Boże Narodzenie uczy szacunku do życia
2023-01-06 15:00:00(ost. akt: 2023-01-06 14:28:47)
Ksiądz biskup Arkadiusz Trochanowski
O tym jak wyglądają Święta Bożego Narodzenia w Kościele greckokatolickim, który obchodzi je od 6 stycznia, rozmawiamy z księdzem biskupem eparchii olsztyńsko-gdańskiej, władyką Arkadiuszem Trochanowskim.
— Wierni Kościoła greckokatolickiego w Polsce obchodzą Boże Narodzenie według kalendarza juliańskiego. Trzynaście dni później niż rzymscy katolicy. Coraz częściej jednak wśród wiernych podnoszą się głosy, że przyszła pora przejść na kalendarz gregoriański. Czy i kiedy to nastąpi?
— Ta różnica w datach to jedynie kwestia przyjętego sposobu liczenia czasu. W tej chwili kalendarz juliański, którym posługują się kościoły obrządków wschodnich, to faktycznie trzynaście dni różnicy. Można jednak z powodzeniem powiedzieć, że nasze 6 stycznia to 24 grudnia przesunięte o właśnie ten czas.
Co do kalendarza obchodzenia Bożego Narodzenia, są prowadzone rozmowy zmierzające do ujednolicenia daty z Kościołem katolickim obrządku zachodniego. Dotyczą tego, żeby świętować razem w swoich świątyniach, według własnych tradycji, ale w jednym terminie. Jednak na decyzje trzeba jeszcze zaczekać.
— Ta różnica w datach to jedynie kwestia przyjętego sposobu liczenia czasu. W tej chwili kalendarz juliański, którym posługują się kościoły obrządków wschodnich, to faktycznie trzynaście dni różnicy. Można jednak z powodzeniem powiedzieć, że nasze 6 stycznia to 24 grudnia przesunięte o właśnie ten czas.
Co do kalendarza obchodzenia Bożego Narodzenia, są prowadzone rozmowy zmierzające do ujednolicenia daty z Kościołem katolickim obrządku zachodniego. Dotyczą tego, żeby świętować razem w swoich świątyniach, według własnych tradycji, ale w jednym terminie. Jednak na decyzje trzeba jeszcze zaczekać.
— Jaki są różnice w obchodzeniu Świat Bożego Narodzenia między Kościołem wschodnim a Kościołem zachodnim?
— Nie mamy opłatka, a prosforę, która symbolizuje Chrystusa, którym się dzielimy. W naszych świątyniach centralnym punktem jest Ikona Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Jest nazywana tetrapodem. Podczas liturgii wierni ją całują .
Wracając do prosfory, to maleńka pszenna bułeczka, która składa się z dwóch nałożonych na siebie krążków symbolizujących boską i ludzką naturę Chrystusa. Na górnej części jest odciśnięta pieczęć i litery ІСХС, НІКА oznaczające: Jezus Chrystus Zwycięzca. Jest używana do konsekracji i Komunii.
— Nie mamy opłatka, a prosforę, która symbolizuje Chrystusa, którym się dzielimy. W naszych świątyniach centralnym punktem jest Ikona Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Jest nazywana tetrapodem. Podczas liturgii wierni ją całują .
Wracając do prosfory, to maleńka pszenna bułeczka, która składa się z dwóch nałożonych na siebie krążków symbolizujących boską i ludzką naturę Chrystusa. Na górnej części jest odciśnięta pieczęć i litery ІСХС, НІКА oznaczające: Jezus Chrystus Zwycięzca. Jest używana do konsekracji i Komunii.
— To różnice w liturgii świąt, a jak obchody Bożego Narodzenia wyglądają w domach?
— U nas święta trwają trzy dni. Pierwszy z nich to celebracja Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Drugi dzień to Sobór Przenajświętszej Bogurodzicy. Trzeci to święto pierwszego męczennika, diakona Szczepana. W czasie wieczerzy wigilijnej nie dzielimy się opłatkiem, tylko wspomnianą prosforą.
Choinka pojawiła się waszej tradycji zgodnie z tradycją zachodnią. Kiedyś wszędzie był używany snopek słomy, który wnoszono do domostwa. Potrawy podawane podczas wieczerzy wigilijnej nie odbiegają zbytnio od tych, które są wszystkim znane. Oczywiście jest ich dwanaście. Na wigilii oprócz prosfory na stole często pojawia się też miód i czosnek. Do typowych potraw na pewno należą kutia, pierogi, uszka, ryby, barszczyk. Ta pierwsza znana jest także Polakom pochodzącym z Kresów.
— U nas święta trwają trzy dni. Pierwszy z nich to celebracja Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Drugi dzień to Sobór Przenajświętszej Bogurodzicy. Trzeci to święto pierwszego męczennika, diakona Szczepana. W czasie wieczerzy wigilijnej nie dzielimy się opłatkiem, tylko wspomnianą prosforą.
Choinka pojawiła się waszej tradycji zgodnie z tradycją zachodnią. Kiedyś wszędzie był używany snopek słomy, który wnoszono do domostwa. Potrawy podawane podczas wieczerzy wigilijnej nie odbiegają zbytnio od tych, które są wszystkim znane. Oczywiście jest ich dwanaście. Na wigilii oprócz prosfory na stole często pojawia się też miód i czosnek. Do typowych potraw na pewno należą kutia, pierogi, uszka, ryby, barszczyk. Ta pierwsza znana jest także Polakom pochodzącym z Kresów.
— Kościół greckokatolicki jest częścią powszechnego Kościoła katolickiego. Skąd sama nazwa greckokatolicki, skoro wierni to Ukraińcy?
— Kościół greckokatolicki to Kościół wschodni, który jest zjednoczony z Rzymem. Wyrasta z Chrztu Włodzimierza Wielkiego w 998 roku, który przyjął chrzest z Bizancjum i ochrzcił Ruś Kijowską w jedności i z Rzymem i z Konstantynopolem. Do tego się odnosimy. W 1596 roku przez Unię Brzeską nastąpiło odnowienie jedności z Rzymem. Wówczas weszło do użycia pojęcie unici, które czasami nadal używane. Określenie grekokatolicy odnosi się do obrządku. Weszło w użycie za sprawą cesarzowej austro-węgierskiej Marii Teresy.
— Kościół greckokatolicki to Kościół wschodni, który jest zjednoczony z Rzymem. Wyrasta z Chrztu Włodzimierza Wielkiego w 998 roku, który przyjął chrzest z Bizancjum i ochrzcił Ruś Kijowską w jedności i z Rzymem i z Konstantynopolem. Do tego się odnosimy. W 1596 roku przez Unię Brzeską nastąpiło odnowienie jedności z Rzymem. Wówczas weszło do użycia pojęcie unici, które czasami nadal używane. Określenie grekokatolicy odnosi się do obrządku. Weszło w użycie za sprawą cesarzowej austro-węgierskiej Marii Teresy.
Tajemnica Wcielenia Syna Bożego
„Nie bój się Mario, (Łk. 1,30)
Nie bój się Józefie, (Mt. 1,20)
Weź dzieciątko i matkę Jego (Mt, 2,13)”
„Nie bój się Mario, (Łk. 1,30)
Nie bój się Józefie, (Mt. 1,20)
Weź dzieciątko i matkę Jego (Mt, 2,13)”
Słowami – Bóg się rodzi – słowami nadziei, pragnę przywitać wszystkich z okazji Świąt Bożego Narodzenia.
Tajemnica Wcielenia Syna Bożego po raz kolejny zaprasza nas, aby zatrzymać się przed ikoną Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Bóg przychodzi, ponieważ chce być z nami. Historia się powtarza.
Kiedy Bóg postanowił posłać swego Syna, sytuacja na świecie bynajmniej nie była idealna. I był to nawet powód, dla którego Ojciec posłał Jezusa, by dzielił nasze życie, cierpienia i nadzieje. Dziś jest podobnie: niepewność jutrzejszego dnia, brak spokoju na świecie, wojna na Ukrainie, różnego rodzaju kryzysy. W taki współczesny świat Bóg na nowo wkracza. Pragnie być razem z nami. Przychodzi, aby odnowić całe stworzenie i zbłąkaną ludzkość doprowadzić do królestwa niebieskiego.
My, stając przed ikoną Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa, przynosimy ze sobą bagaż całego roku, wszystkich trudów naszej pracy i posługiwania; nasze myśli pełne bólu i lęku, ale też dziękujemy za to wszystko, co otrzymaliśmy. Dziękujemy za doświadczenia, które uczyły nas na nowo naszego człowieczeństwa, uczyły zrozumieć naszą wiarę, jak przekazywać nadzieję i kochać tak bezwarunkowo.
Z okazji świąt Bożego Narodzenia życzę wszystkim nadziei z przyjścia na świat Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Niech zadziwia nas swoim narodzeniem, ukazuje piękno życia, które jest wielkim darem, uczy szacunku do niego. Niech odnawia w nas powołanie do pełni człowieczeństwa, które będzie otwarte na Boże przesłanie miłości do Boga i na drugiego człowieka, z którym zawsze tworzymy wspólnotę. Aby przyjąć Syna Bożego, musimy otworzyć przed Nim serca w pokorze, jak Trzej Królowie, którzy choć posiadali wszelką wiedzę, upokorzyli się przed Jezusem, padli na kolana.
Niech Boże Narodzenie przyniesie w 2023 roku Pańskim wszystkim ludziom, narodom, Kościołom pokój we wspólnotach, rodzinach, w ludzkich sercach; napełni radością, nadzieją i wiarą w nieskończoną Bożą miłość i dobroć.
Kiedy Bóg postanowił posłać swego Syna, sytuacja na świecie bynajmniej nie była idealna. I był to nawet powód, dla którego Ojciec posłał Jezusa, by dzielił nasze życie, cierpienia i nadzieje. Dziś jest podobnie: niepewność jutrzejszego dnia, brak spokoju na świecie, wojna na Ukrainie, różnego rodzaju kryzysy. W taki współczesny świat Bóg na nowo wkracza. Pragnie być razem z nami. Przychodzi, aby odnowić całe stworzenie i zbłąkaną ludzkość doprowadzić do królestwa niebieskiego.
My, stając przed ikoną Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa, przynosimy ze sobą bagaż całego roku, wszystkich trudów naszej pracy i posługiwania; nasze myśli pełne bólu i lęku, ale też dziękujemy za to wszystko, co otrzymaliśmy. Dziękujemy za doświadczenia, które uczyły nas na nowo naszego człowieczeństwa, uczyły zrozumieć naszą wiarę, jak przekazywać nadzieję i kochać tak bezwarunkowo.
Z okazji świąt Bożego Narodzenia życzę wszystkim nadziei z przyjścia na świat Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Niech zadziwia nas swoim narodzeniem, ukazuje piękno życia, które jest wielkim darem, uczy szacunku do niego. Niech odnawia w nas powołanie do pełni człowieczeństwa, które będzie otwarte na Boże przesłanie miłości do Boga i na drugiego człowieka, z którym zawsze tworzymy wspólnotę. Aby przyjąć Syna Bożego, musimy otworzyć przed Nim serca w pokorze, jak Trzej Królowie, którzy choć posiadali wszelką wiedzę, upokorzyli się przed Jezusem, padli na kolana.
Niech Boże Narodzenie przyniesie w 2023 roku Pańskim wszystkim ludziom, narodom, Kościołom pokój we wspólnotach, rodzinach, w ludzkich sercach; napełni radością, nadzieją i wiarą w nieskończoną Bożą miłość i dobroć.
Z serca wszystkim błogosławię
Arkadiusz Trochanowski
Biskup Olsztyńsko-Gdański
Kościoła Greckokatolickiego
Arkadiusz Trochanowski
Biskup Olsztyńsko-Gdański
Kościoła Greckokatolickiego
„Dziękuję ci, Ukraino, która broniłaś Europy przed najeźdźcami w niezmordowanej i bohaterskiej walce!”
Cerkwie greckokatolickie w naszym regionie to nowe świątynie lub przerobione kościoły ewangelickie. Wyjątkiem jest XVIII-wieczna cerkiew w podelbląskim Godkowie. Przeniesiono ją tutaj ze wsi Kupna na Podkarpaciu,
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zaloguj się lub wejdź przez