Ile kosztuje budowa domu

Od razu trzeba pamiętać, że generalnie wydatki zależą od wielu czynników: od kształtu i konstrukcji bryły, rodzaju zadaszenia, a także przyjętego standardu wykończenia. Wiadomo, że inwestor z całej siły chce obniżyć koszty budowy — co nie zawsze wyjdzie mu na zdrowie. Konieczne jest dokładne rozplanowanie poszczególnych etapów inwestycji i wykonanie kosztorysu.

Działka

To pierwsze wyzwanie. Najdroższe są te o regularnych kształtach, położone w okolicy dużych ośrodków miejskich. Im dalej od centrum miasta, tym bardziej cena ziemi zaczyna spadać — już w odległości kilkunastu kilometrów od granic miasta działka będzie tańsza nawet o kilka czy kilkanaście tysięcy złotych. Na peryferiach cena metra działki budowlanej wynosi kilkaset złotych. Oszczędzimy też wybierając działkę, która nie ma regularnego kształtu — jest choćby trójkątem lub nader koślawym trapezem.

To niezwykle ważny moment. Także ze względu na możliwe oszczędności. Jednym z największych błędów popełnianych przez inwestorów jest budowa domu przesadnie dużego. Jeśli mamy dorastające dzieci, weźmy pod uwagę, że za kilka lat wyjadą na studia i być może osiądą na stałe w innym mieście, a wtedy nasz wielki dom będzie świecił pustkami. Rodzina 4- lub 5-osobowa w zupełności pomieści się w domu o metrażu w granicach 120-150 m kw. Dwóm, trzem osobom starczy równe 100. To od metrażu zależy przecież, ile wydamy na materiały. Pamiętajmy też, że dom trzeba będzie potem ogrzać…

Szukając projektu domu, warto też korzystać z gotowych propozycji zamieszczonych w katalogach. Projekt wykonany na indywidualne zamówienie jest kilka razy droższy niż ten powtarzalny.

Co do formy bryły budynku — im bardziej jest ona rozłożysta, tym więcej zapłacimy za realizację. Nieregularna bryła oznacza też nie mniej skomplikowaną płaszczyznę dachu. Szukając oszczędności już na etapie wyboru projektu warto zwrócić uwagę na te elementy. Jeśli dodatkowo w projekcie nie ma wykuszy, lukarn, a także balkonów na poddaszu — dom też wybudujemy taniej i sprawniej. Tym bardziej, że w czasie użytkowania brak tych elementów przełoży się na zmniejszenie liczby miejsc narażonych na powstawanie tzw. mostków termicznych, przez które dom najczęściej traci ciepło. Czyli, fachowo mówiąc, im prostsza konstrukcja, tym lepsze parametry energetyczne.

Z dachów najtańszy jest dwuspadowy. Nie dość, że prosty i szybki w realizacji, nie wymaga kosztownych i pracochłonnych obróbek — to jeszcze czysta ekonomia: można zaoszczędzić zarówno na robociźnie, jak i na ilości materiału pokryciowego.

Duże oszczędności przyniesie także rezygnacja z podpiwniczenia i zamiast tego umieszczenie kotłowni w pomieszczeniu gospodarczym znajdującym się na poziomie parteru. Zazwyczaj też, choć nie zawsze jest to regułą, znacznie tańsze w utrzymaniu są domy parterowe.

Warto zawczasu przemyśleć dokładnie rozmieszczenie domu na działce: okna w salonie powinny wychodzić na południe, bo to z tej strony jest najwięcej światła. Ma to także wpływ na koszty — zbyt mała ilość światła spowoduje konieczność wstawienia większych okien.

Etapy budowy domu

Budowa domu składa się z kilku etapów. Pierwszy z nich to postawienie fundamentów: doprowadzenie budowy do tzw. stanu zerowego. Kolejne etapy to stan surowy otwarty i zamknięty. Stan otwarty to postawienie ścian nośnych, kominów, schodów i balustrad. Mianem stanu surowego zamkniętego określamy natomiast dom z dachem, oknami i drzwiami. Czwarty etap to podłączenie instalacji gazowych, elektrycznych i kanalizacyjnych. Prace wykończeniowe są ostatnim etapem i kończą budowę. Wpływ na cenę i koszt poszczególnych etapów będzie miało wiele czynników, głównie rodzaj użytych materiałów.

Zamawiając projekt domu, warto też od razu zamówić jego kosztorys inwestorski. To wydatek rzędu 1000 zł, ale dzięki temu dokumentowi dość precyzyjnie określimy wydatki, jakie czekają nas na poszczególnych etapach inwestycji. Jego uzupełnieniem jest tzw. ślepy kosztorys. Ten z kolei można przekazać kilku firmom budowlanym, które wycenią budowę domu i poszczególne etapy inwestycji. Dzięki temu poznamy najlepszą ofertę i będziemy mogli porównać, na których etapach można dodatkowo zaoszczędzić.

Kolejnym czynnikiem, który oddziałuje na wielkość całkowitych kosztów budowy, jest sposób prowadzenia inwestycji. Można swój dom budować w tzw. systemie zleconym — z wynajęciem ekipy remontowo-budowlanej. Taniej wyniesie nas wynajęcie ekipy, której zlecimy od razu kilka prac — wtedy policzą za swoją pracę hurtowo. Najdrożej zapłacimy, jeśli do każdego etapu budowy będziemy wzywać oddzielną ekipę lub fachowca.

Jednak chcąc zmniejszyć wydatki, inwestor może poprowadzić inwestycję w sposób gospodarczy. To rozwiązanie jest tańsze, ale wymaga większego zaangażowania, także innych członków rodziny, bo w tej sytuacji to inwestor bierze na siebie ciężar organizacji budowy, kupna materiałów, a także wykonania większości prac. Na czym można zaoszczędzić angażując swój własny wkład? Na robociźnie za wykonanie wykopu pod ogrodzenie, wykopu pod fundamenty, rozprowadzeniu elektryczności, ułożeniu paneli, płytek, gładzi i wykonaniu innych drobnych prac wykończeniowych. Warunek niezbędny: przynajmniej podstawowe umiejętności w tym zakresie. Do niektórych prac będzie też potrzebny dodatkowy sprzęt. Możesz go wypożyczyć, np. od firm budowlanych. Choćby wypożyczenie małej koparki do wykopania fundamentów to koszt w granicach 300 zł za 2-3 dni.

Sam zakup materiałów może sprawić trudność, szczególnie kiedy kierujemy się wyłącznie ceną i chcemy to robić samodzielnie. Warunkiem niezbędnym tej samodzielności jest posiadanie sklepu, w który nabędziemy naprawdę wszystko — od skomplikowanej masy termoizolacyjnej, poprzez wełnę do uszczelniania poddasza, aż po farbę w ulubionym kolorze i stolarski ołówek. Drugi warunek to jeden konkretny sprzedawca-doradca z całego zespołu — musi szybko i dokładnie poznać nasze potrzeby, szczerze i otwarcie radzić przy wyborze materiałów, no i dać dobry rabat. Generalna zasada brzmi: nie oszczędzajmy na jakości! Kupujemy więc atestowane produkty, bo one zapewnią dłuższą trwałość naszego domu. Oszczędności na niskiej jakości materiałach budowlanych to czyste pozory: materiały zaczną się szybko zużywać i trzeba będzie poświęcać dodatkowe środki finansowe na ciągłe remonty.
Magdalena Maria Bukowiecka