Bogu ducha oddawam nie smęce sie wiele

2023-11-01 10:38:51(ost. akt: 2023-11-02 23:06:19)

Autor zdjęcia: Igor Hrywna

Wały, Wilamowo, Wilkasy. Co łączy te trzy mazurskie wsie? To, że na tamtejszych cmentarzach zachowały się nagrobki z polskimi napisami.
W Wilamowie koło Rozóg (powiat szczycieński) zachowały się aż 4 groby z polskimi napisami. Dlaczego aż? Bo to więcej niż na całych pozostałych Mazurach razem wziętych.
Napisy są krótkie: „Tu w Bogu odpoziwa moia kochana matka i moja kochana zona Wilhelmmine Chudaska urodzona Zokolowa” czy „Tu w Bogu odpocziwa Maria Sadlowski urodzona Bialowons urodzila sie 02 juli 1839 umerla 3 go juli 1888”.)


Inaczej jest w podnidzickich Wałach, gdzie zachowała się piękna inskrypcja na krzyżu:

„Tu w Bogu odpociwa Christoph Pukrop z wałow urodzoni dna 21 Scirna 1819 umarł dna 18 Listopata 1883
Juz sie zwami roztawam mili Przyiacele
Bogu ducha oddawam nie smęce sie wiele
Proznec to narzekanie cało zemnie pudze
lec kedy zmartwech wztanie Jak Słonie windze”

W Wilkasach koło Giżycka zachowały się dwa kamienne nagrobki. Spoczywają tam Samuel Magiera (1808-1863) i jego córka(?) Henrietta Magiera (1833-1866). Magiera raczej nie był Mazurem, bo to nazwisko w dzisiejszych czasach występuje najczęściej w Rybniku i Krakowie.

Na nagrobku Samuela wykuto "I opociwai w Panu Bogu". Może "opocivai" lub "odpocivai". Taki napis widnieje z jednej strony kamienia. Na drugiej wyryto imię i nazwisko z datami 1808-1863.
Obok znajduje się jeszcze jeden, "polski" grób: Henrietty Magiera (1833-1866). Przy jej nazwisku widnieje słowo "ur(odzona)" zamiast niemieckiego "geb(oren)". Pod nazwiskiem ocalały fragmenty jakiegoś wyrazu: może "Jezu". Być może to córka Samuela.