Warmia przygotowuje się do obchodów Roku Mikołaja Kopernika!

2023-01-07 12:00:00(ost. akt: 2023-01-05 15:10:41)

Autor zdjęcia: Andrzej Sprzączak

W 2023 roku będziemy obchodzić podwójny jubileusz - 550. rocznicy urodzin i 480. rocznicy śmierci Mikołaja Kopernika. Dlatego patronem zbliżającego się roku będzie słynny astronom. Kopernik większość swojego życia spędził na Warmii, więc władze regionu zaplanowały huczne obchody roku kopernikowskiego!
Na chwilę obecną zaplanowano około stu wydarzeń i projektów, mających na celu uświetnienie obu kopernikowskich rocznic.

— Chcemy, aby ziemia warmińsko-mazurska godnie uczciła pamięć jednego z najwybitniejszych Polaków, który jest i zawsze będzie symbolem naszej narodowej chluby. W 2023 roku odbędzie się szereg wydarzeń, które na nowo podejmą próbę opisu fenomenu kopernikańskiego oraz będą doskonałą promocją nauki i kultury polskiej w kraju i na świecie — powiedział PAP marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Brzezin. — Wspaniale się zapowiadający Rok Mikołaja Kopernika przyczyni się do poczucia dumy, że na Warmii wiele lat żył i pracował człowiek, którego nazwisko znane jest ludziom w najodleglejszych zakątkach globu i tak wyraźnie symbolizuje nasz wkład w rozwój światowej cywilizacji.

W styczniu zaplanowano uroczystą inaugurację obchodów Roku Kopernika na Warmii i Mazurach, połączoną z inscenizacją obrony Zamku Kapituły Warmińskiej w Olsztynie.

Przez cały rok będzie się odbywał Turniej Kopernikański, czyli wojewódzki konkurs wiedzy o Koperniku, w którym mogą wziąć udział uczniowie szkół podstawowych i średnich. Jest to również dobry moment, by placówki oświaty wybrały nowego patrona, dlatego też Szkoła Policealna w Ełku otrzyma imię Mikołaja Kopernika.
Uczniowie szkół policealnych w Olsztynie, Elblągu i Ełku mają odtworzyć receptury medyczne opracowane przez Mikołaja Kopernika. Bo, przypomnijmy, Kopernik był nie tylko astronomem, ale i utalentowanym medykiem! Uczniowie przygotują wystawę, dzięki której będzie można się dowiedzieć, co w czasach astronoma stosowano na ból głowy, co na przeziębienie i jak radzono sobie z reumatyzmem.
Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku oraz Muzeum Zamkowe w Malborku zabiegają o możliwość pokazania trzech ksiąg Mikołaja Kopernika, które znajdują się w szwedzkich zbiorach w Uppsali. Księgi były prywatną własnością astronoma z jego notatkami i rysunkami a także pierwsze wydanie "De revolutionibus". Byłaby to, według organizatorów, niezwykła gratka dla zwiedzających.

W maju we Fromborku odbędzie się koncert i międzynarodowa prapremiera spektaklu muzyczno-teatralnego, który zaprosi do odkrywania świata Kopernika w muzyce. W tym samym miesiącu zostanie otwarta dla zwiedzających Wieża Kopernika we Fromborku. Uroczyste otwarcie zostanie połączone z inauguracją nowej wystawy stałej, poświęconej życiu codziennemu astronoma.
Natomiast w czerwcu zaplanowano konferencję naukową podczas Światowego Kongresu Kopernikańskiego w Muzeum Warmii i Mazur. We wrześniu Muzeum we Fromborku będzie gospodarzem konferencji poświęconej wizerunkom astronoma w medalierstwie i numizmatyce, filatelistyce, malarstwie i grafice.

Obchody Roku Kopernikowskiego kuszą nie tylko mieszkańców naszego kraju. W Parlamencie Europejskim, Kwaterze Głównej NATO oraz Ambasadzie RP w Brukseli planowana jest wystawa połączona z wykładem prezentującym życie i dokonania astronoma. Do Polski przyjadą dziennikarze z Belgii, którzy podczas wizyty będą mieli okazję poznać szlak kopernikowski, który rozpoczyna się przy Wysokiej Bramie w Olsztynie, skąd biegnie przez tereny województwa warmińsko-mazurskiego, pomorskiego oraz kujawsko-pomorskiego ku Toruniowi.
Dodatkowo w różnych miejscach naszego regionu pojawią się jubileuszowe murale z wizerunkiem astronoma.

Jedną z ciekawszych atrakcji, zaplanowanych na zbliżający się rok, jest powstanie aplikacji, wyjaśniającej zasady działania tablicy astronomicznej Kopernika, która znajduje się w Zamku Kapituły Warmińskiej w Olsztynie. Powstanie również gra komputerowa, której gracze dowiedzą się więcej o szesnastowiecznych realiach życia codziennego.

— Aplikacja będzie objaśniała działanie tablicy astronomicznej Kopernika, którą w krużgankach naszego zamku wykreślił sam Kopernik. Gra komputerowa przeniesie jej użytkowników w XVI wiek do naszego zamku i opowie o codzienności Kopernika. Będą w niej rozmaite zadania do wykonania, związane z medycyną, ekonomią, astronomią, a nawet obronnością - wszystkim tym zajmował się w Olsztynie Kopernik — powiedział Sebastian Mierzyński z Muzeum Warmii i Mazur. — Gra komputerowa pokaże codzienność życia astronoma na naszym zamku. Gracze będą mieli zadania do wykonania, które będą się wiązały z tym, co Kopernik robił w Olsztynie, a zajmował się tu astronomią, medycyną, ekonomią i obronnością — wyliczył Mierzyński i dodał, że na zamku będzie można grać z użyciem gogli.

Koszt stworzenia aplikacji i gry to 2,5 mln zł.
Warto wspomnieć, że obchody Roku Kopernika rozpoczęły się już pod koniec bieżącego roku. Przedszkole Miejskie nr 1 w Olsztynie powołało do życia sieć „Przyjaciele Mikołaja Kopernika”, w którą włączyły się przedszkola, szkoły i placówki kulturalno-oświatowe z Olsztyna. Pierwszym projektem była wystawa pocztówek do Mikołaja Kopernika, które od 6 grudnia można było oglądać w olsztyńskim planetarium. Kartki przygotowały przedszkolaki z olsztyńskich placówek i uczniowie III LO, którego patronem jest Mikołaj Kopernik.
Natomiast para vlogerów ze Śląska, Ania i Łukasz Piernikarczyk (Inspirujące Pierniki), nagrała film o Mikołaju Koperniku, który można obejrzeć na Youtube.


Przypomnijmy, że Mikołaj Kopernik przybył do olsztyńskiego zamku z Fromborka w listopadzie 1516 roku, by objąć tu urząd administratora dóbr kapituły warmińskiej. Był kanonikiem warmińskim, a Olsztyn — obok Pieniężna i Fromborka — był miastem, którym zarządzała właśnie kapituła warmińska złożona z kanoników. W tutejszym zamku Kopernik, z niewielkimi przerwami, rezydował w latach 1516-21. W trakcie swojego pobytu w krużganku zamkowym wykonał istniejącą do dzisiaj tablicę, która służyła między innymi do obliczeń związanych z długością roku astronomicznego. To unikatowy eksponat i jedyny na świecie oryginalny, ocalały przyrząd astronomiczny słynnego uczonego. Wyliczenia, jakie poczynił Kopernik przy użyciu tej tablicy już po śmierci astronoma zostały wykorzystane przy reformie kalendarza.