To po prostu trzeba zobaczyć

Jaka jest Kortosfera, co kryje w swoich murach na 5 kondygnacjach? Spędziłem tam nieco ponad godzinę. Trwały jeszcze ostatnie przygotowania, w tym w laboratoriach, toteż nie badałem, nie smakowałem, ale oglądem, dotykałem. Moim przewodnikiem był Mateusz Pikuliński, kierownik Kortosfery.

Od ziemi po kosmos
Przestrzeń wystawiennicza zajmuje powierzchnię prawie 1700 metrów kwadratowych. A ekspozycja to 140 eksponatów zaaranżowanych tematycznie. Wśród nich od razu rzuca się w oczy 15-metrowe wahadło Foucaulta, które zajmuje 3 piętra budynku i demonstruje ruch obrotowy Ziemi wokół własnej osi. Takich atrakcji jest dużo więcej, bo na każdej z 5 kondygnacji są wystawy na inny temat — od ziemi po gwiazdy. Kortosfera jest integralną częścią UWM, toteż — jak tłumaczy kierownik Pikuliński — oscyluje tematycznie wokół zagadnień związanych z działalnością naukową uniwersytetu.

Na parterze rozciąga się „Podziemne królestwo ”, czyli ekspozycja poświęcona glebie. Na pierwszym piętrze znajduje się wystawa „Sieję, więc jestem”, która przedstawia w ciekawy, nowatorski sposób uprawę roślin, hodowlę zwierząt i produkcje żywności — w przeszłości i współcześnie. Na drugim piętrze zlokalizowany jest dział „Człowiek, istota jedząca”. Tu dowiemy się wszystkiego na temat budowy układu pokarmowego i wpływu diety na nasze życie. Na drugim piętrze jest również laboratorium wysokich energii z cewką Tesli, generującą wyładowania atmosferyczne oraz generatorem van de Graaffa, emitującym iskrę elektryczną o długości do kilku metrów. I tu naprawdę aż iskrzy.

Trzecie piętro zajmuje wystawa „Jak wyżywić przyszłość”, która opowiada o tym, jakie kluczowe wyzwania czekają rolnictwo przyszłości.
Najwyższe piętro zarezerwowane jest dla najmłodszych w wieku
2-6 lat. Tu dzieci stają się młodymi odkrywcami kosmosu i w formie zabawowej poznają astronomię i podstawowe zjawiska fizyczne.
Kortosfera to nie tylko nowoczesna, interaktywna ekspozycja stała, ale także specjalistyczne laboratoria (biologiczne oraz żywności), pracownia mikroskopowa i sale do pokazów naukowych.

Tu eksponaty żyją
Jest też jedna rzecz, która łączy wszystkie wystawy o jakże różnej tematyce. Tu eksponaty żyją, są interaktywne. Wręcz trzeba ich dotykać, naciskać, a nawet wąchać, jak lawendę czy inne zapachy wydobywające się ze specjalnych dozowników. Tu trzeba usiąść w symulatorze ciągnika i orać, siać, a potem pójść wydoić krowę. Tu trzeba chwycić za dźwignię i pociągnąć, żeby zobaczyć, ile wody potrzebują rośliny do życia. Odważni mogą zajrzeć endoskopem do ludzkiego przełyku. I tak jest ze wszystkimi eksponatami i to jest wspaniałe w Kortosferze.
Czy nasze centrum to będzie takie drugie Centrum Nauki Kopernik? Swoją drogą, gdyby nie to, że nazwa Kopernik została już zarezerwowana, to pewnie olsztyńskie centrum nosiłoby imię wielkiego astronoma, bo przecież to w naszym regionie Kopernik dokonał swoich największych odkryć. Najkrótsza odpowiedź brzmi nie, bo centrum Kopernik jest jedyne w swoim rodzaju i Kortosfera jest jedyna w swoim charakterze.

Wyszedłem stamtąd z jedną myślą, która, sądzę, że dobrze oddaje to, co zobaczyłem i jakie zrobiła na mnie wrażenie Kortosfera. Otóż już wiem, gdzie w najbliższym czasie zabiorę moje wnuki na wycieczkę, a przy okazji sam jeszcze czegoś się dowiem.
Andrzej Mielnicki.

O Funduszach Europejskich dla Warmii i Mazur przeczytasz na stronie www.funduszeeuropejskie.warmia.mazury.pl