Węzeł przesiadkowy Olsztyn-Śródmieście oddany do użytku

Mało reprezentacyjny teren, który odstraszał pasażerów pociągów zatrzymujących się przy peronie Olsztyn Śródmieście odszedł w zapomnienie. Plac, który jest zwieńczeniem ulicy 1 Maja przy przejściu podziemnym na Zatorze i nowo utworzonym peronie zmienił się nie do poznania. 10 stycznia władze miasta oddały do użytku Park pamięci - Węzeł przesiadkowy.

— Oficjalnie możemy przekazać mieszkańcom to miejsce. Jeszcze rok temu wyglądało zgoła inaczej. Realizacja tego zadania była możliwa dzięki współpracy samorządu Olsztyna z Parafią Ewangelicko- Augsburską w Olsztynie oraz stowarzyszeniem Święta Warmia — mówi Piotr Grzymowicz, prezydent Olsztyna. — To miejsce wyjątkowe, gdzie połączono dwie funkcje. Mam nadzieję, że zarówno mieszkańcy jak i turyści docenią charakter parku, węzła przesiadkowego.

Prace podczas przebudowy terenu nie należały jednak do najprostszych, bowiem w 2018 roku odkryto tam pozostałości cmentarza ewangelickiego. Prawie cztery lata trwały formalności związane z wybudowaniem węzła przesiadkowego Olsztyn-Śródmieście, jednak pod koniec 2021 prace ruszyły. Nad ich przebiegiem od początku czuwali archeolodzy. Założony w XIX wieku cmentarz został zlikwidowany tylko formalnie i powierzchniowo.

— Okazało się, że cmentarz został zlikwidowany w latach 60. ubiegłego wieku tylko powierzchownie i wciąż były tam nie tylko elementy nagrobków, ale także szczątki osób, które zostały pochowane w XIX i na początku XX wieku — mówi Andrzej Karwowski z Urzędu Miasta w Olsztynie. — To otworzyło ścieżkę do porozumienia trójstronnego z Parafią Ewangelicko-Augsburską i Stowarzyszeniem Święta Warmia. Nad ostatecznym kształtem tego dokumentu dyskutowaliśmy kilka miesięcy, aż udało się wypracować takie zapisy, na które zgodziły się wszystkie strony. Określiły one docelowy wygląd tego miejsca, które w pełnym poszanowaniu dla jego historii uczytelniło ten teren. Dzięki ścianom upamiętniającym możemy odczytać nazwiska osób, które zidentyfikowaliśmy, jako pochowane na tym cmentarzu. Rozłożone są one alfabetycznie, dzięki czemu możemy dotrzeć do swoich olsztyńskich korzeni.

Pochowani tam są m.in. burmistrzowie Olsztyna, Friedrich von Roebel, Oskar Belian czy przedsiębiorca i przewodniczący olsztyńskiej Rady Miasta Karl Roensch.

W trakcie prac wykonawca rozebrał ponad 50 znajdujących się tam garaży i budynków gospodarczych, a w ich miejscu utworzył park z elementami upamiętniającymi dawny cmentarz. Powstał tam m.in. Pawilon Pamięci oraz specjalne ścianki upamiętniające ponad 1300 pochowanych tam mieszkańców Olsztyna. Nie zabrakło także ławeczek i innej małej architektury.

— Chcieliśmy tak zaprojektować to miejsce, aby z jednej strony nie zabrakło jego historii, z drugie zaś nadać charakter współczesnego parku — mówi architekt Wojciech Gadomski — Węzeł przesiadkowy to miejsce, w którym koncentruje się ruch zarówno pieszy jak i kolejowy, czy autobusowy. Stąd pomysł wykorzystania dawnego śladu alei cmentarnej i stworzenia części kommemoratywnej z wszystkimi nazwiskami jak i części parkowej, czyli spójnej całości węzła przesiadkowego Olsztyn-Śródmieście.

Ponadto w nowo otwartym parku wykonawca zadbał też o kanalizację deszczową, dzięki czemu podczas ulewnych opadów piwnice okolicznych budynków nie będą już zalewane. Na terenie węzła przesiadkowego wybudowano dojścia dla pieszych i dojazd do przystanku PKP, wraz z siedmioma miejscami krótkoterminowego postoju dla samochód. Wykonawca zrobił także podbudowę i ułożył krawężniki. Dodatkowo posadowione zostały tam słupy oświetleniowe i 175 koszy gabionowych, w których zostały zasadzone krzewy i różnego rodzaju kompozycje nasadzenia zieleni.

Wartość umowy to ponad 4,6 mln zł brutto, ale w znacznej części uzyskano jej współfinansowanie unijne.

Za projekt odpowiada Gadomscy Biuro Architektoniczne, a wykonawcą prac była firma Przedsiębiorstwo Budowlane Skorłutowski.