Biała flota w strefie ciszy. Statki zasilane słońcem. Żegluga stawia na elektromobilność. Tekst do marki Warmii i Mazur - nie wiem kiedy się ukazało

Po wodach śródlądowych pływa już wiele jednostek, które nie ciągną za sobą smugi dymu. Są to tramwaje i taksówki wodne, hausboty, ale także statki pasażerskie. Elektromobilna biała flota pływa po wodach Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Statki elektryczne z powodzeniem przewożą już pasażerów, a niedługo mają przewozić również towary. Zamiast szkodliwych dla środowiska paliw używana jest przy ich napędzie energia elektryczna.

Biała flota w strefie ciszy
Armator Żeglugi Wigierskiej znad jeziora Wigry jest eko. Przerobił napęd w swoich dwóch statkach pasażerskich ze spalinowego na elektryczny, by turyści mogli cieszyć się naturą bez hałasu, smrodu spalin i smarów.

- Jestem pasjonatem elektromobilności w żegludze – mówi Piotr Łukowski, armator Żeglugi Wigierskiej. - Postanowiłem przebudować dwa statki z zastosowaniem różnych rozwiązań ekologicznych, by mogły pływać na jeziorach w strefach ciszy i na obszarach chronionych, których mamy w kraju sporo, także na Mazurach.

W białej flocie Żeglugi Wigierskiej jako pierwszym z napędu diesla na elektryczny przebudowany został w 2019 roku 45-osobowy statek „Kameduła”. Jednostka pływa po jez. Wigry na terenie Wigierskiego Parku Narodowego. Nazwa statku nawiązuje do historycznego miejsca - klasztoru wigierskiego wybudowanego przez zakon kamedulski. Statek pływa szlakiem do klasztoru i muzeum znajdującego się w Starym Folwarku oraz szlakiem papieskim, tym samym, którym w 1999 roku płynął podczas swojej pielgrzymki papież Jan Paweł II.

Statek pasażerski „Arka” Piotra Łukowskiego, jest drugim statkiem w kraju o napędzie elektrycznym, który został przerobiony z diesla. Jednostka cumowała w ubiegłym sezonie w bazie giżyckiej Żeglugi Mazurskiej, skąd po ekologicznej odnowie wyruszyła jesienią w swój pierwszy rejs po mazurskich jeziorach. W tym sezonie jednostkę można będzie spotkać w strefie ciszy na Jeziorze Licheńskim w Wielkopolsce, by przemierzać tamtejsze akweny objęte strefą ciszy.

Statek pasażerski zasilany słońcem
Żegluga Wigierska stawia na ochronę środowiska i elektromobilność.

- To pierwsze tego typu modernizacje w kraju – mówi Piotr Łukowski, kapitan i armator Żeglugi Wigierskiej, pomysłodawca i twórca elektromobilnych statków wycieczkowych „Arka” i „Kameduła”. - Obecnie w Polsce pływają dwa nowe statki z napędem wyłącznie elektrycznym: "Koszałek" i "Stolem II". Modernizacje tradycyjnych napędów w istniejących statkach pasażerskich na napędy elektryczne są u nas wciąż całkowitą nowością. W Holandii, Austrii, Niemczech czy w Czechach jest to rozwiązanie stosowane coraz szerzej. Technologia w tym zakresie jest dojrzała i sprawdzona, co doskonale widać po trendach rozwoju elektromobilności w branży motoryzacyjnej.

„Arka” swoją energię będzie czerpała głównie ze słońca, ponieważ w szczycie lata panele fotowoltaiczne będą ładowały się praktycznie od świtu do zmierzchu. Napęd „Arki” zasilany jest z 6 paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 2,4 kW umieszczonych na dachu jednostki oraz zestawu baterii litowych w technologii NMC, które w czasie postoju mogą być doładowywane także z lądu.

- Ciekawostką jest to, że silnik "Arki" jest dwusekcyjny – mówi Piotr Łukowski. - Używając terminologii technicznej jest to napęd podwójnie zabezpieczony, składający się z dwóch niezależnych sekcji po pięćdziesiąt procent mocy każda. W połączeniu z dwoma sterownikami daje to „podwójny” układ napędowy, połączony w jedną całość. Awaria jednej sekcji silnika lub jednego ze sterowników nie eliminuje z pracy całego napędu, a spowoduje jedynie zmniejszenie mocy układu o pięćdziesiąt procent.

Motywacja, chęci, pieniądze...
Jak bardzo elektromobilne rozwiązania sprawdzą się na statkach białej floty oraz na ile będą korzystne kosztowo w porównaniu do diesla będzie dokładnie wiadomo po kilku latach eksploatacji.

­- W przypadku „Kameduły”, statku który przepływał już dwa sezony i pozyskuje energię wyłącznie z akumulatorów, bo tam nie ma warunków na zainstalowanie paneli fotowoltaicznych, wystarcza nam prądu na dwa dni – wyjaśnia Piotr Łukowski. - Nie ma obawy, że w czasie rejsu zabraknie prądu, co jest dość często zadawanym pytaniem. Tak jak kierowcy mają obowiązek zadbać o właściwy poziom paliwa czy prądu w autach hybrydowych, tak jest i na statkach. Kapitan przed każdym rejsem ma obowiązek sprawdzić, czy akumulatory są wystarczająco naładowane. Statek wyposażony jest w elektronikę, która wskazuje, ile procentowo energii zostało, ile zużyto, i na ile godzin tej energii jeszcze wystarczy. Panele sterujące i kontrolne są bardzo podobne do tych w elektrycznych autach czy autobusach. Napędy elektryczne są stabilną i sprawdzoną technologią.

Koszt wymiany na statku napędu z tradycyjnego na solarny to w dużym przybliżeniu wydatek około 20 tys. zł na tonę masy statku wraz z pasażerami. Cena może oczywiście być wyższa, ale też niższa. Zależy to od wielu czynników: rodzaju stosowanych technologii, kształtu kadłuba, rejonu pływania, ilości rejsów, dostępności przyłącza energetycznego itp. Dodatkowo dochodzą koszty montażu, przygotowanie dokumentacji, uzyskanie pozwoleń i dokumentu bezpieczeństwa. Czas na realizację inwestycji to w przybliżeniu jeden sezon zimowy. Do takiego przedsięwzięcia poza pieniędzmi potrzebne są jednak chęci i odpowiednia motywacja.
Renata Szczepanik