Pomnik ku czci SS Galizien na największym cmentarzu ukraińskim w Kanadzie

Pomnik ku czci 14. Dywizji Grenadierów Waffen SS (SS Galizien) znajduje się na terenie West Oak Memorial Gardens w Oakville w prowincji Ontario na największym ukraińskim cmentarzu w Kanadzie.

Przeciwko pomnikowi oddającemu hołd zbrodniczej formacji protestowano już wcześniej, ale po skandalu w kanadyjskiej Izbie Gmin, gdzie uhonorowano 98-letniego Jarosława Hunkę, członka SS Galizien, uwaga mediów ponownie skupiła się na monumencie.

Zarówno burmistrz Oakville Rob Burton, jak i kanadyjscy politycy wzywali do usunięcia pomnika, na którym w czerwcu 2020 r. pojawił się napis "nazistowski pomnik wojenny". Jednak jak uzasadniał burmistrz, jego uprawnienia nie pozwalały mu na działania na prywatnym cmentarzu.

W cytowanym przez portal CP24 oświadczeniu kanadyjska organizacja Przyjaciele Centrum Szymona Wiesenthala (FSWC) podkreśliła swój długotrwały sprzeciw wobec obecności "pomników i miejsc pamięci nazistowskich kolaborantów" zaznaczając, że na takie monumenty "nie ma miejsca w naszym społeczeństwie" i stanowią one "obrazą pamięci o Holokauście".

"Reakcja na ostatnie wydarzenia w Izbie Gmin wyraźnie pokazuje, że Kanadyjczycy nie są zainteresowani byciem kojarzonym z tą historią i że na takie pomniki nie ma miejsca w naszym społeczeństwie" – stwierdził Dan Panneton z FSWC.

Obecność pomnika na cmentarzu w Oakville została skrytykowana również przez organizację żydowską B'nai Brith Canada. "To haniebne, że niektórzy ponownie próbują usprawiedliwić gloryfikację jednostki Waffen SS poprzez pomnik na cmentarzu w Oakville" – napisał w oświadczeniu cytowanym przez CP24 dyrektor generalny B'nai Brith Canada Michael Mostyn.

Jego organizacja "jest od lat bezpośrednio zaangażowana w tę sprawę i jest niezwykle rozczarowana, że pomimo zapewnień złożonych społeczności żydowskiej, nic się nie zmieniło".

Jak podkreśla portal, już prawie 850 osób podpisało się tego lata pod petycją wzywającą do usunięcia pomnika.

We wtorek spiker Izby Gmin Anthony Rota ogłosił swoją rezygnację z urzędu, do czego wcześniej wzywała go także FSWC, która realizuje w tym kraju zadania Centrum Szymona Wiesenthala, żydowskiej organizacji walczącej o prawa człowieka i kultywującej pamięć o Holokauście.

Rota ustąpił pod naciskiem krajowej i zagranicznej opinii publicznej po tym, gdy uhonorował Jarosława Hunkę, weterana składającej się z ukraińskich ochotników 14. Dywizji Grenadierów Waffen SS. Kanadyjski parlament zgotował Hunce owację na stojąco. Na sali obecny był m.in. prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i premier Kanady Justin Trudeau. (PAP)