100-letnia Wanda Bortkiewicz otrzymała Nagrodę Honorową IPN Świadek Historii

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki wręczając Wandzie Bortkiewicz w środę w Ostródzie nagrodę powiedział, że "wydarzenie jest symboliczne, bo doświadczenia laureatki pokazują jej niezwykłe życie a nagroda jest symbolem uznania, za tę drogę którą pani Wanda Bortkiewicz wciąż podąża".

— Pani Wanda jest osobą wciąż aktywną. Jej serce bije dla Polski. Gdy widzi się w osobie stuletniej takie przekonanie, że ta droga, którą przeszła w czasach drugiej wojny światowej i po roku 1945 była właściwa, to chce się dla Polski pracować. Nagroda to wyraz wielkiego szacunku dla osoby, która jest nie tylko świadkiem historii ale uczestnikiem wydarzeń — powiedział prezes IPN Nawrocki.

Wyjaśnił, że "Świadek Historii jest nie tylko nagrodą przeznaczoną dla tych którzy przeżyli wydarzenia historyczne i świadczą o nich w XXI wieku ale także dla tych, którzy gotowi są dziś pielęgnować historię Polski".

— W tym korpusie odznaczonych są działacze społeczni, samorządowi, którzy mimo że nie brali udziału w wydarzeniach historycznych, to swoje życie poświęcają opowieści prawdy historycznej. Laureatami są oczywiście także ci, którzy przeżyli i którzy świadczą. Spoczywa na nich dużo brzemię odpowiedzialności, bowiem świadczą o świecie, którego już nie ma. Mówią o świecie, który został zniszczony w wyniku systemów totalitarnych i upominają się o ofiary systemów totalitarnych — podkreślił dr Karol Nawrocki.

Wanda Bortkiewicz, z domu Czyżewska, ps. "Basia", "Barbara Zakrzewska", urodziła się 26 sierpnia 1923 r. w rodzinie ziemiańskiej na Wileńszczyźnie. W czasie wojny była sanitariuszką pierwszego oddziału partyzanckiego powstałego na Wileńszczyźnie pod dowództwem por. Antoniego Burzyńskiego "Kmicica".

Po wojnie osiedliła się w Morągu, nawiązała kontakt ze znajomymi partyzantami wileńskimi – żołnierzami por. "Kmicica" i mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki" i została łączniczką. Aresztowana w 1946 r., została oskarżona o przynależność "do nielegalnej organizacji Armii Krajowej" – oddziału mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki" oraz o "dokonywanie napadów na żołnierzy Armii Czerwonej i Ludowego Wojska Polskiego".

Mimo brutalnego śledztwa nie przyznała się. Wyszła na wolność w maju 1947 r.

Po wyjściu z więzienia ukończyła szkołę dla pielęgniarek i położnych w Białymstoku. W 1950 roku wyszła za mąż za lekarza – Ludwika Bortkiewicza, z którym wychowała czworo dzieci. W 1985 roku pani Wanda Bortkiewicz nawiązała pierwsze kontakty z dawnymi przyjaciółmi od "Kmicica" i "Łupaszki" i utrzymywała je przez wiele lat. (PAP)

autor: Agnieszka Libudzka