Rok 1881 w Powiecie Lubawskim — co się wówczas działo...

2022-07-31 14:42:19(ost. akt: 2022-07-31 14:51:49)
Dawny rynek w Nowym Mieście

Dawny rynek w Nowym Mieście

Autor zdjęcia: Archiwum "GN"

Każdy rok przynosi wiele wydarzeń i każdy wiele zmian. Dzisiejszy świat „zabiegany” przynosi prawie z godziny na godzinę nowe wydarzenia o wymiarze lokalnym, europejskim czy światowym. Prześledźmy z jakimi problemami żyli nasi przodkowie w 1881 roku.
Pamiętajmy jednak, że są to jeszcze lata rozbiorów Polski, lata bez energii elektrycznej i wielu rzeczy, o których nawet naszym pradziadkom się nawet nie śniło — mówi dr Andrzej Korecki, historyk nowomiejski, który przygotował kalendarium sprzed ponad 140 lat.

*141 lat temu Powiat Lubawski liczył: trzy miasta – Kurzętnik, Lubawa, Nowe Miasto, 93 gmin wiejskich i 58 obszarów dworskich. W ówczesnej prasie zanotowano m.in. następujące wydarzenia (w nawiasach wyjaśnienia autora).
*17 lutego w hotelu Landshuta odbył się bankiet na cześć wyjeżdżającego z powiatu sędziego okręgowego Amorta
*1 marca opuścił Nowe Miasto dr med. Goliner
*5 kwietnia panna W. Łyskowska założyła na Rynku magazyn mód
*1 maja landrat (ówczesny starosta) Richard Klapp opuścił powiat lubawski ( był on starostą lubawskim od 8 V 1876)
*19 kwietnia został kanonicznie ustanowiony ks. Jan Batke (1842 – 1917) proboszczem w Radomnie (był on proboszczem do 11 XI 1917)
*19 maja obszar powiatu wynosił 53.150 ha, w tym: królewszczyzny (domeny) – 28.193 ha, własność obszarników – 4.903 ha. Przez 25 lat (od 1856 r.) od Polaków kupili Niemcy 1.993 ha). Prasa krytykowała sprzedaż Niemcom polskiej ziemi
*22 maja – nowym landratem (komisarycznym) został Eduard Johannes Louis Grabs von Haugsdorf (wybrany przez sejmik powiatowy 14 XII 1881)
*17 czerwca w Łąkach nad Drwęcą mają być wydzierżawione: poklasztorny ogród owocowy i warzywny (ok. 4 mórg = 1 ha). Licytacja odbędzie się 25 czerwca o godz. 12:00 (klasztor łąkowski był zamknięty od września 1875 – pożar klasztoru maj 1882)
*31 lipca w hotelu p. Anyszkiewicza w Lubawie odbyło się Walne Zebranie Wyborcze Powiatu Lubawskiego i Suskiego w celu uzupełnienia komitetu powiatowego i wybranie dwóch kandydatów do parlamentu niemieckiego. Wybrani na kandydata do parlamentu dr. med. T. Rzepnikowskiego z Lubawy
*25 sierpnia odbyło się uroczyste wprowadzenia ks. Jana Batkego
*23 sierpnia w Chroślu zginęło 3 mieszkańców, którzy utopili się w studni próbując wydobyć wiadro
*24 października spaliły się pod Nowym Miastem zabudowania gospodarskie byłego burmistrza Dembka
*26 października odbyło się głosowanie na posłów do parlamentu pruskiego. Ignacy Łyskowski otrzymał 132 głosy, Niemiec – Obuch tylko 58 głosów
Powtórne wybory 9 listopada (żaden z kandydatów nie otrzymał ponad 50 procent głosów). Wygrał hrabia zu Dohn. Hrabia uzyskał 348 głosów więcej od dr. Teofila Rzepnikowskiego (Powiat lubawski został połączony celowo z czysto niemieckim powiatem suskim)
*Nocą z 14 na 15 grudnia zerżnięto sołtysowi Piotrowskiemu w Skarlinie 48 szlachetnych drzewek owocowych. Poszkodowany wyznaczył 15 marek nagrody za wykrycie sprawcy. (pisownia oryginalna)