UE/ Źródła: Polska przedstawiła w Brukseli szacunki dot. inwestycji niezbędnych dla wywozu ukraińskiego zboża na globalne rynki; to ok. 1 mld euro

Wraz z wycofaniem się Rosji w lipcu z porozumienia dot. eksportu ukraińskich produktów rolnych przez Morze Czarne oraz atakami na ukraińską infrastrukturę eksportową - nie tylko na porty czarnomorskie, ale także porty naddunajskie na granicy z Rumunią - w UE powróciła dyskusja o tym, jak zapewnić wywóz ukraińskiego zboża na globalne rynki.

Część tego eksportu trafia tam tranzytem przez granicę polsko-ukraińską, jednak aby zwiększyć wolumen w obliczu blokady przez Rosję trasy przez Morze Czarne potrzebne są inwestycje infrastrukturalne.

Środki unijne na ten cel już kilka miesięcy temu zapowiadała szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Nie zaprezentowała jednak konkretów. Jak dowiedziała się PAP, Polska w reakcji na działania Rosji przedstawiła unijnym dyplomatom i urzędnikom szczegółowe wyliczenia niezbędnych inwestycji.

Z dokumentów, jakie wiedziała PAP wynika, że ok. 500 mln euro jest potrzebnych na rozbudowę terminali granicznych dla dużych samochodów ciężarowych (Dorohusk-Jagodzin, Hrebenne-Rawa Ruska, Korczowa-Krakowiec) oraz infrastruktury kolejowej w Przemyślu. Polska te inwestycje uznaje za priorytetowe.

Pozostałe ponad 500 mln euro miałoby trafić na m.in. modernizację kolejowych przejść granicznych Polski z Ukrainą, budowę terminali dla samochodów ciężarowych oraz budowę infrastruktury kontroli ruchu towarowego na granicy.

Informacje te w rozmowie z PAP potwierdził Stały Przedstawiciel Polski przy UE Andrzej Sadoś.

„Od 1,5 roku chcemy zwiększyć tranzyt ukraińskiego zboża do państw trzecich, szczególnie do Afryki. Do tego jednak potrzebne są inwestycje i powtarzamy nasze konkretne wnioski do Komisji, żeby zwiększyć przepustowość infrastruktury" - powiedział PAP.

Sadoś pod koniec lipca na spotkaniu ambasadorów państw członkowskich przy UE w Brukseli miał podkreślać, że globalne bezpieczeństwo żywnościowe wymaga ułatwienia eksportu ukraińskich produktów do krajów trzecich i Polska to robi. Wskazywał, że w maju i czerwcu Polska odnotowała rekordowe wielkości tranzytu – w czerwcu 2023 r. tranzyt pszenicy i kukurydzy wyniósł łącznie ponad 260 tys. ton., a to ponad dwukrotnie w porównaniu z ilościami tranzytowanymi w marcu 2023 r. (120 tys. ton pszenicy i kukurydzy).

Polski dyplomata, w obliczu wycofania się Rosji z umowy dot. Morza Czarnego i późniejszych ataków na ukraińską infrastrukturę eksportową, apelował jednocześnie o działania ze strony instytucji unijnych. Chodzi o wsparcie w inwestycje infrastrukturalne.

Polska – jak informował - w tym kontekście nadal wspiera wszelkie działania mające na celu poprawę funkcjonowania tzw. korytarzy solidarności. Jak przykład podał m.in. zainwestowanie około 63 mln euro, głównie ze środków krajowych, w poprawę infrastruktury kolejowej zlokalizowanej na przejściach granicznych.

Po wycofaniu się z umowy zbożowej, gwarantującej bezpieczny transport produktów rolnych przez Morze Czarne, Rosja wielokrotnie ostrzelała ukraińską infrastrukturę portową nad Morzem Czarnym - poinformował ukraiński resort dyplomacji na platformie X (dawniej - Twitter).

Z przytoczonych w tweecie danych wynika też, że zniszczono 26 obiektów infrastruktury portowej oraz pięć statków transportujących zboże i inne produkty rolne.

17 lipca Rosja wycofały się z dwóch „lustrzanych” umów, zawartych przez Ukrainę i Rosję z Turcją i ONZ w lipcu ubiegłego roku. Po wymówieniu umowy rosyjskie wojsko zintensyfikowało ostrzał nadbrzeżnych miejscowości niszcząc cele cywilne, infrastrukturę portową, zabytki kultury etc.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)