Opodatkowanie palenia może zmniejszać śmiertelność niemowląt

Nowe badanie wykazało związek pomiędzy podatkiem od papierosów a mniejszą liczbą zgonów niemowląt - informuje pismo „PLOS Global Public Health”.

Jak wcześniej udowodniono, narażenie kobiet w ciąży i niemowląt na palenie i bierne (wtórne) zwiększa ryzyko zgonu w okresie noworodkowym i niemowlęcym. Podniesienie opodatkowania tytoniu jest uważane za najskuteczniejszy sposób ograniczenia używania tytoniu i związanego z nim zagrożenia dla zdrowia, zwłaszcza w przypadku populacji o niskich dochodach. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca stawkę podatku od wyrobów tytoniowych w wysokości 75 proc. lub wyższą.

Według analizy opublikowanej przez brytyjski zespół Anthony'ego Laverty'ego z Imperial College London, podniesienie podatków na tytoń wiąże się ze zmniejszeniem śmiertelności noworodków i niemowląt.

Naukowcy wykorzystali dane z lat 2008-2018 ze 159 krajów dotyczące śmiertelności noworodków i niemowląt, opodatkowania wyrobów tytoniowych i innych powiązanych zmiennych, w tym produktu krajowego brutto, współczynnika dzietności, wykształcenia i dostępu do wody pitnej.

Średnio dla wszystkich badanych krajów śmiertelność noworodków wynosiła w latach 2008-2018 14,4 a śmiertelność niemowląt - 24,9 zgonów na 1000 żywych urodzeń. Wskaźniki te były wyższe w krajach o średnio-niskich dochodach (LMIC) niż w krajach o wysokich dochodach (HIC). W LMIC umierało rocznie 33 dzieci w wieku poniżej 1 roku życia, w tym 19 noworodków, na każdy tysiąc urodzonych, w porównaniu do 4 noworodków i 6 dzieci poniżej 1 roku na każdy tysiąc w HIC.

Średnia wysokość podatku w stosunku do ceny detalicznej papierosów wynosiła 49,1 proc., przy czym zalecaną stawkę 75 proc. wprowadziło tylko 11,2 proc. krajów o niskich i średnich dochodach oraz 42,1 proc. krajów o wysokich dochodach. Jak wykazali autorzy badania, podwyższenie podatku od papierosów o dziesięć punktów procentowych związane było ze zmniejszeniem śmiertelności noworodków o 2,6 proc. i niemowląt o 1,9 proc. W oparciu o te dane, w roku 2018 można by uniknąć 231,220 zgonów niemowląt, w tym 181 970 zgonów noworodków, gdyby wszystkie kraje miały co najmniej 75 proc. stawkę podatku od papierosów.

W badaniu nie udało się kontrolować wszystkich potencjalnych czynników zakłócających, ale autorzy sugerują, że skutki zdrowotne opodatkowania prawdopodobnie mają związek z mniejszym wtórnym narażeniem na dym w okresie prenatalnym i poporodowym oraz ograniczeniem palenia w czasie ciąży. Jak dodają: „wiemy, że palenie tytoniu nadal zabija ponad 8 milionów ludzi rocznie i że zwiększenie podatków na tytoń jest skutecznym sposobem na obniżenie tej liczby. Badanie to podkreśla, że jeśli wszędzie opodatkowano by tytoń na poziomie zalecanym przez WHO, znacznie ograniczylibyśmy śmiertelność noworodków i niemowląt”. (PAP)