Andrzej Malinowski zwiedza Nazaret, Cezareę i Tel Awiw-Jafę

W Izraelu nie jest zbyt czysto na ulicach, ale pod względem śmieci w Autonomii Palestyńskiej jest znacznie gorzej. Ale to przyjazny kraj. Zwiedzam tak bardzo dużo istotnych dla chrześcijaństwa miejsc, jednak nie odczuwam w nich takiej religijności, o jakiej myślałem - aury zadumy, uspokojenia i wyciszenia. Wszystko to takie turystyczne, masowe. Turyści odwiedzają te miejsca, żeby je po prostu zaliczyć. Mój krótki pobyt w Izraelu nie pozwala na powolne „degustowanie” tego państwa, więc też zachowuję się jak masowy turysta.

Odwiedziłem największe arabskie miasto Izraela – Nazaret. W Ewangeliach jest ono przedstawione jako miejsce dorastania Jezusa Chrystusa. Byłem w Bazylice Zwiastowania Pańskiego, która stoi na miejscu, gdzie Archanioł Gabriel miał zwiastować Maryi, że stanie się Matką Syna Bożego. Jest w niej grota – dom, w którym mieszkała Maryja. Z kolei pod kościołem św. Józefa (wszystkie obiekty w jednym miejscu) znajduje się podziemna grota, która była warsztatem ciesielskim Józefa, męża Maryi. Do warsztatu przylegał dom, w którym wychowywał się Jezus.
Przy bazylice, na ścianach pod zadaszeniem umieszczone są mozaiki z różnych krajów przedstawiające Maryję i Dzieciątko. Polskie są aż 4. Najbardziej podobała mi się Matka Boska Japońska i Tajlandzka. Twarze Maryi i Jezuska takie jak typowe mieszkańców danego kraju.Nazaret odwiedziło 3 papieży: Paweł VI, Jan Paweł II i Benedykt XVI.

Nazaret położone jest w Dolnej Galilei na wysokości 300 m n.p.m., w naturalnej niecce na stokach 5. wzgórz pozbawionych roślinności.
25 km od Nazaret położone jest Jezioro Galilejskie. Nie wywarło ono jednak na mnie większego wrażenia, z wyjątkiem znaczenia religijnego tego miejsca, no i oczywiście geograficznego. Przez jezioro przepływa rzeka Jordan, która wraz z jeziorem stanowi podstawowe źródło wody dla Izraela. Jezioro ma długość 21 km i szerokość 13 km. Maksymalna głębokość wynosi 43 m. Jest ono najniżej położonym jeziorem słodkowodnym na Ziemi (209 m p.p.m.). Występują tu trzęsienia ziemi. Jezioro nie jest bardzo czyste, bo dostają się do niego pestycydy stosowane w rolnictwie, ale się nie odkładają. Wokół jeziora rosną oleandry. Na jeziorem leży miasto Tyberiada.

Udało mi się przebywać w mieście Cezarea, nad Morzem Śródziemnym. Jego budowę rozpoczął około 20 r. p.n.e. król Judei Herod Wielki. Miasto miało być siedzibą pogańskich kupców z imperium rzymskiego. Aby się mogło rozwijać, inżynierowie żydowscy musieli rozwiązać problem zaopatrzenia w wodę i zbudowano wówczas akwedukt. Koryto akweduktu wykonane było z elementów ceramicznych, wewnętrznie otynkowanych i przykryte ceramicznymi dachówkami. Zakończeniem akweduktu była fontanna miejska, czyli basen, do którego spływał nadmiar wody. Stąd każdy mógł ją czerpać bez ograniczeń. W 63 r. p.n.e. miasto zajęli Rzymianie. W mieście przez 2 lata był więziony Apostoł Paweł. W 66 r. w Cezarei doszło do buntu ludności żydowskiej przeciwko panowaniu rzymskiemu w Judei. Rzymianie stłumili powstanie i zburzyli Jerozolimę. Zwiedziłem ruiny starożytnego miasta (w Archeologicznym Parku Narodowym Cezarei).
Byłem też w Tel Awiw-Jafie, najbogatszym mieście Izraela (17. najdroższym mieście na świecie) i jednocześnie największym na świecie skupiskiem budynków modernistycznych. Miasto mi się nie spodobało.

Udało mi się zobaczyć Kneset (parlament Izraela) w Jerozolimie. Miejsce kontrolowane i chronione przez gwardię. Nie można nawet dotknąć do szyb, otaczających jego teren, bo włączy się alarm i będą kłopoty, a tych chciałbym uniknąć. Izrael skutecznie walczy z korupcją. I nie ma litości np. dla skorumpowanych ministrów. Kneset składa się z jednej izby, którą stanowi 120. deputowanych wybieranych na czteroletnią kadencję. Nie ma w nim wymaganego kworum – parlament przyjmuje ustawy w składzie, jaki jest na sali.
Przed Knesetem stoi duża menora – siedmioramienny świecznik, jeden z symboli Izraela i symbol judaizmu.

Byłem w dzielnicy ortodoksyjnych Żydów. Trzeba się tam dobrze pilnować, bo można zostać przez nich oplutym (w najlepszym przypadku). Musi być m.in. odpowiedni strój, zachowanie. Ortodoksja (judaizm ortodoksyjny) obejmuje wierzenia i praktyki Żydów wiernych prawu pisanemu i ustnemu, przekazanemu Mojżeszowi na górze Synaj. Wszyscy ortodoksi wierzą, ze ich koncepcja religii żydowskiej jest jedyną słuszną. Obie płcie muszą zakrywać ręce i nogi oraz nosić nakrycia głowy (mężczyźni jarmułkę lub kippę). Dokładny kształt ubrań i akcesoriów różni się w zależności od społeczności lub tradycji. Mężczyźni noszą płaszcz kitel i sztrajmł (futrzany kapelusz) na czas szabatu i świąt. Zamężne ortodoksyjne kobiety mogą nosić kapelusz, szalik lub perukę (chusta jest zbyt chłopska). Mężczyźni noszą brodę i dwa duże spiralne loki. Podczas nabożeństw mężczyźni i kobiety są oddzieleni przegrodą. W tradycyjnych społecznościach powszechne są rodziny wielodzietne. Czasami mężczyźni poświęcają się głównie studiowaniu Talmudu i Tory, a ich żony wybierają pójście do pracy. Cdn.

Andrzej Malinowski