Premier: Platforma Obywatelska oraz PSL byli likwidatorami polskiej wsi

Premier Morawiecki, wicepremier Kowalczyk i komisarz Wojciechowski w piątek wzięli udział w konferencji prasowej, która odbyła się w gospodarstwie rolnym w Osiecku na Mazowszu.

Szef rządu podkreślał, że dla rządu Prawa i Sprawiedliwości polska wieś jest fundamentem polskiej gospodarki i jest nieodzownym elementem nowoczesnej gospodarki. Zaznaczył, że nowoczesna, zamożna polska wieś się zmienia, ale jednocześnie zachowuje piękne polskie tradycje. "To jest ostoja polskiej kultury i polskiej gospodarki" - powiedział.

Wymieniając programy rolne szef rządu wskazał, że najważniejszym z nich był program wyrównania dopłat do hektara dla polskich rolników w porównaniu do rolników w Europy Zachodniej.

Morawiecki zwrócił uwagę, że ważna jest strategia całej UE, w którą Polska w pełni się wpisuje. "W pełni wpisujemy się w to, jakie są dzisiaj założenia Komisji Europejskiej. A to z kolei oznacza, że z różnych programów uzbierało się (...) na najbliższe kilka lat 25 mld euro, czyli grubo powyżej 100 mld złotych. Z różnych programów będziemy mogli oferować nie tylko środki krajowe, ale także środki europejskie na rozwój gospodarstw rodzinnych, na rozwój polskiego gospodarstwa rolnego" - powiedział premier.

Szef rządu stwierdził też, że Platforma Obywatelska oraz PSL byli likwidatorami polskiej wsi. "Likwidacja posterunków policji, likwidacja szkół, likwidacja połączeń autobusowych, kolejowych oczywiście również i także - powiedzmy sobie szczerze - likwidacja bardzo wielu zakładów pracy, czyli likwidacja pracy na terenach wiejskich. To charakteryzowało poprzednie rządy" - mówił.

"My odtwarzamy te możliwości utworzenia nowych miejsc pracy, ale także możliwości związane z tworzeniem nowych dróg połączeń po to, żeby wieś była jak najlepiej skomunikowana. A więc różnice w filozofii naszego podejścia, naszych poprzedników myślę, że widać gołym okiem" - ocenił Morawiecki.

Wicepremier Kowalczyk przypomniał natomiast, że dwa dni temu Komisja Europejska zatwierdziła Krajowy Plan Strategiczny Wspólnej Polityki Rolnej na 2023-2027, gdzie jest 25 mld euro na najbliższe 5 lat. "To jest plan, w ramach którego wprowadzamy do wyrównania dopłat do mniejszych gospodarstw poprzez wdrożenie opłaty redystrybucyjnej” – powiedział.

Kowalczyk podziękował odpowiedzialnemu za rolnictwo komisarzowi Unii Europejskiej Januszowi Wojciechowskiemu za pracę przy negocjacjach planu.

"Dzięki temu udało się osiągnąć, że Polska jest wśród 7 krajów, które mają ten plan zatwierdzony. To ważne, że ten plan zostaje zatwierdzony właśnie teraz, bo teraz rolnicy będą podejmować decyzje o strukturze upraw. Plan strategiczny nie tylko daje płatności bezpośrednie, tam jest 17 mld euro, które składają się z płatności podstawowej, z opłaty redystrybucyjnej, która ma pójść na wsparcie dla mniejszych gospodarstw, jest tam też wsparcie dla młodych rolników. Każdy, kto przejmuje gospodarstwo, będzie miał zwiększoną płatność bezpośrednią przez 5 lat. Ale przede wszystkim są tam ekoschematy pozwalające na gospodarowanie na gruntach zgodnie z ochroną środowiska, ale jednocześnie pozwalające, aby przy jak najmniejszych nakładach uzyskiwali jak największe dochody” – powiedział Kowalczyk.

Dodał, że z kilkunastu ekoschematów rozpatrywanych wcześniej zostało pięć; najważniejszym jest rolnictwo węglowe, poza tym są także rolnictwo ekologiczne czy rośliny miododajnie. Kowalczyk przypomniał także, że poza płatnościami bezpośrednimi rolnictwo może liczyć na II filar, czyli dotacje rozwojowe do inwestycji rolniczych, do rozwoju obszarów wiejskich czy cyfryzacji.

"Pierwotnie plan strategiczny nie zawierał zbyt dużego wsparcia dla hodowli, ale na ostatnim etapie udało się to zmienić poprzez dwukrotne zwiększenie dopłat do dobrostanu zwierząt, co daje nadzieję nie tyle na zatrzymanie likwidacji hodowli, co wręcz na ich odbudowę” – zaznaczył wicepremier.

Dodał, że w ramach planu jest mowa o wsparciu dla przetwórstwa rolniczego, w tym "zakładów przyzagrodowych", poza tym samorządy będą miały obowiązek bezpłatnie udostępniać powierzchnię targową rolnikom w piątki i soboty.

"Oto uruchamiamy 25 mld euro dla polskich rolników na kolejne 5 lat" – podsumował Kowalczyk.

Komisarz Wojciechowski podkreślił, że Polska znalazła się wśród pierwszych siedmiu krajów z zatwierdzonymi planami strategicznymi. Poza Polską są to: Dania, Finlandia, Francja, Portugalia, Hiszpania i Irlandia - wymienił.

"To jest wielka sprawa, że Polska jest w tej pierwszej grupie państw z zatwierdzonymi planami strategicznymi. Inne państwa jeszcze czekają na takie decyzje, wśród nich są Niemcy, Holandia, Włochy - duże rolnicze kraje" - zwrócił uwagę.

Jak podkreślił unijny komisarz ds. rolnictwa, w polskim planie strategicznym najważniejsze są gospodarstwa hodowlane, które "bardzo zyskają na tym planie".

Wojciechowski wyjaśnił, że polski plan powstał wspólnie z rolnikami; uwzględnia postulaty rolników, przede wszystkim, jeśli chodzi o hodowlę - "tę najbardziej zagrożoną część rolnictwa polskiego - wprowadza ogromy postęp".

"Jeśli policzymy wszystkie środki przewidziane z tych 25 mld euro na te najbliższe 5 lat, to na hodowlę przeznacza się, na dobrostan zwierząt, 1,7 mld euro plus w płatności do produkcji drugie 1,7 mld euro" - powiedział.

Jak dodał, jest jeszcze wsparcie dla ekstensywnego wypasu na użytkach zielonych. "Także w sumie to jest ponad 3,7 mld euro na wsparcie hodowli. Uwzględniając jeszcze niektóre dodatkowe elementy, to jest blisko 4 mld euro. Polskie gospodarstwa hodowlane odczują ogromne wsparcie i ogromną zmianę, jeśli chodzi o politykę i fundusze unijne właśnie do nich skierowane" - powiedział.

Unijny komisarz wskazał, że w ramach rolnictwa węglowego, czyli płacenie rolnikom za takie dobre praktyki, jak m.in. stosowania obornika, przyorywanie słomy, zostawianie resztek pożniwnych w glebie - za to rolnicy dostaną 2,8 mld euro.

Wojciechowski przekazał, że to, co jest bezpośrednio skierowane na dobrostan zwierząt, czyli 1,7 mld euro na 5 lat, to jest więcej niż cała Unia Europejska, 27 krajów, wydała na dobrostan zwierząt w poprzedniej siedmiolatce.

Komisja Europejska zatwierdziła w środę przygotowany przez Polskę Krajowy Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. To ponad 25 mld euro, w tym 17 mld euro na płatności bezpośrednie.

Dopłaty bezpośrednie - to 118 euro do hektara, płatność redystrybucyjna przeznczona dla mniejszych gospodarstw - to 60 euro/ha, płatności związane z produkcją niektórych upraw. np. buraków cukrowych, roślin wysokobiałkowych czy lnu kształtują się na poziomie 100-300 euro; dopłata do gospodarstwa, które prowadzi młody rolnik - to 60 euro do ha przez 5 lat - wyliczał minister na konferencji w Osiecku odpowiadając na pytania mediów.

Będą też dopłaty do hodowli i dobrostanu zwierząt. Jest na to przeznczone ok. 2 mld euro. Ile dostanie rolnik, zależy na ile wdroży dobrostan zwierząt czy np. zwiększy powierzchnię obory, czy zastosuje np. letni wypas bydła. Jeżeli uwzględni się wszystkie elementy, to dopłata może sięgać nawet 1,5 tys. zł do jednej sztuki (bydła).

Dotacje na rozwój rolnictwa obejmą m.in. przetwórstwo, skracanie łańcucha dostaw, ale także rozwój energii odnawialnej dla wsi, w tym fotowoltaiki i biogazowni.

Unijny komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski dodał, że wielkość dopłaty będzie zależała od tego, co rolnik będzie chciał zrobić "z własnej woli", czy np. wprowadzi dobrostan zwierząt. Wojciechowski zapewnił, że nowa WPR nie wprowadza żadnych ograniczeń produkcyjnych, zwłaszcza w hodowli.

Podkreślił, że zmiana unijnej polityki rolnej polega na tym, że na poziomie europejskim pozostają wspólne cele, natomiast strategie dojścia do tych celów określone są poziomie danego kraju.

"Myślę, że polski Plan Strategiczny można uznać za wzorcowy w skali Unii Europejskiej" - powiedział komisarz. Dodał, że KE będzie obserwowała realizację tego planu i w razie potrzeby będzie można wprowadzić do niego korekty.

Nowa wspólna polityka rolna (WPR) zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. Ma ona sprawić, że europejski sektor rolny będzie bardziej zrównoważony, odporny i nowoczesny. W ramach zreformowanej polityki więcej niż dotychczas środków trafi do małych i średnich gospodarstw rodzinnych, a także młodych rolników. WPR ma przyczyniać się do realizacji celów UE w zakresie klimatu i środowiska, w tym w zakresie dobrostanu zwierząt, określonych w opracowanej przez Komisję strategii „od pola do stołu” i strategii na rzecz bioróżnorodności.

W środę wicepremier Kowalczyk poinformował, że Komisja Europejska zatwierdziła przygotowany przez Polskę Krajowy Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. To ponad 25 mld euro, w tym 17 mld euro na płatności bezpośrednie. Dokument ten jest podstawą ubiegania się przez Polskę o środki finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

Wsparcie będzie skierowane głównie do rolników, ale także do przedsiębiorców i jednostek samorządu terytorialnego.

Krajowy Plan Strategiczny dla WPR jest dokumentem, który przygotowuje i konsultuje z Komisją każde państwo członkowskie. Polski projekt planu został przygotowany przez ministerstwo rolnictwa, zatwierdzony przez Radę Ministrów i wysłany w grudniu ubiegłego roku do Brukseli w celu konsultacji.

Plan ma wspierać zrównoważony rozwój polskich gospodarstw, sektora przetwórstwa oraz poprawę warunków życia i pracy w małych miejscowościach wiejskich. Wspierane będą zrównoważone metody gospodarowania, przyjazne klimatowi i środowisku. Chodzi o ochronę wody, gleby i powietrza oraz dbanie o bioróżnorodność. Plan ma sprzyjać też produkcji i wykorzystaniu energii odnawialnej. Wzmacniana będzie różnorodność gospodarcza, w tym biogospodarka. (PAP)

Rafał Białkowski, Anna Wysoczańska

rbk/ awy/ mmu/