Muzeum Podlaskie w Białymstoku wybrało nowy zabytek miesiąca

2022-11-03 11:58:40(ost. akt: 2022-11-03 12:09:02)
 Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni

Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni

Autor zdjęcia: Muzeum Podlaskie w Białymstoku

Muzeum Podlaskie w Białymstoku ogłosiło nowy zabytek miesiąca. W listopadzie została nim Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni z XIX wieku.
Ikona powstała w 1845 roku w Grecji na drewnie, użyto tempery.

"Anioł w znaczeniu teologicznym to osobowa, lecz niematerialna istota rozumna, wolna, stworzona przez Boga. W sensie etymologicznym to posłaniec Najwyższego, który przemawia i działa w Jego imieniu. Takim „aniołem na ziemi” był święty Jan Chrzciciel – posłaniec głoszący przyjście Boga Wcielonego. Bóg powołał go na proroka, wyznaczając mu rolę „głosu”. Głównym zadaniem Jana było wzywanie ludzi do nawrócenia oraz przygotowanie drogi do publicznej działalności Jezusa.

Ikonografia Jana Chrzciciela z wielkimi anielskimi skrzydłami ukształtowała się w epoce postbizantyńskiej na przełomie XIII i XIV w., na chrześcijańskim Wschodzie. Grecki temat uskrzydlonego poprzednika przez Bałkany dotarł do Rosji. Wyróżnikiem przedstawienia Angelos-Prodromos (Anioł-Poprzednik) są oczywiście wielkie anielskie skrzydła u ramion świętego, wyrażające Bożą moc. W wizerunku Anioła Pustyni ukazują właściwą wymowę tego przedstawienia – są wyrazem roli świętego jako zwiastuna.

 Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni
Fot. Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni

Na prezentowanym zabytku Jan Chrzciciel jest ukazany frontalnie, na złotym tle, w ujęciu do kolan, z szarymi, masywnymi skrzydłami u ramion, odziany w czerwonobrązową melotę i jasnozielony płaszcz. Prawą dłoń wznosi w geście błogosławieństwa, lewą podtrzymuje rozwinięty ku górze zwój z greckim tekstem. Głowę świętego otacza nimb zarysowany podwójną czarną linią, wokół którego znajduje się, wykonana w tej samej kolorystyce, grecka inskrypcja dookreślająca wizerunek: άγιος Ϊώο Πρόδρομος – święty Jan Poprzednik.

Na odwrocie przedstawienia znajduje się wykonany czarnym tuszem grecki napis odnoszący się do czasu (1845 r.) i miejsca powstania obiektu.

Zabytek pochodzi ze zbiorów Muzeum Ikon w Supraślu Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku (depozyt z kolekcji prywatnej z Warszawy).

Dopełnianiem ekspozycji zabytku jest elegancka karta okolicznościowa z opisem, którą można nabyć w kasie Muzeum" — czytamy na stronie Muzeum.

 Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni
Fot. Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Ikona Św. Jana Chrzciciela Anioła Pustyni