Atopowe zapalenie skóry — jedna z najczęstszych chorób dermatologicznych
2023-03-12 16:12:33(ost. akt: 2023-03-12 16:17:07)
Artykuł
sponsorowany
Skóra w organizmie człowieka to największy narząd pełniący wiele ważnych funkcji. Zalicza się do nich ochrona przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, np. promieniowaniem, mrozem czy wiatrem. Ponadto skóra jest barierą przed wnikaniem mikroorganizmów, drobnoustrojów czy też alergenów do wnętrza organizmu. Jednak zdarza się, że mechanizm ten zostaje zaburzony. Wówczas dysfunkcja objawia się swędzeniem, pieczeniem naskórka, co zazwyczaj świadczy o dermatozie, np. atopowym zapaleniu skóry. Schorzenie to należy do najczęściej występujących chorób skóry, które w sporym stopniu wpływają na codzienne funkcjonowanie wielu osób. W przypadku wystąpienia objawów AZS warto jak najszybciej udać się na wizytę do lekarza. Na czym polegają diagnoza i leczenie egzemy?
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry stanowi przykład jednej z najczęstszych chorób skóry. To zapalne, niezakaźne schorzenie ma charakter nawrotowy oraz przejściowy. AZS najczęściej związane jest z nadwrażliwością miejscową na daną substancję, np. kurz czy niektóre pokarmy. Warto również pamiętać, że do rozwinięcia atopowego zapalenia skóry w typowej postaci dochodzi zazwyczaj w ciągu początkowych kilku miesięcy życia. Do samoistnego ustąpienia choroby dochodzi około 5. roku życia, jednak coraz częściej zdarza się, że następuje nawrót AZS w wieku dorosłym.
Przyczyny atopowego zapalenia skóry
Do tej pory nie poznano dokładnej etiologii rozwoju zmian atopowego zapalenia skóry. Wskazuje się jednak trzy najbardziej prawdopodobne przyczyny:
• Osobnicza tendencja do nadwrażliwości związana z kontaktem ze specyficznymi substancjami (alergenami). Są one obecne, np. w ubraniach, środkach do prania, czy powietrzu.
• Czynniki genetyczne – istnieje silny związek między wystąpienie atopii u rodziców a pojawieniem się atopowego zapalenia skóry u dzieci.
• Dysfunkcje funkcjonowania układu immunologicznego skóry – związane jest to z przewagą czynników, które pobudzają procesy zapalne (tzw. cytokiny prozapalne) nad czynnikami przyczyniającymi się do ograniczenia tych procesów.
• Czynniki genetyczne – istnieje silny związek między wystąpienie atopii u rodziców a pojawieniem się atopowego zapalenia skóry u dzieci.
• Dysfunkcje funkcjonowania układu immunologicznego skóry – związane jest to z przewagą czynników, które pobudzają procesy zapalne (tzw. cytokiny prozapalne) nad czynnikami przyczyniającymi się do ograniczenia tych procesów.
Atopowe zapalenie skóry — najczęstsze objawy
Głównym objawem atopowego zapalenia skóry jest świąd skóry, który ulega nasileniu zwłaszcza wieczorem i w nocy. Ponadto w przebiegu choroby na skórze dochodzi do pojawienia się zmian w postaci:
• grudek;
• sączących ranek;
• zaczerwienień;
• pęcherzyków.
• sączących ranek;
• zaczerwienień;
• pęcherzyków.
Oczywiście należy pamiętać, że umiejscowienie oraz wygląd zmian skórnych w przebiegu AZS zależy nie tylko od wieku, ale i aktywności schorzenia, stąd wyróżnia się trzy postaci choroby: niemowlęcą, dziecięcą oraz dorosłą.
Jakie czynniki zaostrzają AZS?
Istotną rolę w rozwoju AZS mają czynniki środowiskowe określane mianem czynników wyzwalających. Wśród nich można wyróżnić:
• alergeny powietrznopochodne (np. alergeny pyłków roślin, pochodzenia zwierzęcego, bakteryjnego lub grzybiczego oraz roztocza kurzu domowego);
• alergeny pokarmowe (np. mleko krowie, jajo kurze);
• zanieczyszczenia środowiskowe;
• czynniki hormonalne (ciąża, menopauza, miesiączka);
• warunki klimatyczne;
• czynniki psychosomatyczne (stres).
• alergeny pokarmowe (np. mleko krowie, jajo kurze);
• zanieczyszczenia środowiskowe;
• czynniki hormonalne (ciąża, menopauza, miesiączka);
• warunki klimatyczne;
• czynniki psychosomatyczne (stres).
Diagnoza atopowego zapalenia skóry
Pacjenci zamieszkujący teren województwa warmińsko-mazurskiego po zauważeniu niepokojących zmian na skórze powinni jak najszybciej udać się do centrum medycznego w Olsztynie, aby porozmawiać z lekarzem i poddać się dokładnej diagnostyce. W diagnozowaniu atopowego zapalenia skóry z pewnością pomoże dermatolog w Olsztynie. Na konsultacji lekarskiej w pierwszej kolejności specjalista przeprowadza wywiad z pacjentem i przygląda się zmianom skórnym.
Bardzo często lekarze zlecają wykonanie dodatkowych badań, np.:
Bardzo często lekarze zlecają wykonanie dodatkowych badań, np.:
● testów skórnych i płatkowych;
● oznaczenia poziomu ogólnego IgE;
● oznaczenia poziomu specyficznego IgE.
● oznaczenia poziomu ogólnego IgE;
● oznaczenia poziomu specyficznego IgE.
W przypadku podejrzenia, że dana zmiana wywołana jest przez kontakt z alergenem, dermatolog może zalecić testy skórne z alergenami wziewnymi bądź pokarmowymi. Co więcej, gdy istnieją wątpliwości co do rozpoznania, lekarz może zdecydować się na pobranie biopsji skóry, by dokładnie obejrzeć jej fragment pod mikroskopem. Stanowi to pomoc w wykluczeniu innych schorzeń.
Leczenie atopowego zapalenia skóry
Podstawą leczenia AZS jest prawidłowa diagnoza postawiona przez dermatologa. Leczenie atopowego zapalenia skóry nie jest łatwe ze względu na przewlekły charakter i wieloczynnikową patogenezę schorzenia. Terapia polega głównie na leczeniu objawowym, przeciwzapalnym i wzmacniającym uszkodzoną naturalną warstwę skóry. Leczenie AZS składa się z profilaktyki, leczenia miejscowego oraz ogólnego i stosowania fototerapii. Oczywiście warto pamiętać, że dobór terapii zależy od stopnia nasilenia zmian chorobowych oraz wieku pacjenta. Właściwą metodę leczenia dobiera lekarz dermatolog. Terapia obejmuje zastosowanie leków:
• przeciwhistaminowych,
• immunosupresyjnych;
• w niektórych przypadkach leków przeciwwirusowych oraz antybiotyków.
• immunosupresyjnych;
• w niektórych przypadkach leków przeciwwirusowych oraz antybiotyków.
Pielęgnacja skóry atopowej
Dermatolodzy podkreślają, iż właściwa pielęgnacja jest podstawą leczenia atopowego zapalenia skóry. Za charakterystyczną cechę skóry atopowej uznaje się znaczna suchość, co jest związane z defektem funkcjonowania bariery skórnej, a tym samym ze zwiększoną przez naskórkową utratą wody. W tym przypadku istotne jest więc regularne stosowanie odpowiednich dermokosmetyków o właściwościach nawilżających i natłuszczających — emolientów. Zazwyczaj pozwalają one odtworzyć oraz wzmocnić prawidłowe funkcjonowanie bariery skórnej. Przeprowadzanie zabiegów pielęgnacyjnych stanowi pomoc zarówno w fazie zaostrzenia zmian skórnych, jak i w trakcie remisji. Wybór odpowiedniego emolientu warto skonsultować z lekarzem dermatologiem.
Bibliografia:
1. Woldan-Tambor A., Zawilska J., Atopowe zapalenie skóry (AZS) – problem XXI wieku, https://www.ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2009/11-2009/08%20%20AZS.pdf (dostęp online: 25.02.2023)
2. Silny W., Czarnecka-Operacz M., Gliński W., Samochocki Z., Jenerowicz D.,Atopowe zapalenie skóry – współczesne poglądy na patomechanizm oraz metody postępowania diagnostyczno-leczniczego. Stanowisko grupy specjalistów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, https://ppm.edu.pl/docstore/download/WUMcf8f2c8d8ef64bff984eaf40c72f5ff0/5eeaf9a7-be6a-4e19-839b-e84c161a50a2-wcag.pdf (dostęp online: 25.02.2023)
2. Silny W., Czarnecka-Operacz M., Gliński W., Samochocki Z., Jenerowicz D.,Atopowe zapalenie skóry – współczesne poglądy na patomechanizm oraz metody postępowania diagnostyczno-leczniczego. Stanowisko grupy specjalistów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, https://ppm.edu.pl/docstore/download/WUMcf8f2c8d8ef64bff984eaf40c72f5ff0/5eeaf9a7-be6a-4e19-839b-e84c161a50a2-wcag.pdf (dostęp online: 25.02.2023)
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zaloguj się lub wejdź przez