Jezioro Długie, czyli ścieki, które stały się atrakcją turystyczną?

W latach 50. ubiegłego wieku Jezioro Długie było odbiornikiem ścieków opadowych i bytowo gospodarczych z dzielnicy mieszkaniowej, powstałej na jego zachodnim brzegu. W ciągu 20 lat wprowadzono do j. Długiego 1,5 raza więcej ścieków niż jego objętość. Efekty były dramatyczne.

Kompletne zniszczenie

W latach 70. jezioro Długie było jednym z najbardziej zanieczyszczonych w kraju. Według badań prof. Heleny Gawrońskiej z Katedry Inżynierii Ochrony Wód, Wydziału Nauk o Środowisku UWM, wody w jeziorze Długim w latach 70. były rozcieńczonymi ściekami, "warstwy przydenne wód wypełniał zamiast tlenu siarkowodór, a jego poziom nieustannie się wznosił"

Jak naprawić jezioro?

Znaczną poprawę jakości wody można było uzyskać wyłącznie po wdrożeniu odpowiednich technik rekultywacyjnych. By sprostać tej katastrofie powstał zespół naukowców pod kierunkiem Prof. Heleny Gawrońskiej i Prof. Konstantego Lossowa z Katedry Inżynierii Ochrony Wód, Wydziału Nauk o Środowisku.

Użyto wielu metod, a pierwsza z nich trwała 10 lat. Wpierw zastosowano sztuczne napowietrzanie z destratyfikacją termiczną. Następnie etapami wprowadzano kolejne kroki, takie jak metodę inaktywacji fosforu oraz "chemioterapię".

Zespół naukowców zdecydował się użyć także chemicznej metody oczyszczania. Zalecono dodania do wód polichlorku glinu - związku wiążącego zawarty w osadzie dennym fosfor. Według badań prof. Gawrońską i Lossowa jeszcze na początku XXI wieku jezioro Długie miało w sobie nadwyżkę fosforu. Winne temu były ów osady denne, które kumulowały w sobie zanieczyszczenia przez ponad 20 lat.

Sukces naukowców z UWM

Po długotrwałej walce, jezioro Długie stało się jednym z niewielu zbiorników na świecie, które może cieszyć się długotrwałą i znaczącą poprawą jakości wód. Warunki środowiskowe w jeziorze są obecnie określane jako bardzo dobre i stabilne, co potwierdzają badania hydrobiologiczne.

Walka trwająca pokolenia

Oczyszczanie jeziora Długiego to proces, który trwał dziesięciolecia. Pierwsi ratownicy olsztyńskiego jeziora, Prof. Gawrońska i Lossow są już na emeryturze. Aktualnie jezioro jest pod opieką ich uczniów, obecnie naukowców z Katedry Inżynierii Ochrony Wód i Mikrobiologii Środowiskowej na Wydziale Geoinżynierii UWM.