Kino Lenino, X Muza, Pasja – poznaj historię iławskiego zabytku

Wracamy dziś z naszym cyklem, w którym prezentujemy wpisane do rejestru i objęte prawną ochroną konserwatora zabytki Iławy. Pora na halę miejską, czyli aktualny kinoteatr.

Opis konserwatorski i historię zabytku przedstawia Dariusz Paczkowski, znawca lokalnej historii, iławski przewodnik terenowy.

- Dziś słów kilka o najmłodszym zabytku naszego miasta. Mowa tu oczywiście o Kinie, które przez kilkanaście lat nosiło imię LENINO. Ciekawe, kto z młodszych czytelników będzie kojarzył KINO LENIN??? O co chodzi?

Tuż obok ratusza znajduje się przepiękny najmłodszy iławski zabytek, który z dniem 30.12.2002 został wpisany do rejestru zabytków, czyli budynek dzisiejszego kinoteatru „Pasja”, dawnej X Muzy czy jeszcze wcześniej....Kino Lenino.

Budynek powstał w latach 1916-1922 i został początkowo zaadaptowany na potrzeby hali miejskiej. W latach 30. XX w. został przerobiony na styl neoklasycystyczny i zmienił swoją rolę stając się kinem.

Bryła budynku usytuowana jest na planie prostokąta z dobudówką od strony jeziora i epileptycznym tarasem znajdującym się przy elewacji frontowej. Balkon tarasu wsparty jest na czterech parach kolumn doryckich, a taras ograniczony dwoma ryzalitami , które wewnątrz mieszczą klatki schodowe. Pomiędzy kolumnami znajdują się szerokie okna zakończone łukiem koszowym, a powyżej tarasu wielki nie zdobiony tympanon z wolim okiem pośrodku.

Część południowo-zachodnia to przybudówka przypominająca willę z lat 20. XX w., z dwustronnymi schodami wiodącymi do wejścia, a nad nimi balkon na poziomie I piętra. Powyżej tympanon /detal architektoniczny, trójkątny, ostrołukowy lub półkolisty/ spotykany również przy pozostałych elewacjach, zaś elewacja południowo-wschodnia od strony szkoły jest ślepa, a otwory drzwiowe zostały wykonane wtórnie.

Tylko jeden narożnik budynku /od strony ratusza/ ozdobiony został niskimi kolumnami doryckimi identycznymi, do znajdujących się przy głównym wejściu. Wydaje się, że porządek architektoniczny nie jest do końca zachowany, ale remont i modernizacja budynku kina uwypukliła jego piękno.

Od kilku tygodni mieszkańcy Iławy i goście mogą podziwiać kino również z lotu ptaka. W każdą środę i piątek o godzinie 12.00 udostępniane jest zwiedzanie wieży ratuszowej i wówczas w całej okazałości możemy podziwiać NASZĄ PEREŁKĘ, która obok gotyckiego kościoła i ratusza jest bez wątpienia symbolem naszego miasta.

Ciekawostka
W latach 30. XX wieku organizowano w kinie uroczystości państwowe, miejskie, rauty i spotkania. Mogło w nich uczestniczyć /było ciasno!!!/ prawie tysiąc osób. Dzisiaj iławski kinoteatr może pomieścić 224 osoby /ale wygodnie i klimatycznie:)/