Różaniec artystyczny

2023-04-26 12:00:00(ost. akt: 2023-04-26 23:15:16)

Autor zdjęcia: Kanał na Youtube ks. Zbigniewa Stępniaka

Modlitwa może mieć różnoraki charakter. Coraz częściej i chętniej sięgamy do takich form modlenia się, które połączone są ze słuchaniem pięknej muzyki czy też pieśni, pamiętając, że piękno zbawia świat. Wierzący mogą przecież kontaktować się z Bogiem także przez muzykę. Muzyka religijna lub pieśni religijne, czy też po prostu wyśpiewanie modlitwy może szybciej dotrzeć do osób wrażliwych, które cenią piękno muzyki, a także pomóc im na drodze poszukiwań Boga.
Modlitwa, która jest wyśpiewana, w przepiękny sposób oddaje chwałę Bogu. Wierzący artyści niejako w ziemskiej liturgii czy w modlitwie zanurzonej w muzyce łączą się z chórami aniołów i świętych w niebie, pragnąc, aby to, co wychodzi z ludzkich rąk i ust, oddawało uwielbienie Bogu, a innych prowadziło do radości z uczestnictwa w tajemnicach wiary. Dlatego warto zwrócić uwagę na album pt. „Różaniec artystyczny z rozważaniami św. Jana Pawła II”, który w ostatnim czasie pojawił się na platformach streamingowych, m.in. na YouTube, Spotify, zwłaszcza że solista pochodzi z Olsztyna i jest naszym regionalnym dobrem w świecie muzyki polskiej i nie tylko. Nagranie ma charakter muzyczno-modlitewny. Wykonawcami są właśnie ks. prof. Zbigniew Stępniak – solista-bas, Rafał Sulima – organy, Tomasz Witek – trąbka oraz Mateusz Smaczny – recytacje.
Koncepcja wydawnictwa przyjęła formę różańca śpiewanego. Modlitwę różańcową tworzą: „Skład Apostolski” (Wierzę w Boga), „Ojcze nasz”, „Zdrowaś Maryjo” i „Chwała Ojcu”, powtarzane cyklicznie w ściśle określonym schemacie. Tak też skonstruowane jest nagranie, którego trzon stanowią pieśni skomponowane do wymienionych modlitw przez różnych kompozytorów i śpiewane przez ks. Zbigniewa Stępniaka w kilku językach: polskim, łacińskim, niemieckim, francuskim i hiszpańskim. Artyści – solista i towarzyszący mu muzycy, wykonują kolejno: „Ojcze nasz”, trzy razy „Zdrowaś Maryjo” (Ave Maria), „Chwała Ojcu” (Gloria Patri), następnie jest prezentowana kompozycja organowa współczesnego kompozytora Piotra Grinholca pt. „Intrada”, w której pojawiają się motywy średniowiecznej polskiej pieśni religijnej „Bogurodzicy”. Po utworze instrumentalnym – jedna tajemnica Różańca: „Ojcze nasz” (Vater unser), dziesięć razy „Zdrowaś Maryjo” (Ave Maria) i „Chwała Ojcu” (Gloria Patri).

Doborowe towarzystwo

Z pewnością warto w kilku zdaniach przybliżyć sylwetki twórców tego znakomitego i oryginalnego dzieła. Solista ks. Zbigniew Stępniak (bas, basso-profondo) polski śpiewak i muzykolog zdobywał swoje różnorodne umiejętności na kilku uczelniach, między innymi jest absolwentem Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, stopień doktora habilitowanego otrzymał na Wydziale Wokalno-Aktorskim Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu. Pracuje na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie na stanowisku profesora Instytutu Muzyki, będąc także znakomitym i lubianym pedagogiem. Trzeba dodać, że prof. Stępniak koncertuje nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach Europy (Szwajcaria, Niemcy, Białoruś, Rosja, Czechy, Łotwa, Kazachstan). W swoim repertuarze ma utwory kompozytorów od renesansu do współczesności: operowe arie basowe, pieśni, dzieła oratoryjno-kantatowe, szczególnie rzadko wykonywane kompozycje barokowe dla basso-profondo Rafał Sulima (organy) jest absolwentem Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego w Białymstoku, Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie w trzech specjalnościach: organów, muzyki liturgicznej, śpiewu solowego. Pracuje na stanowisku adiunkta tejże uczelni. Tomasz Witek (trąbka, flugelhorn) ukończył studia w białostockiej Filii Akademii Muzycznej Fryderyka Chopina. Jest trębaczem Opery i Filharmonii Podlaskiej. Mateusz Smaczny (aktor) jest absolwentem i wykładowcą białostockiej filii Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. Występuje głównie w Białostockim Teatrze Lalek.
Szczególną osobliwością przedstawianego przeze mnie nagrania jest prezentacja kompozycji „Ave Maria” wielu wybitnych twórców. Oprócz popularnych pieśni tego gatunku, czyli utworu Franza Schuberta (1797-1828) czy Charles’a Gounoda (1818-1893), jak „Ave Maria” napisana do Preludium C-dur Johanna Sebastiana Bacha (1685-1750), nagrano dzieła trzynastu innych kompozytorów, których z pewnością warto wymienić. Są to: szwajcarski kompozytor Johann Melchior Gletle (1626-1683), Francuzi François Benoist (1794-1878) i Camille Saint-Saëns (1835-1921), Węgier Ferenc Liszt (1811-1886), Belg César Franck (1822-1890), kompozytor z Liechtensteinu Joseph Gabriel Rheinberger (1839-1901), Austriak Anton Bruckner (1824-1896), Hubert Cuypers z Niderlandów (1873-1960), Argentyńczyk Astor Piazzolla (1921-1992), Włoch Richard Cocciante (ur. 1946), Kanadyjczyk Michel David Rondeau (ur. 1948), a także Polacy: Stanisław Moniuszko (1819-1872) i Michał Lorenc (ur. 1955). Warto nadmienić, że utwory M. Lorenca możemy usłyszeć w wielu filmach, w tym w popularnych serialach: „Ojciec Mateusz” i „Komisarz Alex”.
Pieśni, będące artystycznymi opracowaniami wymienionych powyżej modlitw, są przeplatane rozważaniami na temat różańca, sugestywnie i wyraziście prezentowanymi przez białostockiego aktora Mateusza Smacznego. Starannie dobrane fragmenty rozważań zostały zaczerpnięte z dokumentów i przemówień św. Jana Pawła II. Muzyczno-modlitewne nagranie ma także zdecydowanie edukacyjny charakter, ponieważ prezentuje rzadko wykonywane, a zarazem niezwykle cenne opracowania muzyczne znanych modlitw wykonywanych w różnych językach oraz przybliża nam nauczanie św. Jana Pawła II, co jest obecnie niezmiernie ważne, zwłaszcza w sytuacji podważania autorytetu jednego z największych Polaków.

Uświęcanie codzienności

Modlitewny charakter całego projektu w sposób wymowny podkreśla sposób wykonywania utworów – pieśni śpiewa niski bas, o wyjątkowo głębokim, dźwięcznym głosie, określanym jako basso-profondo. Niezwykła emocjonalność wykonania nadaje bardzo uduchowiony, laudacyjny ton prezentowanym utworom. Słuchacz ma wyjątkową sposobność wysłuchania i refleksji nad nauką św. Jana Pawła II na temat istoty modlitwy różańcowej, a w dalszej części – Tajemnic Światła, które, warto przypomnieć, zostały wprowadzone do użytku modlitewnego przez papieża Polaka.
Warta dostrzeżenia jest też grafika nagrań video – kopia cudownego obrazu Matki Bożej Gietrzwałdzkiej z sanktuarium na Warmii – jedynego miejsca w Polsce, gdzie zostały zatwierdzone przez Kościół objawienia Najświętszej Maryi Panny.
Zdecydowanie polecam wysłuchanie w całości zamieszczonej na platformach streamingowych tej pozycji muzyczno-modlitewnej, bowiem, jak wspomniałam wcześniej, tworzy ona swego rodzaju monolit – przepiękną modlitwę Artystów – Różaniec Artystyczny, który może stać się naszą osobistą modlitwą, zamieszczoną na playliście, tak jako to się stało w moim przypadku, uświęcając swoją codzienność. Słucham bowiem tego różańca, także jadąc samochodem, krzątając się w kuchni czy będąc na przechadzce.

Zdzisława Kobylińska