BUDRY – GMINA, KTÓRA INWESTUJE

Jak wynika z badania zrealizowanego na potrzeby konferencji „BGK dla JST”, wśród polskich gmin i miast możemy wyróżnić trzy grupy jednostek o podobnych charakterystykach. Pierwsza grupa obejmuje samorządy najbardziej zamożne, cechujące się dobrą jakością infrastruktury, ale rozwijające się najwolniej. Druga zidentyfikowana grupa jest najliczniejsza i najlepiej oddaje ogólną charakterystykę całej populacji – znajduje się niejako pomiędzy dwoma grupami skrajnymi. Trzecia grupa to gminy najbiedniejsze, z najtrudniejszą sytuacją demograficzną, ale rozwijające się za to najszybciej. Intensywność inwestycyjna w gminach z tej grupy jest zwykle wysoka – nowe drogi i wodociągi mają powstrzymać mieszkańców przed emigracją.

Ta prawidłowość zachodzi również w przypadku samorządów znajdujących się w województwie warmińsko-mazurskim. Ogólnie gminy z województwa warmińsko-mazurskiego, znanego przecież jako „zielone płuca Polski”, wyróżniają się na tle podobnych podmiotów z innych regionów wyższą lesistością i wyższym udziałem obszarów prawnie chronionych, a także niską gęstością zaludnienia. Na obszarze rozciągającym się między Braniewem, Oleckiem i Działdowem znajdziemy jednak gminy wiejskie, które są pokryte lasami w dwóch trzecich, i takie, które są niemal pozbawione obszarów leśnych. Znajdziemy tam gminy o średnim przyroście naturalnym w ostatnich pięciu latach równym +8 (w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców), jak i takie, w których przyrost wynosił -8. W województwie warmińsko-mazurskim są samorządy, w których ogólne saldo migracji wynosiło w ostatnich latach średnio +55, oraz takie, gdzie było ono równe -13. Liczba osób w wieku 65 lat i więcej przypadających na 100 mieszkańców w wieku 15-64 lat wynosiła 14 w gminie wiejskiej Stawiguda, a w gminie Banie Mazurskie, położonej 150 km dalej, była ona już ponaddwukrotnie wyższa.

Samorządy leżące w tym samym regionie często mierzą się z zupełnie odmiennymi wyzwaniami. Może to wynikać z różnych zasobów, którymi dysponują, oraz różnych preferencji społecznych mieszkańców. Wystarczy spojrzeć na zróżnicowanie projektów realizowanych przez samorządy z województwa warmińsko-mazurskiego ze środków pozyskanych w ramach Programu Inwestycji Strategicznych. Gminy, które mają ten sam status prawny, są zamieszkane przez podobną liczbę mieszkańców, a często nawet ze sobą graniczą, wykorzystywały dotacje na bardzo różne cele. Priorytetowe potrzeby poszczególnych samorządów i ich skala okazują się w praktyce bardzo różne, a co za tym idzie – wymagają indywidualnego podejścia.
BGK wspiera samorządy w całej Polsce, ale przede wszystkim od lat śledzi ich sytuację i analizuje potrzeby, by jak najlepiej dobierać skuteczne rozwiązania finansowe. Zależy nam, by być partnerem, nie tylko dostawcą kapitału. Naszą wiedzę, zdobytą w oparciu o analizę danych, zawsze weryfikujemy w rozmowach z samorządowcami z poszczególnych regionów. W tym przypadku wnioski są spójne: samorządy są zróżnicowane, dlatego istotne jest, aby traktować je indywidualnie, wsłuchiwać się w ich potrzeby i zostawiać im możliwie dużo swobody w decydowaniu o kierunkach rozwoju. — mówi Adam Piłat Menedżer Zespołu Analiz Strategicznych i Programowych

Anna Podsiad
Zespół Analiz Strategicznych i Programowych
Bank Gospodarstwa Krajowego

Tekst powstał przy współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Niniejszy materiał nie stanowi oferty w rozumieniu Kodeksu cywilnego.