Co jeszcze zdarzyło się 24 grudnia?

2021-12-24 17:21:21(ost. akt: 2021-12-24 10:13:51)

Autor zdjęcia: pixabay.com

Spotkania rodzinne, kolędy, opłatek. Tak kojarzymy datę 24 grudnia. Przypominamy niektóre zdarzenia z nią związane.

Urodziny wieszcza


Adama Mickiewicza znają nawet nawet ci, którzy spali na lekcjach polskiego. Nie każdy jednak zwrócił uwagę, że urodziny wieszcza przypadają właśnie na Wigilię. Słynny poeta przyszedł na świat 24 grudnia 1798 roku. Według legendy akuszerka przecięła jego pępowinę nad książką, by zaszczepić w nim pociąg do nauki.

Podobnych smaczków w biografii Mickiewicza znajdziemy oczywiście więcej. Zaskoczyć może fakt, że autor Dziadów nigdy nie odwiedził Warszawy, ani Krakowa. Miał dość drobną budowę ciała i niski wzrost (ok. 163 cm). Wziął ślub w pożyczonym fraku. Zaś jego małżonka, Celina Szymanowska, z którą doczekał się szóstki dzieci, popadła na nieuleczalną chorobę psychiczną.

W ciągu życia Mickiewicz ponad 40 razy zmieniał miejsce zamieszkania. Imał się różnych zajęć. Był tłumaczem, filozofem, działaczem politycznym, a nawet dowódcą wojskowym. Po studiach, przez krótki czas, pracował w szkole w Kownie. Zawód nauczyciela nie przynosił mu satysfakcji, a swoich uczniów nazywał „tępymi żmudzkimi łbami”.

Oblężenie Krakowa


W 2021 roku Polska mierzy się z pandemią koronowirusa. W 1287 roku nasz kraj stanął w obliczu III najazdu mongolskiego. Niespokojna była zwłaszcza Wigilia. 24 grudnia wojska mongolskie pod dowództwem Nogaja rozpoczęły oblężenie Krakowa. Dzięki zaciętemu oporowi mieszczan ówczesną stolicę zdołano obronić. Najeźdźcy nie zdobyli także innych ważnych grodów i ponieśli klęskę w bitwie pod Starym Sączem. Już pod koniec stycznia 1288 roku Mongołowie wycofali się w rejon Rusi halickiej. Choć nie zabawili u nas długo, zostawili po sobie spore spustoszenie.

Dwie wyspy


Gwiazdka zbiegła się w czasie także z bardziej radosnymi wydarzeniami historycznymi. 24 grudnia 1777 roku James Cook, angielski żeglarz, kartograf i astronom, odkrył Wyspę Bożego Narodzenia (zwaną także Kiritimati). Wyspa znajduje się na Oceanie Spokojnym blisko punktu, w którym równik przecina się ze 180 równoleżnikiem. Bezludny wówczas ląd zamieszkiwały miliony ptaków. W latach 50 XX w. Wielka Brytania przeprowadziła tam próby nuklearne z użyciem bomb wodorowych. W wyniku eksplozji ucierpieli zarówno mieszkańcy, jak i brytyjscy żołnierze.

Co ciekawe, na świecie istnieje druga Wyspa Bożego Narodzenia. Znajduje się na Oceanie Indyjskim niedaleko (380 km) od indonezyjskiej Jawy. Nazwę zawdzięcza Williamowi Dampierowi, który dotarł tutaj 25 grudnia 1643 roku.

Superciężki metal


Lemmy Kilmister to postać doskonale znana wielbicielom ostrego grania. Urodził się 24 grudnia 1945 roku. Publiczność kochała go przede wszystkim za muzykę. Lemmy przeszedł do historii jako wokalista, basista i lider kultowej grupy Motörhead. Na jego albumach wychowało się kilka pokoleń fanów metalu. Koncertował po całym świecie, grał także Polsce. Wystąpił m.in. na ostatniej odsłonie festiwalu Hunter Fest w Szymanach. Nigdy nie przeszedł na muzyczną emeryturę. Odszedł 28 grudnia 2015 roku w Los Angeles.

Niewiele brakowało, by od przydomku muzyka nazwano pierwiastek chemiczny, odkryty w 2004 roku w Rosji. Superciężki metal o liczbie atomowej 115 miał nazywać się lemmium. Inicjatywę poparł m.in. Ken Durose, profesor fizyki z Uniwersytetu w Liverpoolu. Ostatecznie pomysł odrzucono.

Lądowanie na księżycu


24 grudnia 1966 na powierzchni Srebrnego Globu wylądowała Łuna 13, bezzałogowa sonda kosmiczna, wystrzelona z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie. Był to trzeci statek kosmiczny, który zaliczył udane lądowanie na Księżycu. Pierwsze historyczne lądowanie również należało do sowietów. 3 lutego 1966 roku sonda Łuna 9 osiadła na terenie Oceanu Burz. W trakcie dwudniowej misji sonda wykonała pierwsze zdjęcia z księżycowej powierzchni. Przeprowadziła siedem sesji radiowych i zebrała dane o promieniowaniu kosmicznym.

Sukces obu misji otworzył nowy rozdział w eksploracji kosmosu. Wkrótce jednak pałeczkę w tym wyścigu przejęły Stany Zjednoczone. A pierwszy ludzki ślad na Księżycu odcisnął amerykański astronauta Neil Armstrong.

Hołd dla ronina


Zagrał w prawie 170 filmach. Urzekał charyzmą oraz niezwykle ekspresyjną grą, znaną z teatru „kabuki”. Toshiro Mifune, bo o nim mowa, do dziś pozostaje niekwestionowaną legendą kina samurajskiego. Jest także jednym z najbardziej znanych japońskich aktorów na Zachodzie. Wystąpił u boku samego Charlesa Bronsona w westernie „Samuraj i kowboje” (1971).

Choć kojarzymy go głównie ze stereotypowym obrazem twardzieli z kataną u boku, Mifune wcielał się w różne postacie. Był włóczęgą, („Na dnie” 1957), gruźlikiem-yakuzą („Pijany anioł” 1948), a za „Rykszarza” (1958) otrzymał Złotego Lwa na festiwalu w Wenecji.

Jaki jest związek między Wigilią Bożego Narodzenia, a Toshiro Mifune? Legendarny aktor odszedł 24 grudnia 1997 roku. Dziś mija więc 24 rocznica jego śmierci. Może warto z tej okazji sięgnąć po któryś film z jego udziałem, zamiast po raz enty oglądać perypetie Kevina, serwowane telewidzom w każde święta?

Paweł Snopkow

Inne ciekawostki:
*W Wigilię Bożego narodzenia swoje urodziny obchodzą także: Ricky Martin, Stephenie Meyer, autorka „Zmierzchu”, Anja Orthodox, wokalistka zespołu Closterkeller, czy Marcin Świetlicki, poeta i wokalista zespołu Świetliki;
*24 grudnia to 358 dzień w kalendarzu gregoriańskim (359 w latach przestępnych);
*24 grudnia 1997 roku wyemitowano pierwszy odcinek komediowego serialu „13 posterunek” w reż. Macieja Ślesickiego;