W Olsztynie może powstać prawdziwa baza księżycowa. Wszystko zależy od decyzji Brukseli

Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne zostało zbudowane w hołdzie Mikołajowi Kopernikowi na 500-lecie jego urodzin. Miasto chce, aby istotnym elementem 550 urodzin wybitnego astronoma było właśnie Planetarium. Czasu jest niewiele, bo Kopernik swoje 550 urodziny obchodziłby 19 lutego 2023 roku, czyli za nieco ponad rok.

— Zauważamy że wiele osób chce spędzać czas wolny w sposób kreatywny. Seanse w planetarium, wizyta w obserwatorium i interakcja z eksponatami edukacyjnymi to niecodzienna rozrywka, która przy okazji dostarcza porcję przystępnej wiedzy i pobudza ciekawość odbiorców, inspirując ich do własnych poszukiwań oraz nieszablonowego, innowacyjnego myślenia — mówi Marta Bartoszewicz z Urzędu Miasta w Olsztynie.

Modernizację przejdzie niemal cały budynek Planetarium. Zarówno od wewnątrz jak i zewnątrz. Najważniejszą inwestycją będzie zmiana sprzętu wyświetlającego obraz i projektora gwiazd. Stary sprzęt jest już archaiczny, a jego obsługa wymaga wielu komputerów ze specjalistycznym oprogramowaniem. Modernizacja zakłada wymianę wszystkich urządzeń, dzięki którym obraz będzie wyświetlany w znacznie głębszych kolorach, a gwiazdy pokazywane na kopule nie będą w niczym odbiegać od tych prawdziwych.

Wymiana urządzeń to jednak nie wszystko, bo sam budynek również przejdzie modernizację.

— Musimy wyremontować kopułę zarówno od wewnątrz jak i od zewnątrz. Została ona wykonana podobnie do tej z hali "Urania" i niestety czas i warunki atmosferyczne również jej nie oszczędziły. Przede wszystkim wymaga ona nowoczesnej i dobrej jakościowo izolacji termicznej. W tej chwili bardzo dużo kosztuje nas ogrzewanie sali zimą i chłodzenie jej latem — mówi dyrektor obiektu dr Jacek Szubiakowski w rozmowie z "Gazetą Olsztyńską".

Jednym z głównych powodów modernizacji jest powrót do idei "Planetarium Lotów Kosmicznych", pod którą obiekt funkcjonował w pierwszych latach działalności.

— Zamierzamy powrócić do pierwszej nazwy jakie nosił nasz obiekt, a nazywał się on "Planetarium Lotów Kosmicznych". Może ta nazwa była troszkę na wyrost w tamtych latach, ale chcielibyśmy właśnie w tym kierunku naszą ofertę rozbudowywać. W górnym i dolnym holu pojawiłyby się pewne interaktywne urządzenia, która byłyby związane z eksploracją kosmosu — mówi dyrektor Jacek Szubiakowski — Nowością, którą proponujemy jest zbudowanie bazy księżycowej. My to nazwaliśmy habitatem księżycowym. Byłaby to jedyna w swoim rodzaju wystawa interaktywna, bo takie teraz cieszą się największą popularnością. Nasi odwiedzający mieliby możliwość odczucia na własnej skórze eksploracji księżyca. Chcemy zbudować wystawę, w której zwiedzający mieliby możliwość uczestniczyć w badaniu księżyca i eksplorowania minerałów w nim zawartych. Powierzchnia księżyca jest raczej niegościnna, nie ma tam atmosfery, występują wysokie wahania temperatur i nie ma tam wody. My musimy się z tym uporać, żeby możliwie najlepiej odwzorować te warunki — podsumowuje dyrektor.

Cały remont zostanie przeprowadzony zgodnie z wytycznymi konserwatora zabytków. Modernizacja, mimo tego, że jest konieczna nie może być za bardzo inwazyjna. Planetarium zachowa swój unikatowy kształt i klimat, jednak zostanie wykonane ze znacznie lepszych materiałów, które zapewnią odpowiednią ochronę przed warunkami atmosferycznymi. Dyrektor obiektu w rozmowie z "Gazetą Olsztyńską" zaznaczył, że obecnie wysłane przez nich projekty są na etapie procedowanie w Urzędzie Marszałkowskim, jednak ostateczna decyzja zapadnie w Brukseli. Powodzenie realizacji projektu zależy od tego, czy Olsztyn dostanie unijne dofinansowanie na jego realizację. Ideą całego remontu jest wykonanie go na 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, jednak dyrektor Szubiakowski zapewnia nas, że w całym projekcie "liczy się jakość a nie szybkość wykonania" a realnie patrząc na rocznicę kopernikowską może być gotowa jedynie część modernizacji.

Olsztyńskie Planetarium zostało wybrane jako teren pod inwestycje ze względu na odpowiednią bazę lokalową, unikatową kolekcję meteorytów, okruchy gruntu księżycowego i inne interesujące eksponaty naukowe. Szczegóły projektu poznamy wkrótce. Jego wstępna wartość to 30 milionów złotych, może ona jednak ulec zmianie.

Karol Grosz