Olsztyńska biblioteka płaci zadziwiająco wysoki czynsz. Radny proponuje przeprowadzkę - prezydent odpowiada

Biblioteka Abecadło powstała w roku 2006 i mieści się na III poziomie Centrum Handlowego AURA w Olsztynie. Abecadło jest jedną z filii Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie. Cały projekt multimedialnej biblioteki dla dzieci został sfinansowany przez samorząd miasta Olsztyn. Biblioteka zajmuje powierzchnię 400 m² i można do niej dotrzeć ze wszystkich poziomów Centrum windą lub schodami. W swych zasobach posiada stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, skaner, kserokopiarkę, drukarkę.

Interpelacja radnego

Radny miasta Tomasz Głażewski w interpelacji do prezydent Olsztyna zwrócił się z pomysłem o przeniesienie biblioteki z CHAura na olsztyńską starówkę.

— W chwili uruchomienia filii biblioteki w Aurze ta galeria była jedynym takim obiektem w Olsztynie. Stąd też była miejscem częstych odwiedzin mieszkańców Olsztyna i okolic. Aktualnie sytuacja jest już zupełnie inna. Galeria Warmińska przyciąga rzesze kupujących, Dekada przy dworcu jest miejscem zakupów nie tylko okolicznych mieszkańców. A zwiększające się zainteresowanie zakupami on-line ma znaczny wpływ na ilość osób odwiedzających galerie — czytamy w interpelacji radnego. — Przekłada się to zapewne również na ilość osób korzystających z wypożyczeń w bibliotece (około 50 osób dziennie). Jak i na zainteresowanie innymi formami działalności biblioteki. Koszt najmu przekracza już 200 tysięcy rocznie. Z kolei zmiana charakteru działania MOK powoduje, że niektóre z obiektów Ośrodka mogą być przeznaczone na inne niż dotychczas cele — pisze radny Tomasz Głażewski.

Nowe miejsce dla Biblioteki

W interpelacji skierowanej do prezydenta Olsztyna, radny Głażewski wskazuje na nowe miejsce dla biblioteki i wiążące się z tym korzyści.

— Czy nie byłoby celowe przeniesienie biblioteki do innego obiektu będącego w posiadaniu Gminy Olsztyn. Myślę o Spichlerzu będącym we władaniu MOK. Biblioteka w takim miejscu, wraz z możliwością korzystania z otoczenia przy ul. Rodziewiczówny mogłaby być atrakcją przyciągającą rodziców z dziećmi na olsztyńską Starówkę. A współpraca z MOK który organizuje różnego rodzaju wydarzenia na Starówce i w Parku Centralnym mogłaby rozszerzyć wspólną ofertę. Środki zaoszczędzone w ten sposób mogłyby wzbogacić możliwości działalności zarówno MOK, jak i biblioteki — czytamy w dokumencie radnego

Na interpelację radnego odpowiedział prezydent miasta Piotr Grzymowicz. Nie jest jednak przychylnie nastawiony do wskazanych w dokumencie propozycji.

— Głównym argumentem, do którego się Pan odwołał, są koszty najmu lokalu — pisze w odpowiedzi. — Należałoby tu jednak podkreślić, że tego typu koszty nie są ani jedynym, ani najważniejszym kryterium w planowaniu działalności kulturalnej. Gdyby tak było, nie powstawałyby biblioteki zlokalizowane w przestronnych i komfortowych pomieszczeniach, a czytelnicy do tej pory korzystaliby tylko z małych tradycyjnych bibliotek. Ogromna zmiana w podejściu do usług bibliotecznych i swoisty renesans bibliotek publicznych wiąże się m. in. z uatrakcyjnieniem przestrzeni, w których realizowane są usługi biblioteczne.

Prezydent Olsztyna odniósł się także do miejsca zaproponowanego prze radnego jako lepsza, nowa lokalizacja, czy aspektów ekonomicznych.

— Biorąc pod uwagę kryteria ekonomiczne, należy przeanalizować nie tylko koszty najmu lokalu, ale również koszty przystosowania i obsługi. Przeniesienie „Abecadła” do „Spichlerza” Miejskiego Ośrodka Kultury wiązałoby się z koniecznością wykonania tam remontu generalnego, z uwzględnieniem ograniczeń związanych z opieką konserwatorską nad ww. lokalem. Dodatkowo, należałoby przeanalizować koszty obsługi zatrudnienia portiera i osoby sprzątającej. W przypadku „Abecadła” MBP nie jest zobowiązana do utrzymywania porządku wokół budynku, w którym znajduje się obecna siedziba tej biblioteki — mówi Grzymowicz. I dodaje: — je się obecna siedziba tej biblioteki. Poprzez swój układ pomieszczeń „Spichlerz” narzucałby zupełnie inną formułę działalności „Abecadła” (np. mniejsze pomieszczenia nie pozwoliłyby na organizację niektórych wydarzeń). Podzielenie przestrzeni na cztery kondygnacje wymusiłoby stworzenie odrębnych działów i zatrudnienie dodatkowych bibliotekarzy. W chwili obecnej czytelnik korzystający z „Abecadła” korzysta z usług i zbiorów poruszając się w jednym dużym pomieszczeniu, doświetlonym światłem dziennym, co zapewne stanowi atut tejże placówki. Natomiast w przypadku „Spichlerza” wydzielone pomieszczenia, które ewentualnie miałyby służyć działalności bibliotek, posiadają dużo mniejsze powierzchnie i ciemniejsze, co w konsekwencji powoduje, że są mniej przyjazne dla czytelnika. W budynku nie ma klimatyzacji i odpowiedniej wentylacji, co w okresie letnim praktycznie uniemożliwia organizację większych wydarzeń. Brak windy utrudnia dostęp osobom niepełnosprawnym oraz matkom z małymi dziećmi, które są jedną z najważniejszych grup docelowych „Abecadła”.

Prezydent Olsztyna odniósł się również do informacji o spadku osób odwiedzających bibliotekę, o której wspomniał radny Głażewski.

— Przytoczone liczby pochodzą z okresu epidemii Covid-19 i nie są reprezentatywne dla działalności omawianej filii bibliotecznej. W 2022 roku w „Abecadle” odnotowano ponad 15 tysięcy odwiedzin osób wypożyczających zbiory oraz dodatkowo ponad 2800 osób uczestniczących w zajęciach kulturalnych i edukacyjnych. Można przypuszczać, że w związku z coraz mniejszymi ograniczeniami epidemicznymi i rosnącą mobilnością ludzi, statystyki te będą rosły. Dlatego należy zwrócić uwagę na dane statystyczne sprzed okresu epidemii, a mianowicie w 2019 r. odnotowano 20 564 odwiedzin, z zajęć kulturalnych i edukacyjnych skorzystało 7233 osoby, zaś wypożyczono ponad 100 000 zbiorów.

O możliwość przeniesienia filii zapytaliśmy również dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej

— W chwili obecnej nie widziałbym możliwości przeniesienia. Nie wiem, czy w zasobach gminy Olsztyn jest pomieszczenie, które spełniałoby obecny standard “Abecadła” — mówi Krzysztof Dąbkowski, dyrektor MBP w Olsztynie. I dodaje: — Multimedialna Biblioteka dla Dzieci „Abecadło" została oddana do użytku w 2006 r. w miejsce biblioteki dla dzieci przy ul Mickiewicza. Nowa placówka była kontynuacją idei „Planety 11". Ówczesne władze miasta, radni i osoby współdziałające z kulturą entuzjastycznie podjęły działania zmierzające do realizacji powołania filii bibliotecznej, która gwarantowałaby dostępność, rozwój kultury czytelniczej, spełniałaby standardy europejskie, a nawet światowe, a jednocześnie stałaby się miejscem promującym olsztyńską kulturę. Niewątpliwe “Abecadło” taką marką jest — informuje Krzysztof Dąbkowski. — Idąc tym tropem powstało bardzo dużo bibliotek w otwartych sieciach handlowych. Między innymi w Gdańsku, Warszawie, Gliwicach, czy Spocie.

Zbyt wysoki czynsz?

— Wiem, że pojawiają się zarzuty odnośnie odpłatności. Jest to jednak odpłatność bardzo konkurencyjna w stosunku do rynku komercyjnego. Roczny koszt zamyka się w granicach 250 tys — informuje dyrektor MBP w Olsztynie.

Kierownictwo MBP dodaje, iż w owej kwocie zawarty jest czynsz, koszty eksploatacji, wszelkie naprawy, ogrzewanie, czy odśnieżanie. Wskazuje także, że metraż powierzchni biblioteki to ponad 400 m².

— Umowa z Aurą obowiązuje do 2025 roku. Oczywiście jeżeli po tym czasie byłaby możliwość przeniesienia w miejsce równie atrakcyjne, spełniające obecne standardy “Abecadła”, stanowiłoby to kwestię do dyskusji. Nie zamykamy się na nowe możliwości, bo każda zmiana jest szansą — mówi dyrektor MBP w Olsztynie. — Wymaga jednak zastanowienia i pracy koncepcyjnej, czy strategii działania. Mimo wszystko, odnosząc się do obecnej odpłatności - nie jest mała, ale w stosunku do innych komercyjnych podmiotów płacimy dużo mniej.