Dla wielu Polaków to pensje marzeń, dla nich to za mało

Przypomnijmy: ostatniego dnia kwietnia kończy się okres wypowiedzenia dla 136 kontrolerów ruchu lotniczego z Warszawy. To skutek tego, że nie przyjęli wypowiedzeń zmieniających, wprowadzających nowy regulamin płacowy w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Zakłada on m.in. obniżkę wynagrodzeń ze średniego poziomu 45 tys. zł brutto do poziomu około 33-35 tys. zł brutto.

Z końcem marca odeszły już 44 osoby. Od maja na wieży Lotniska Chopina w Warszawie oraz tzw. obszarze pracowałoby już tylko 38 z 208 kontrolerów ruchu lotniczego. To oni zajmują się ruchem w przestrzeni powietrznej nad całą Polską.

Związek Zawodowy Kontrolerów Ruchu Lotniczego cały czas podkreśla, że w sporze z PAŻP nie chodzi o pieniądze. Zwraca uwagę na kwestie rzutujące na poziom bezpieczeństwa w ruchu lotniczym. To m.in. stosowanie kontrowersyjnego systemu pracy jednoosobowej, czy kulturę organizacyjną w agencji.

Od 31 marca Polska Agencja Żeglugi Powietrznej ma nową prezes Anitę Oleksiak, dotychczas związaną z branżą drogową i resortem infrastruktury. To ona prowadzi negocjacje z kontrolerami ruchu lotniczego. Kolejne spotkanie wyznaczono na poniedziałek 25 kwietnia.

Przedstawiciele PAŻP i resortu infrastruktury przypomnieli, że w trwających blisko trzy tygodnie rozmowach uzgodniono już kwestie dotyczące kultury bezpieczeństwa. Był to pierwszy element negocjowanego porozumienia. Tym, co jest na stole obecnie, są sprawy dotyczące wynagrodzeń.

Pod koniec czwartkowego posiedzenia komisji prezes ULC(Urzędu Lotnictwa Cywilnego) i nowa prezes PAŻP ogłosili coś, co może przyczynić się do zakończenia sporu:
W tym momencie wysyłane są oświadczenia o wycofaniu wypowiedzeń zmieniających. Pracownicy PAŻP dostają informację: wracamy do stanu sprzed pandemii, na tych samych wynagrodzeń i wcześniejszych elementach

Kontroler to niezwykle ważna funkcja w całym procesie lotu — to on czuwa nad bezpieczeństwem i płynnością ruchu w przestrzeni powietrznej, zapobiegając kolizjom zarówno w powietrzu, jak i na płycie lotniska. Z informacji Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, która odpowiada za bezpieczeństwo ruchu lotniczego nad Polską, wynika, że koszt wyszkolenia jednego kontrolera to od 600 tys. zł do nawet 1 mln zł. Przygotowanie do zawodu trwa kilka lat, a pracę dostają tylko nieliczni spośród wielu chętnych. Za to ci, którym się udaje, mogą liczyć na naprawdę niezłe wynagrodzenia. Nawet po znacznych obniżkach, które Polska Agencja Żeglugi Powietrznej wprowadziła pod koniec ubiegłego roku, są to pięciocyfrowe kwoty.

Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego?
Są trzy podstawowe rodzaje kontroli ruchu lotniczego — wieżowa, zbliżania i obszaru. Kontrolerzy na wieży obserwują samoloty na lotnisku i w trakcie startu. Na stanowiskach zbliżania i obszaru pracują kontrolerzy radarowi, którzy obserwują obraz na wskaźnikach i nie widzą fizycznie samolotów.

Niezależnie od rodzaju kontroli, rekrutacja na to stanowisko jest trudna do przejścia, głównie dlatego, że chętnych jest wielu. Z informacji, które przekazał w wywiadzie dla serwisu kadry.infor.pl Damian Bochyński, kontroler ruchu lotniczego i dyrektor Biura Szkoleń Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, wynika, że w każdym naborze zgłasza się od 1 tys. do nawet 2,5 tys. osób. Spośród nich rekruterzy wybierają zazwyczaj 25 kandydatów, a licencję kontrolera robi ich jeszcze mniej, bo tylko ok. 50 proc. tej grupy.

Po przejściu rekrutacji kandydaci rozpoczynają kurs teoretyczny, który trwa ok. 4 miesięcy. W tym czasie poznają podstawy lotnictwa i nawigacji lotniczej. Co ważne, każdy już od tego momentu jest pracownikiem PAŻP z wypłacanym wynagrodzeniem minimalnym. Potem następuje część praktyczna — nauka na symulatorze, która kończy się zdobyciem (lub nie) licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego. Cały proces zajmuje około 2 lat (od 20 do 24 miesięcy) i kosztuje około 600 tys. zł.

Wynagrodzenie kontrolerów jest zróżnicowane i uzależnione m.in. od regionu, w którym pracują, ale też od stopnia skomplikowania i natężenia ruchu. Dlatego trudno podać konkretne kwoty. Jeszcze rok temu zarobki najlepiej zarabiających kontrolerów ruchu lotniczego w Polsce sięgały 90 tys. zł miesięcznie. Dziś, po obniżkach, są znacznie mniejsze, chociaż wciąż atrakcyjne.

Z informacji przekazanej przez Damiana Bochyńskiego wynika, że obecnie wysokość pensji kontrolerów ruchu lotniczego z Warszawy to średnio 32-33 tys. zł brutto miesięcznie (wynagrodzenie zasadnicze wraz z premią regulaminową w średniej wysokości 17,5 proc. wynagrodzenia), a maksymalnie — to nawet 45 tys. zł brutto miesięcznie (wraz z premią regulaminową). Poza Warszawą kontrolerzy zarabiają średnio 21,3 tys. zł brutto.