiekty przemysłowe Iławy i nie tylko naszego miasta, zostały rozgrabione i co gorsza spalone przez bolszewickich okupantów. Wyposażenie młyna zostało rozkradzione, a to co pozostało, zdemontowano i wywieziono.
Na szczęście los, a raczej ogień oszczędził go. Budynek po wojnie został zaadaptowany na potrzeby hurtowni. Mieściła się tu Międzypowiatowa Hurtownia Artykułów Przemysłu Lekkiego. Jak wspomina wieloletni dyrektor hurtowni pan E. Rumiński do naszej hurtowni przyjeżdżali odbiorcy z połowy województwa m.in. z Ostródy, Działdowa, Nidzicy czy Nowego Miasta. Nasz asortyment był bardzo szeroki od igieł do butów i płaszczy, a zatrudnionych było blisko 90 osób.
Na początku lat 90-tych hurtownia zakończyła działalność i budynek czekał na lepsze czasy. Jak dzisiaj wygląda młyn zwany Starym Spichlerzem i co się w nim mieści? Zapraszam do galerii zdjęć.
OPIS KONSERWATORSKI BUDYNEK DAWNEGO MŁYNA, UL. JANA III SOBIESKIEGO 14 Budynek młyna usytuowany jest na wschodnim brzegu jeziora Mały Jeziorak. Został wzniesiony w końcu XIX wieku w stylu neogotyckim. Budowla rozmieszczona na planie prostokąta, trójkondygnacyjna, murowana z cegły, pierwotnie prawdopodobnie nietynkowana. Obecnie budynek młyna jest wtopiony w nowowybudowane obiekty, posiada zmienioną funkcję, a co za tym idzie także elementy wystroju zewnętrznego. |
źródło: "Aktualizacja raportu: Gminna ewidencja zabytków Gminy Miejskiej Iława"
red. zico
m.partyga@gazetaolsztynska.pl
m.partyga@gazetaolsztynska.pl
Czytaj e-wydanie
Pochwal się tym, co robisz. Pochwal innych. Napisz, co Cię denerwuje. Po prostu stwórz swoją stronę na naszym serwisie. To bardzo proste. Swoją stronę założysz TUTAJ ". Szczegółowe informacje o tym czym jest profil i jak go stworzyć: Podziel się informacją:
Problem z założeniem profilu? Potrzebujesz porady, jak napisać tekst? Napisz do mnie. Pomogę: Igor Hrywna
Komentarze (3) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
Redakcja Gazety Iławskiej #1928135 | 212.160.*.* 9 lut 2016 10:00
"jakopść" jest najważniejsza!
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-3) odpowiedz na ten komentarz
e redaktory! #1928123 | 89.228.*.* 9 lut 2016 09:31
weźcie aparaty i sfotografujcie całą Iławę i będzie na "zaś" - 30 zdjęć to wynik na olimpiadę - ale tam liczy się jakopść nie ilość!
Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz
ciekawy #1927958 | 89.228.*.* 8 lut 2016 22:35
W jakich źródłach z XIII wieku jest wzmiankowany młyn na Iławce skoro przywilej lokacyjny miasta pochodzi z początku XIV w.? Czyżby młyn powstał przed lokacją miasta?
Ocena komentarza: warty uwagi (4) odpowiedz na ten komentarz